Trump, Mueller'in soruşturmasıyla ilgili Avustralya'dan yardım istedi

Avustralyalı yetkililer, ABD Başkanı Donald Trump'ın Avustralya Başbakanı Scott Morrison'ı arayıp, Rusya'nın 2016 başkanlık seçimlerine müdahale ettiği iddialarını araştıran Özel Savcı Robert Mueller'in soruşturmasının kökeni hakkındaki araştırma için yardım istediğini doğruladı.

ABD ve Avustralya medyası, Trump'ın Morrison'ı arayıp, Mueller soruşturmasının itibarını sarsmak amacıyla kanıt bulunması için yardım istediğini bildirmişti.

Avustralya hükümeti, telefon görüşmesinin gerçekleştiğini ve Morisson'ın yardım isteğini kabul ettiğini doğruladı.

Trump'ın Avustralya Başbakanı ile görüşmesi, ABD Başkanı'nın bir başka yabancı liderle yaptığı telefon görüşmesi hakkında azil sürecinin başlatıldığı bir dönemde ortaya çıktı.

Trump, geçen hafta ortaya çıkartılan telefon görüşmesinde, gelecek yılki başkanlık seçimlerinde olası rakiplerinden Joe Biden hakkında soruşturma başlatması için Ukrayna liderine baskı yapmakla suçlanıyor.

Görüşmenin ortaya çıkmasının ardından, muhalefetteki Demokratlar azil sürecini başlattı ve Trump'ın avukatı Rudy Guiliani'ye dün bir mahkeme celbi gönderildi.

Bu arada Amerikan Washington Post gazetesi de, ABD Adalet Bakanı Willam Barr'ın, Mueller soruşturması hakkındaki araştırması için İtalyan ve İngiliz istihbarat görevlileriyle özel toplantılar yaptığını yazdı.

Gazeteye konuşan bir kaynak, Barr'ın geçen hafta İtalya'yı ziyaret ettiğini ve bunun bir ilk olmadığını söyledi.

Avustralya hamlesi neden tartışmalı?

Amerikan medyasındaki haberlere göre, Morrison ve Trump arasındaki telefon görüşmesinin dökümü, normal protokole aykırı olarak başkanın Beyaz Saray'daki az sayıda danışmanı tarafından görülebildi.

Aynı kısıtlamalar, Ukrayna lideriyle yapılan telefon görüşmesi için de konulmuştu ve bu durum Beyaz Saray görevlilerinin, Trump'ın belli bazı yabancı liderlerle görüşmelerine dair kayıtları saklamaya çalıştığı kaygılarını artırdı.

Trump'ın yabancı liderlerle görüşmeleri, azil sürecinin başlatılmasından bu yana daha yakından inceleniyor.

Mueller soruşturmasında, Trump'ın 2016 başkanlık seçimlerinde Rusya'yla işbirliği yaptığı iddialarını ele almıştı. Bulguları geçen Nisan'da açıklanan soruşturmada Trump'ın seçimi etkilemek için Rusya'yla komplo kurduğu sonucuna varılmamıştı.

Ancak soruşturma, Trump'ı Rusya'yla işbirliği yapma iddiasından aklamadı ve Mueller Raporu'nda, Trump'ın soruşturmayı engellemeye çalıştığı vurgulandı.

Soruşturma, Trump'ı öfkelendirmişti. ABD Başkanı sık sık soruşturma için "cadı avı" demişti. Trump, Mayıs ayında ABD Adalet Bakanı Barr'ın, soruşturmanın nasıl başlatıldığını inceleyeceğini duyurmuştu.

Barr'ın incelemeye şahsen dahil olması ve başkandan yabancı yetkililerle temasları ayarlamasını isteyerek Trump'ı da yoğun bir şekilde soruşturmaya karıştırması, soru işaretlerini artırdı.

Ukrayna lideriyle yapılan telefon görüşmesinde farkı ne?

Azil sürecini başlatan en önemli iddialardan biri, Trump'ın açıkça Ukrayna'dan, Biden ve oğlunun soruşturulması konusunda "işbirliği yapmasını" istemesi, aksi takdirde de Kiev'in 400 milyon dolarlık askeri yardımı alamayacağının ima edilmesiydi.

Morrison ile yapılan görüşmede böyle bir askeri yardım bahsi yok.

Ayrıca, Ukrayna görüşmesi yaklaşan ABD seçimlerini potansiyel olarak etkilemeye çalışmakla bağlantılıyken, Avustralya görüşmesinde geçmişteki bir seçimin etrafındaki olaylara atıfta bulunuluyor.

Beyaz Saray Sözcüsü Hogan Gidley, bunun tartışmalı bir durum olmadığını savundu.

Gidley "Demokratlar'ın 2016 seçimlerinde gerçekte neler olduğunu bulmak itediğini hatırlayacak kadar yaşım var" dedi.

Avustralya ne dedi?

Avustralya medyasındaki haberlere göre, Avustalya'nın ABD Büyükelçisi Joe Hockey, Trump'ın duyurusundan sonra, Beyaz Saray'a yazıp, inceleme konusunda her türlü yardımı yapmayı önerdi.

Avusturalya hükümetinden yapılan yazılı açıklamada, "soruşturma altındaki konulara ışık tutulabilmesi için daima yardım ve işbirliğine hazır olunduğu" vurgulandı. Açıklamada ayrıca "Başbakan bu hazır olma durumunu yeniden teyit etti" denildi.

Avustralya'nın muhafazakâr başbakanı, Trump'ın en yakın uluslararası müttefiklerinden biri ve geçen hafta Beyaz Saray'da onuruna devlet yemeği verilen az sayıda liderden biri olmuştu.

Amerikan New York Times gazetesi, Mueller soruşturmasının ele alındığı telefon görüşmesinin bu ziyaretten kısa sürece önce yapıldığını bildirdi.

Avustralya'nın Trump-Rusya soruşturmasıyla bağlantısı ne?

Trump-Rusya soruşturması kısmen Avusturyalı yetkililerin, üst düzey bir diplomatın kaygılarını FBI'a iletmesiyle başlamıştı.

Avustralya'nın İngiltere Büyükelçisi Alexander Downer, Trump'ın eski danışmanı George Papadopoulos'un, Mayıs 2016'da kendisine Moskova'nın Hillary Clinton hakkında "pisliğe" sahip olduğunu söylediğini ifade etmişti.

Downer daha sonra Avustralya Yayın Kurumu ABC'ye yaptığı açıkamada, "Ruslar'ın Hillary Cliton'a zarar verebilecek bazı bilgileri yayınlayabileceğini söyledi" demişti.

George Papadopoulos ise bu detaylardan bahsettiği iddiasını reddediyor.

Papadopoulos, Rusya'yla aracı olduğu iddia edilen isimlerle yaptığı görüşmeler hakkında FBI'a yalan söylediği suçlamasını kabul etmiş ve bu nedenle iki hafta hapis yatmıştı.(BBC Türkçe)