Akıllı telefon yasak, ülke içinde seyahat etmiyor... İşte Putin'in korumak alınan alınan önlemler

Bir zamanlar eski Sovyet istihbarat örgütü KGB'de ajan olan Putin, özellikle de savaş dönemlerinde etrafında olabilecek tehlikelerden fazlasıyla haberdar. Ukrayna'nın işgali de Putin'in karşı karşıya olduğu güvenlik risklerini artırıyor.

Peki Putin'in korunmasından kim sorumlu? Güvenliği için ne gibi önlemler alınıyor? Bu soruların cevaplarını BBC Türkçe hazırladı.

GENİŞ KORUMA EKİBİ

Rusya'daki pek çok güvenlik servisi arasında bir tanesi var ki, görevi özellikle devlet başkanını ve ailesini korumak.

Rusya Devlet Başkanlığı Güvenlik Servisi, kökleri KGB'ye uzanan ve Başbakan Mikhail Mişustin gibi diğer üst düzeydeki yetkililerin korunmasından da sorumlu olan Rusya Federal Güvenlik Servisi FSO'ya bağlı.

Bu servisten gelen siyah takım elbiseli, kulaklık takan muhafızlar gece gündüz devlet başkanını izliyor.

Rus hükümetine ait medya kuruluşu Russia Beyond'a göre, bu muhafızlar yurt dışı gezilerinde koruma görevi üstlendikleri zaman dört halka şeklinde örgütleniyor.
İlk halkada en yakınındaki kişisel koruma muhafızları bulunuyor.

İkinci halkada, kendini fark ettirmeden halk arasına karışan muhafızlar oluyor.

Üçüncüsündekiler, kalabalıkların etrafını sarıyor ve şüphelilerin girmesini önlüyor.

Dördüncü ve sonuncu grup ise, yakınlardaki binaların üzerinde mevzilenen keskin nişancılardan oluşuyor.

Putin bir yere gittiğinde de bu muhafızlar ona eşlik ediyor.

Rusya'nın güvenliği ile ilgili çalışmalarda bulunan Mayak Intelligence danışmanlık şirketinin yöneticisi Mark Galeotti, BBC Mundo'ya yaptığı açıklamada, "Putin helikopterleri sevmiyor; genellikle motosikletler eşliğinde çok sayıda büyük siyah araba, kamyonet ve benzerlerinden oluşan devasa bir konvoy ile seyahat ediyor" dedi. Konvoy geçerken hava sahasında olabilecek tüm insansız hava araçları engelleniyor ve trafik durduruluyor.

Rusya Devlet Başkanlığı Güvenlik Servisi, Putin tarafından altı yıl önce kurulan ve başkanın bir tür "kişisel ordusu" olarak tanımlanan "Rus Ulusal Muhafızları" veya Rosgvardia tarafından destekleniyor.

Rusya Silahlı Kuvvetleri'nden bağımsız olan Rosgvardia'nın resmi görevi sınırları korumak, terörizmle mücadele ve asayişi sağlamak olmasına rağmen, aslında en önemli görevlerinden biri Putin'i korumak.

Bath Üniversitesi'nde Rusya uzmanı olan akademisyen Stephen Hall, "Herkes onların aslında Putin'in kişisel muhafızı olduklarını biliyor" diyor.

"Devlet Başkanı hem ulusal muhafızlar, hem de diğer güvenlik servisleri tarafından korunuyor."

Halen Ulusal Muhafızlara başkanlık eden, Putin'in eski korumalarından Viktor Zolotov, son yıllarda kendisine bağlı güvenlik kuvvetindeki asker sayısını yaklaşık 400 bin artırdı.

Hall, "Bu çok büyük bir rakam. ABD gibi ülkelerin başkanlarının güvenliğinden sorumlu birimlerin eleman sayısı bu rakamın yanına bile yaklaşamıyor" diyor.

PEKİ NE TÜR KORUMA ÖNLEMLERİ ALINIYOR?

