3.67 milyon yıllık fosilde heyecanlandıran keşif

Yeni yapılan bir çalışmada, bilim insanları eski hominin atalarının çok nadir, neredeyse bütün haldeki bir kafatasının içini taradılar.

Homininler, modern ve soyu tükenmiş insanları ve Afrika’da yaklaşık 4 milyon ila 2 milyon yıl önce yaşayan Australopithecus dahil tüm doğrudan atalarını içerir. Ayrıca Homo cinsinin ilk insanları da en sonunda Australopithecus atalarından evrimleşti.

Paleontolog Amélie Beaudet, “Modern insan beyni, bu küçük ve kıllı insan atalarına çok şey borçlu, ancak onların beyinleri hakkında çok az şey biliyoruz.” diyor.

İnsan ve maymun arası

Beaudet ve meslektaşları, mikro-bilgisayarlı tomografi (mikro-BT) kullandı; tıpkı bir cerrahın sakat bir diz taraması için kullanabileceği türden teknolojinin çok daha hassas bir versiyonu. Bu araçla, araştırmacılar çok eski bir Australopithecus’un kafatasının içini yeniden yapılandırdı.

Kafatası, 20 yıl önce Johannesburg yakınlarındaki Sterkfontein Mağaralarında bulunan “Küçük Ayak” (Little Foot) adlı bir fosile ait. 3.67 milyon yaşında olan Little Foot, bugüne kadar bulunmuş Australopithecus’ların en eskileri arasında ve kafatası neredeyse bütün halde. Fosilin kâşifleri, bunun tamamen yeni bir Australopithecus türüne ait olabileceğini düşünüyor.

Araştırma ekibi Mikro-BT ile, damarların ve atardamarların yollarının kanıtları da dahil olmak üzere, beynin bir zamanlar Little Foot’un kafatasına bitiştiği yerin çok ince izlerini görebiliyordu. Kafatasının bu şekilde beyin şeklini almak için kullanılması endokast yapımı olarak adlandırılıyor.

Beaudet, “Australopithecus’tan bildiğimiz diğer endokastlara oldukça benzeyen bir şey bekliyordum, ancak Little Foot biraz farklı çıktı.” diyor.

Bugünün şempanzeleri ve insanları, Little Foot’dan daha yaşlı olan bir atayı paylaşıyorlar: Her iki soyun da ortaya çıkmasına neden olan uzun zamandır aranan ortak ata.

Beaudet, “Küçük Ayak’ın beyni, atalarında olmasını beklediğimiz gibi görünüyor. İnsandan daha çok maymun gibi.” diyor. Özellikle Little Foot’un görsel korteksi, insan beynindeki alandan daha büyük bir kısmını kaplıyordu.

Beaudet, “İnsanlarda, görsel korteks, alet yapımı gibi karmaşık faaliyetlerde bulunan parietal korteksin genişlemesini sağlamak için bir kenara itilmiştir.” diyor.

DEĞİŞEN BEYİNLER

Little Foot’un beyninde, her iki tarafta da biraz farklı çıkıntılar bulunacak şekilde asimetrikti. Bu, hem insanlarla hem de maymunlarla paylaşılan bir özellik ve muhtemelen Australopithecus’un beyin lateralizasyonuna sahip olduğunu gösterir, yani beyninin iki tarafının farklı işlevler gerçekleştirdiği anlamına gelir. Bulgu, beyin lateralizasyonunun primat soyunda çok erken evrimleştiği anlamına geliyor.
Küçük Ayak’ın beyni Australopithecus örneklerinden daha farklıydı. Özellikle görsel korteks, daha sonraki zamanlarda yaşamış Australopithecus beyinlerine kıyasla daha büyüktü. Bu farklılıklar, beyin evriminin, uyum içinde gerçekleşen ve beyin boyunca gerçekleşen parça parça bir süreç olduğunu işaret ediyor.