Yılanlar Bacaklarını Neden Kaybetti? Bilinmeyenler Gün Yüzüne Çıktı

Yeni bir araştırma, yılanların evrimsel süreçte bacaklarını kaybettiğini ve bu uzuvların büyüme dönemlerinde daha yavaş gelişerek ya da tamamen durarak ortadan kalktığını gösterdi. Bu ilginç bulgular, yılanların bir zamanlar bacaklara sahip olduğunu ve zamanla sürünme veya yüzme gibi adaptasyonlar sayesinde bu uzuvların işlevini yitirdiğini ortaya koydu.

OKYANUSTA YAŞAYAN KERTENKELE BENZERLERİNDEN EVRİMLEŞTİ

Journal of Vertebrate Paleontology dergisinde yayımlanan bu araştırma, yılanların karada sürünen ya da okyanusta yaşayan kertenkele benzeri canlılardan evrimleştiği hipotezini güçlendiriyor. Her iki durumda da hayvanlar, evrim sürecinde ayaklarını daha az kullanmaya başlamış ve bu uzuvlar zamanla ortadan kalkmış.

YÜZMEK İÇİN AVANTAJ SAĞLADI

Araştırmanın baş yazarı Paris Doğa Tarihi Müzesi'nden Alexandra Houssaye, bu evrimsel değişimi şu şekilde açıklıyor: "Eğer bir uzuv hayatta kalmak için faydalı değilse, gerileyebilir ya da tamamen kaybolabilir. Yılanların durumunda, bacakların olmaması, onların sürünme ve yüzme yeteneklerini artırarak evrimsel bir avantaj sağlamış olabilir."

90 MİLYON YILLIK FOSİL BULUNDU

Evrimsel Kanıt: Eupodophis descouensi Araştırmacılar, Eupodophis descouensi adı verilen tarih öncesi bir yılan fosilini inceleyerek evrimsel sürecin izlerini ortaya koydu. Yaklaşık 90 milyon yıl öncesine tarihlenen fosil, Lübnan topraklarında bulundu ve Kretase Dönemi’nden kalma olduğu belirtildi. Yılanın evrimsel tarihini daha iyi anlamak amacıyla bilim insanları, sinkrotron-radyasyon bilgisayarlı laminografi (SRCL) adı verilen gelişmiş bir görüntüleme teknolojisi kullandı. Bu yöntem sayesinde fosilin iç yapısı, üç boyutlu bir model haline getirildi.

İKİ KÜÇÜK ARKA AYAĞI VARDI

Elde edilen model, yılanın iki küçük gerilemiş arka bacağı olduğunu ve ön uzuvlarının hiç bulunmadığını gösterdi. Bacaklardan birinin dizden bükülmüş olduğunu ve ayak bileği kemiklerine sahip olmasına rağmen, ayak ve parmak kemiklerinin kaybolduğunu belirleyen araştırmacılar, bu uzuvların modern kertenkele bacaklarına benzediğini de tespit etti.

Bacaklı Yılanların Evrimsel İpuçları Eupodophis gibi fosiller, yılanların kertenkeleden evrimleştiği teorisini güçlendiriyor. Aynı döneme ait bir diğer fosil olan Najash rionegrina da, benzer şekilde iki küçük arka bacağı olan bir yılan türüydü. Brezilyalı paleontolog Hussam Zaher tarafından Arjantin’de bulunan bu fosil, yılanların bir zamanlar karada yaşadığını düşündüren anatomik özellikler taşıyor.

YILANLAR KARADA MI SUDA MI EVRİMLEŞTİ?

Yılanların karada mı yoksa denizde mi evrimleştiği konusu hala tartışmalı. Houssaye, bu sorunun önümüzdeki 10 yıl içinde çözülmesini umduğunu belirtiyor. Bilim insanları, hangi türün yılanların ortak atası olduğunu tespit etmek için çalışmaya devam ederken, bu bulmacanın nihai cevabını bir gün bulmayı hedefliyorlar.