Putin'i korumak için alınan önlemlerin çapını bilmek zor olsa da, bizzat Kremlin ve Rus güvenlik uzmanları bu konuda bazı ipuçları veriyor.

Çok dikkat edilenlerden biri, yiyecek meselesi.

Mark Galeotti'ye göre, zehirlenmekten korkan Putin'in her yediğini tadan özel bir çeşnicibaşı bulunuyor. Galeotti, "Modern bir devlet başkanından çok bir ortaçağ hükümdarı gibi" diyor.

Rusya Devlet Başkanı'nın yurt dışı gezilerinde de, yediği içtiği her şey ekibinin kontrolü altında.

Galeotti, "Tüketeceği tüm yiyeceği ve içeceği alıyorlar. Örneğin, resmi bir yemekte şampanya kadehi kaldırılacaksa, Putin'in kadehi, ekibinin getirdiği şişeden dolduruluyor" diyor.

Rusya uzmanı Stephen Hall da, Putin'in özel koruma muhafızlarının yemeklerin nasıl pişirildiğini bizzat izlediğini belirtiyor.

AKILLI TELEFONLAR

Alınan bir başka önlem de Kremlin'e akıllı telefon sokulmaması.

Putin kendisi de akıllı telefon kullanmadığını söylüyor.

Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov da defalarca Putin'in "fazla vakti olmadığı için" cep telefonu kullanmadığını söyledi.

Ancak Putin'in bu teknolojiyi kullanmamasının nedenlerinden biri internete hiç güvenmemesi.

Geçmişte internete "CIA projesi" diyen Putin, Amerikan istihbaratının her şeyi izlediğini düşündüğü için Rus halkından Google arama motorunu kullanmamalarını istemişti.

Galeotti, "Putin internet kullanmıyor, cep telefonlarını sevmediği biliniyor. Doğrusunu söylemek gerekirse haklı. Cep telefonları pek güvenli değil" diyor.

PANDEMİ VE TECRİT GÜNLERİ

Şu anda Vladimir Putin'e erişebilen kişilerin sayısı sınırlı.

Putin'le bir araya gelen az sayıdaki yabancı lider de aralarında belli bir mesafe bulundurmaya özen gösteriyor.

Fransa Cumhurbaşkanı Emanuel Macron'la uzun bir masanın iki ucuna oturarak verdikleri fotoğraf hala akıllarda.

Bir kısmı pandemi nedeniyle alınan bu önlemler, Putin'i daha da tecrit etti.

Putin'in sağlığı da bir ulusal güvenlik meselesi.

Eski ABD başkanı Barack Obama'nın en üst düzey danışmanlarından General James Clapper, BBC radyosunun Today programında Putin'in yanına kimsenin yaklaştırılmadığını doğruladı.

Galeotti de, "Putin herkesten tecrit edilmiş halde yaşıyor. Etrafındakilerin sayısı son derece azaldı" diyor.

"Artık ülke içinde seyahat etmiyor ve etkinliklere nadiren katılıyor. Putin'in kişisel ilişki kurabildiği az sayıda kişi arasında güvenlik görevlileri var" diyen Galeotti'ye göre, Viktor Zolotov gibi eski koruma muhafızlarının üst düzey görevlere atanmasının ardında yatan nedenlerden biri de bu.

Bazı istihbarat uzmanları Putin'in etrafındaki aşırı güvenlik önlemlerinin kısmen "paranoya" ile açıklanabileceğini söylüyor.

Bazılarına göre ise Putin, KGB'deki deneyimine de bakarak, kendi güvenliğinin ne denli önemli olduğunu biliyor.

Her ne olursa olsun, Putin'in etrafındaki koruma çemberi de, Rus devlet başkanının tecriti de günden güne artıyor, ve bu da Galeotti'nin dediğine göre, Kremlin'de işlerin tam da Putin'in istediği gibi yapıldığını gösteriyor.