Görme engelliler için sesli daktilo üretti

RİZE’de elektronik öğretmeni Fatih Gündüz, görme engellilerin kullandığı Braille daktilosunu geliştirip, elektronik ortama taşıyarak, sesli daktilo üretti. Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nün hazırladığı 'Materyal Geliştirme' yarışmasında da birincilik ödülü alan projede, sesli komut programı sayesinde görme engelli öğrencilerin kendi başlarına çalışmasına olanak sağlandı.

DHA'dan Arzu Erbaş'ın haberine göre Rize İMKB Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Elektronik Öğretmeni Fatih Gündüz’ün geliştirdiği proje, görme engelli öğrencilere ışık olacak. Gündüz, projesi sayesinde görme engellilerin kabartma yazı alfabesini öğrendikleri 6 tuşlu Braille daktiloya alternatif olarak elektronik daktilo geliştirdi. Görme engelli öğrenciler, geliştirilen daktilo ile sesli komutla öğretmene ihtiyaç duymadan çalışma yapabilecek. Projenin Milli Eğitim Bakanlığı tarafından seri üretime geçirilmesi de bekleniyor.

'MALİYETİ AZALTTIK'

Öğretmen Fatih Gündüz, projeyi hayata geçirdiği için mutlu olduğunu belirterek, "Braille daktilosunun ülkemizde maliyeti çok fazla, ulaşmak biraz kısıtlı. Görme engellilerin pozitif ayrımcılık görmesi gerekirken mevcut daktiloya ulaşmak 5 bin liradan başlayan maliyetler nedeniyle zorlaşıyor. Ben de 'Braille daktilosunu nasıl kolay hale getirebilirim' diye düşünürken eşim, engelliler okuluna atandı. Eşime sordum; orada görme engelli öğrenciler gerçekten Braille daktilosu ile değil de tabletle mi yazmaya başlıyor diye? Eşim, 'evet tabletle yazmaya başlıyorlar' dedi.

Nedenini sorduğumda, okuma yazma rehberinde yazan nedenlerden dolayı ayrıca ulaşımından ve maliyetinden ve çocukların ince kas motor becerilerinin de az gelişmiş olmasından dolayı daktilonun tuşlarına basamamasını söyledi. Ben de 'bunu elektronik olarak yaparsak muhtemelen daha kolay ve maliyeti daha düşük olacaktır' diye düşünerek yola çıktım" dedi.

'ÇIKTI YERİNE SESLE DOĞRULUĞU TEST EDİLİYOR'

Proje ile ilgili hazırlıklara başladığında Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nün hazırladığı materyal geliştirme projesine katılmaya karar verdiğini anlatan Gündüz, "Projemizi materyal yarışmasına yetiştirdik. Maliyeti normalde 5 bin ila 20 bin TL arasında değişen Braille daktilo fiyatlarına nazaran 200- 300 TL gibi bir fiyata mal ettik. Kâğıt çıktı ile kontrol edilebilen mevcut daktilolardan daha işlevsel oldu. Normalde daktilodan çıkan yazıyı çocuk sürekli kontrol ediyor ve oradan yazdığının doğruluğunu anlıyor. Biz geri dönüşü sesli olarak yaptık. Sesli olarak öğrenci kendi kendine öğretmene ihtiyaç duymadan çalışabiliyor. İnce kas becerileri gelişmemiş öğrenciler bile bu tuşlara kolaylıkla basabiliyor. Maliyeti ve kullanım kolaylığı açısından projemiz geçen yıl yapılan materyal ve etkinlik yarışmasında birinci seçildi” diye konuştu.

'SERİ ÜRETİMLE DAĞITILACAK'

Materyal ve etkinlik yarışmasına göndermeden önce öğrencilerin daktiloda çalışma fırsatı yakaladıklarını ve çektikleri video ile yarışmaya katıldıklarını ifade eden Gündüz, "Braille daktilosu büyük ve hantal, eski daktilo mantığı ile yapılmış bir daktilo, kâğıt çıkıyor içinden. Bu çıkan kâğıdın okuma yazma öğrenmeye bir katkısı yok. Sadece öğrenci yazabilmiş mi diye bakıyor. Ben yazabiliyor mu diye bakmasını direkt hoparlörden ses olarak veriyorum. Hiç kâğıda ihtiyaç olmadan öğrenci öğrenebiliyor. 10 kat daha ucuz ve ulaşılır olması en büyük artısı. Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü o yarışmada dereceye giren uygulamaların teliflerini alarak tüm Türkiye’deki görme engelli okullarına bu materyalin kullanımı alanını oluşturup seri üretim şeklinde dağıtacağını ifade etti" ifadelerini kullandı.

720 SATIRLIK KOD YAZILDI

Gündüz daktilo için gerekli yazılımı da kendisinin geliştirdiğini açıklayan Gündüz, "Cihazın içerisindeki mikro işlemciye 720 satırlık bir kod yazdık. Bu yazılım da tamamen eşim Esra ve bana ait. Biz derslerimizde de öğrencilerimize ufak ufak yazılım ve gömülü kod yazmayı öğretiyoruz. Bu cihaz da onlara bir örnek olacaktır" dedi.

FOTOĞRAFLI

DHA-Genel - Türkiye-Rize - Arzu Erbaş