SAMP/T ortak üretiminde kriz: Fransa'yı ikna çalışmaları sürüyor
2017 yılında Fransız-İtalyan ortaklığı Eurosam’ın ürettiği SAMP/T sistemini temel alan bir savunma sisteminin, Türkiye’nin ortaklığıyla üretilmesi için adım atılmıştı.
Türkiye, Doğu Akdeniz konusunda Yunanistan’a verdiği destek nedeniyle gerilim yaşadığı Fransa’dan, 2018’de imzalanan Yüzeyden Havaya Füze Platformu (SAMP/T) hava savunma sisteminin ortak üretimi anlaşması konusunda adım bekliyor.
Cumhuriyet Gazetesi'nden Hüseyin Hayatsever2in haberine göre; AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’la Doğu Akdeniz gerilimini konuştuğu son telefon görüşmesinde, SAMP/T’nin ortak üretim projesinin sürdürülmesi talebinde bulunması, Fransa’nın bu konuda hâlâ ikna edilemediğini ortaya koydu.
Türkiye, S-400 hava savunma sisteminin alımı için Rusya ile 2017 sonunda anlaşma imzalarken, aynı dönemde Fransız-İtalyan ortaklığı Eurosam’ın ürettiği SAMP/T sistemini temel alan bir savunma sisteminin, Türkiye’nin ortaklığıyla üretilmesi için adım atmıştı.
İlk olarak Fransa, İtalya ve Türkiye’nin savunma bakanları, 8 Kasım 2017’de, NATO sistemleriyle uyumlu ortak hava savunma sistemi üretimi için niyet beyanı imzalamış, bunun ardından 5 Ocak 2018’de Erdoğan ve Macron, Paris’te bu konuda bir anlaşma imzalayarak Eurosam’ın Türk savunma sanayii şirketleri ASELSAN ve ROKETSAN’la SAMP/T hava savunma sisteminin geliştirilerek ortak üretimini kararlaştırmışlardı.
BARIŞ PINARI’NA TAVIR
Ancak Türkiye’nin terör örgütü PKK’nin Suriye kolu YPG’ye Ekim 2019’da düzenlediği Barış Pınarı Harekâtı’ndan sonra Fransa’nın SAMP/T’nin ortak üretimine yönelik tavrı tamamen değişti. Fransa, projeyi resmen durdurmasa da yürüyen projeyle ilgili bilgi paylaşımını durdurdu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Macron ile 22 Eylül’de yaptığı telefon görüşmesine ilişkin Amerikan Bloomberg ajansında çıkan haber, Doğu Akdeniz’de yükselen gerilimde karşılıklı sert açıklamalara karşın Türkiye’nin, SAMP/T’nin ortak üretimi için Fransa’yı ikna etme çabasının sürdüğünü ortaya koydu.
Türk ve Fransız Cumhurbaşkanlığı yetkililerine dayandırılan ve taraflardan bir yalanlama gelmeyen haberde, Erdoğan’ın Macron’dan projenin sürdürülmesi talebinde bulunduğu, Macron’un ise bu projede ilerleme aşamasına geçilmeden önce Türkiye’nin Suriye’deki hedeflerini netleştirmesi gerektiğini söylediği belirtildi.
S-400’LER OPERASYONEL HALE GELMEDİ
Türkiye’de halihazırda NATO dayanışması kapsamında İncirlik’te konuşlu İspanya’ya ait Patriot füze sistemi dışında etkin kullanımda olan uzun menzilli yüksek irtifa hava savunma sistemi bulunmuyor.
NATO dayanışması kapsamında Kahramanmaraş’ta konuşlu olan SAMP/T bataryası da Barış Pınarı Harekâtı sonrası İtalya tarafından geri çekilmişti.
Türkiye’nin “hava savunması için acil ihtiyaç” diyerek Rusya’dan aldığı ve ABD’nin kullanılması durumunda yaptırım tehdidinde bulunduğu S-400 hava savunma sisteminin bu yıl nisan ayında planlanan operasyonel hale getirilmesi, “koronavirüs salgını” gerekçe gösterilerek ertelenmişti.