Trump’ın Erdoğan stratejisi: Toplantıya çağırdığı 5 senatör...

Oval Ofiste Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yapılan toplantı esnasında, Erdoğan bir ipad çıkardı. Cumhuriyetçi senatörlere Kürtlerle ilgili bir video gösterdi.

Yaşananlar hakkında bilgi sahibi olan bir Cumhuriyetçi parti temsilcisine göre Erdoğan’ın gösterdiği video 'gerçek ötesi' ve 'tam bir propaganda' örneğiydi.

Cumhuriyetçi Senatörler Lindsey Graham, Jim Risch, Ted Cruz, Joni Ernst and Rick Scott samimi ve zaman zaman çetin bir havada geçen toplantıya katıldı, toplantı yaklaşık 90 dakika sürdü. Gazetecilerin kısa süreliğine içeriye girilmesine izin verildi – dış politikaları endişelerin Erdoğan ile paylaşıldığı görüldü. Özellikle Rusya’dan silah alımının ve Türkiye’nin Kürtler ile çatışması konuları sert bir dille tartışıldı.

Söz çoğunlukla senatörlerdeydi ve Trump “trafik polisi” rolünü üstlenmişti. Senatörler uyarılarını tekrarladılar, S-400 alımından vazgeçmezse Türkiye’nin yaptırımlarla karşı karşıya kalacağını söylediler.

Trump toplantıya toplam beş senatör çağırmıştı ve bunların hepsi Türkiye’nin S-400 alımını sık sık eleştiren figürlerdi. Amaç, Erdoğan’a karşı karşıya olduğu ‘muhalefeti’ göstermekti. Tabii Trump bir yandan da yaptırımlar konusunda ‘elinin kolunun bağlı’ olduğunu da göstermek istiyordu.

CNN’e bilgi veren bir yetkili “İyi polis, kötü polis meselesi gibi görünüyordu” dedi. Senatörler Trump’ın elinin kolunun bağlı olduğunu göstermek istiyordu çünkü Türkiye S-400’lerden kurtulmadıkça F-35’ler verilmeyecekti.

Bir hükümet yetkilisinin söylediğine göre “Senato’nun bu konuda sahip olduğu ağırlığı ve gücü Erdoğan’ın görmesi açısından faydalıydı” dedi.

Tutarlı bir duruş sergilemek adına Ulusal Güvenlik Danışmanı Robert O’Brien toplantıdan önce senatörlerle telefonda görüşmüştü. Önceki haftalarda Trump Erdoğan’a bir mektup yazarak S-400’lerden vazgeçmezse yaptırımlar uygulanacağını yazmıştı. Fakat söylenenlere göre, senatörler Çarşamba günkü toplantı esnasında daha dobra bir ton takınmışları.

Toplantının ana konusu yaptırımlardı fakat senatörler zaman zaman farklı konularda da sert eleştiriler yönelttiler. Kuzey Suriye konusunda eleştirel tutumuyla bilinen Graham bir noktada Erdoğan ile Kürtler konusunda ikili tartışmaya girdi. Söylenenlere göre Graham “Suriye konusunda agresif bir tutum takındı.”

Senatör Scott ise Türkiye’nin Nato üyeliği konusunda beliren soru işaretlerini gündeme getirdi; Türkiye-Rusya yakınlaşması endişe vericiydi.

Senatör Cruz is yaptığı yazılı açıklamada Erdoğan’ı S-400’ler ve Kürtlere yönelik operasyon konusunda eleştirdiğini söyledi.

Cruz açıklamasında şu ifadeleri kullandı: “Türkiye’yi daima müttefikimiz olarak gördüm – zor bir müttefik olsa da yine de müttefik, üstelik oldukça problemli bir coğrafyada.” Aynı zamanda Kürtlere yönelik operasyonun “kesinlikle kabul edilemez” olduğunu söylediğini açıkladı ve Erdoğan’a bunu “son derece net bir biçimde” ifade ettiğini söyledi. Aynı zamanda Türkiye, Rusya’dan S-400 hava savunma sistemini almak ve faaliyete sokmak konusunda ısrarcı olursa, ABD’nin F-35 satışı yapmayacağını da söylemişti.

Trump bu senatörleri toplantıya çağırırken görüşlerini esirgemeyeceklerini biliyordu. Açık bir tartışma ortamı olmasını ve politika yapıcıların endişelerini dile getirmelerini istemişti. Tabii Trump aynı zamanda Erdoğan’la ilişkilerin olumlu seyretmesine önem veriyor ve bu senatörler gibi diğer yetkililerin farklı görüşlere sahip olmasını pek umursamıyor.

Kaynakların aktardığına göre senatörleri Erdoğan ile görüşmeye davet etme fikrini Trump’ın ilk olarak bir hafta önce atmıştı. Böylelikle Erdoğan ile S-400’ler konusunda doğrudan takışmak zorunda kalmayacak, yine de hükümetin kaygılarını resmi seviyede aktarma fırsatı yaratmış olacaktı.