Ankara Anlaşması devam ediyor mu? Puana dayalı göç sistemi nedir?

31 Aralık 2020 tarihi itibariyle Brexit süreci tamamlandı ve İngiltere Avrupa Birliği’nden ayrıldı. Bu nedenle Ankara Anlaşması (ECAA-European Community Association Agreement) İngiltere için geçerliliğini yitirdi ve Türklerin Ankara Anlaşması Vizesi’ne başvurarak İngiltere’de çalışma ve yaşama olanağı ortadan kalktı.

Bu süreçte İngiltere’de çalışmak isteyenler için puana dayalı yeni bir göç sistemi oluşturuldu. Artık T.C. Vatandaşları da, Avrupa Birliği’ne üye ülkelerin vatandaşları da, diğer ülke vatandaşları da, kısaca İngiliz pasaportuna sahip olmayan herkes bu sistem ile vize başvurusunda bulunarak İngiltere’de çalışma imkanına sahip olabilecek.

PUANA DAYALI GÖÇ SİSTEMİNİN ŞARTLARI NASIL?

Puana dayalı vizenin Ankara Anlaşması ile kıyaslandığında en belirgin özelliği artık sadece kalifiye işçilerin İngiltere’de çalışabilecek oluşu. Bu vize türü ile başvuru yapacakların aşağıdaki şartları sağlaması gerekiyor.

1 – İngiltere’de devlet tarafından (Home Office) onaylı bir işyerinden iş teklifi almak,

2 – Teklif edilmiş olan işin kapsamının devletin belirlediği seviyenin üzerinde olması (RQF 3 veya üstü)

3 – İyi derecede İngilizce bilmek (B1 seviyesi)

4 – Yılda en az 25 bin 600 £ kazanmak ya da işçi açığı olan alanlar veya doktora yeterliliği gerektiren alanlarda yılda en az 20 bin 480£ kazanmak

İngiltere’de çalışma vizesi başvurusunun kabulu için 70 puanı tamamlamak gerekiyor.

YENİ GÖÇ SİSTEMİNDE PUANLAMA NASIL YAPILIYOR?

Başvuru için zorunlu olan kriterler olan, 1. madde (Onaylı işyerinden iş teklifi almak) 20 puana, 2. madde (Teklif edilmiş olan işin kapsamının devletin belirlediği seviyenin üzerinde olması) 20 puana, 3. madde (İyi derecede ingilizce bilmek) 10 puana denk geliyor.

Yıllık 25.600 £ ve üzeri maaş almak da 20 puan ediyor. Yani başvuru için minimum şartları oluşturduktan sonra ( 20+20+10 puan) Yıllık 25.600 £ ve üzeri maaş alma kriteri de (20 puan) sağlanırsa çalışma vizesi başvurusu için gerekli olan 70 puan toplanmış oluyor.

Yıllık maaş 25.600 £ den az olsa bile, eğer 20.480£ den yüksekse ve işçi açığı olan bir alanda başvuru yapılıyorsa (20 puan) ya da Bilim, Teknoloji, Mühendislik, Matematik alanlarında doktora yeterliliği gerektiren bir alanda başvuru yapılıyorsa (20 puan) ekleniyor ve toplamda 70 puana ulaşıldığı için başvuru yine de kabul ediliyor.

Puanlama Sistemi aşağıdaki tablodaki gibi de açıklanabilir. Zorunlu olan ilk 3 koşulun toplamı olan 50 puan üzerine eklenecek 20 puan farklı şekillerde sağlanabiliyor.

PUANA DAYALI VİZE BAŞVURULARI NEREDEN YAPILIYOR?

Türk vatandaşlarının başvuruları online olarak başlattıktan sonra kimliklerini ve gerekli dökümanları (İngilizce bilgisi ispat belgesi, işverenin sposnsoluk sertifikası) göstermek üzere vize başvuru merkezlerine gelmeleri gerekiyor.

BAŞVURU ÜCRETİ NE KADAR?

Başvuru ücreti başvuran kişinin İngiltere’de kaç yıl çalışmayı planladığına ve başvurulan iş dalının İngiltere’de işçi açığı olan bir alan olup olmadığına göre değişiyor. Eğer işçi açığı olan bir alanda değilse başvuru ücretleri kişi başı 610 £ ile 1408 £ arasında değişiyor. Başvuranların ayrıca yıllık 624 £ sağlık katkı payı ödemeleri gerekiyor. Başvuru kabul olmazsa sağlık katkı payı ücreti geri alınıyor ancak başvuru ücreti geri alınamıyor.

SAĞLIK ÇALIŞANLARI İÇİN AVANTAJLI ŞARTLAR

Doktor, hemşire ve diğer sağlık çalışanları için başvuru ücretleri daha düşük ve diğer başvuranların ödediği sağlık katkı payından da muaflar. Ayrıca başvuru süreci boyunca önceliklendiriliyorlar.

PUANA DAYALI SİSTEMDE BAŞVURUSU KABUL OLAN KİŞİNİN AİLESİ DE İNGİLTERE’DE YAŞAMA VE ÇALIŞMA HAKKI ELDE EDİYOR MU?

Evet. Aynı Ankara Anlaşması vizesinde olduğu gibi başvurusu kabul olaran kişinin eşi ve çocukları da İngiltere’de yaşama, okuma ve çalışma hakkı elde ediyor.

HALEN ANKARA ANLAŞMASI VİZESİ İLE İNGİLTERE’DE ÇALIŞMAKTA OLAN KİŞİLER VE AİLELERİ BU SÜREÇTEN ETKİLENİYOR MU?

Hayır etkilenmiyor. 31 Aralık 2020 öncesi Ankara Anlaşması başvurusunu tamamlamış olanlar da dahil olmak üzere Ankara Anlaşması Vizesi ile İngiltere’de yaşamakta ve çalışmakta olan kişiler için Ankara Anlaşması kuralları geçerli olmaya devam ediyor.