8 soruda Rusya'nın Karadeniz'de batan amiral gemisi: Moskova'nın batışı Rusya için ne anlama geliyor?
Rusya, Ukrayna'yı işgal harekatının ikinci ayını doldurmak üzereyken, savaştaki en acı kayıplarından birini geçtiğimiz hafta Karadeniz'deki amiral gemisi Moskova'yı kaybederek verdi.
GERÇEK GÜNDEM - Rusya Savunma Bakanlığı, Karadeniz filosunun amiral gemisi Moskova'nın batışını doğruladı ve gemide çıkan yangının ardından limana çekilmeye çalışılırken Moskova'nın battığını öne sürdü.
Ukrayna ise geminin iki adet Neptun füzesiyle vurularak batırıldığını söylüyor.
Moskova'nın nasıl battığına ilişkin tarafların iddialarını doğrulayabilecek bir kanıt henüz bulunmuyor. Ancak cevabı verilebilecek bazı sorular var.
İşte onlardan bazıları...
1) MOSKOVA'NIN BATIŞI RUSYA'YA NE KAYBETTİRDİ?
Rusya, 2014'te ilhak ettiği Kırım'da konuşlu güçlü hava savunma sistemlerine sahip. Ancak Moskova kruvazörü, Rusya'nın Karadeniz filosuna uzun menzilli ve mobil hava savunma koruması sağlıyordu ve yüzen bir komuta-kontrol merkezi işlevi görüyordu.
Moskova'nın batışıyla birlikte Rusya'nın Karadeniz filosu hava savunmasını kaybetti. Özellikle uzun menzilli görevlerde.
2) MÜRETTEBATA NE OLDU?
Moskova kruvazörü yaklaşık 500 denizciye ev sahipliği yapıyordu. Rusya'dan yapılan açıklamaya göre, bu denizcilerin tamamı başka gemilerle tahliye edilerek Sivastopol'e ulaştırıldı.
Ukrayna yönetimi ise muhtemelen gemideki çok sayıdaki denizcinin hayatını kaybettiğini savunuyor.
3) MOSKOVA'NIN BATIŞI UKRAYNA'DAKİ SAVAŞIN GİDİŞATINI DEĞİŞTİRİR Mİ?
Muhtemelen hayır çünkü Rus donanması şu ana kadar büyük bir rol üstlenmemişti. Ancak İngiltere Savunma Bakanlığı, geminin kaybının Rusya'nın Karadeniz'deki donanmasını yeniden gözden geçirmesini tetikleyebileceğini ön görüyor.
ABD'li yetkililer ise geminin batışının sembolik bir etki yaratmasını bekliyor ve Rusya'nın uzun süreli donanma kabiliyetlerinin sorgulanacağını belirtiyor.
4) RUS DONANMASI BÖLGEDEKİ OPERASYONLARINI DEĞİŞTİRECEK Mİ?
Moskova'nın batışının ardından Rusya'nın Karadeniz'deki filosunu gözlemleyen ABD'li yetkililere göre Rus donanmasına bağlı 5 savaş gemisi kıyıdan 80 deniz mili daha uzaklaşarak daha güneydeki bölgelere kaydı.
Ancak bu gemiler kıyıdan uzaklaşsalar dahi halen bulundukları bölgelerden Ukrayna'nın iç kısımlarını vurma kabiliyetine sahipler ve kıyıdan bu kadar uzaktayken füze tehdidi altında değiller.
5) MOSKOVA KRUVAZÖRÜNÜN SAVAŞTA ÖZEL BİR GÖREVİ VAR MIYDI?
Moskova'nın çatışmada özel bir görevi olup olmadığı bilinmiyor. Ancak bazı askeri uzmanlar savaş gemisinin, Odessa'ya düzenlenecek olası bir çıkarma hareketında kilit rol oynayabileceğini belirtiyor.
Moskova'nın batışıyla birlikte bir çıkarma harekatının gerçekleşme ihtimalinin zayıfladığına inanılıyor. Bu da Ukrayna ordusunun Odessa'daki bazı kuvvetlerini diğer bölgelere kaydırabilmesi anlamına geliyor.
6) RUSYA, MOSKOVA'NIN YERİNİ HIZLICA DOLDURABİLİR Mİ?
Hayır. Rusya donanmasında Moskova ile aynı sınıfta iki gemi bulunuyor; Marshal Ustinov ve Varyag. Ancak bu gemiler Kuzey ve Pasifik filolarında görev yapıyor.
Türkiye'nin Montrö'nün verdiği hakla Boğazlar'ı Rus savaş gemilerine kapalı tutması bu iki geminin Karadeniz'e geçişini imkansız kılıyor.
7) MOSKOVA NE KADAR MODERN BİR GEMİYDİ VE HANGİ SİLAHLARA SAHİPTİ?
Moskova kruvazörü 1970'li yıllarda Soğuk Savaş döneminde Amerikan uçak gemilerini imha edebilmek için inşa edilerek denize indirilmişti ve yaklaşık 40 yıl boyunca görevde kaldı.
İngiltere Savunma Bakanlığı'na göre gemi daha sonra kapsamlı bir bakım ve modernleştirme işlemine alınarak 2021'de tekrar operasyonel hale getirildi. Ancak bu bakıma rağmen, Moskova'nın bazı donanımlarının çağın gerisinde olduğu biliniyor.
Moskova'da gemilere karşı kullanılacak füzeler ve karadan havaya füzeler bulunuyordu. Rusya'nın yeni jenerasyon Kalibr ve hipersonik füzelerinin ise Moskova'da bulunmadığı biliniyordu.
8) MOSKOVA'NIN BATIŞI RUS 'ASKERİ GURURU' İÇİN BİR DARBE Mİ?
Moskova, Kırım merkezli Karadeniz filosunun sembol gemisi olduğu için batışı Rus ordusu için acı verici bir kayıp.
Gemi eğer Ukrayna füzeleri tarafından vurularak batırıldıysa, bu Rusya'nın 1941'ten bu yana harekat sırasında kaybettiği ilk gemi olacak. 1941'te Alman bombardıman uçakları, Sovyet savaş gemisi Marat'ı Kronshtadt limanında vurarak batırmıştı.
Gemi Ukrayna tarafından batırılmamış olsa bile, Moskova'nın batışı Ukrayna için büyük bir propaganda zaferi anlamına geliyor. Batılı diplomat ve uzmanlar, Karadeniz filosundaki birçok üst düzey subayın işlerini kaybedebileceğini belirtiyor.