İran'da molla rejimi karşıtı gösteriler tam gaz: "Bu protestolar devrimin ayak sesi"

GERÇEK GÜNDEM - MELİSA GÜLBAŞ

İran’da molla rejimine karşı başlatılan direniş 40’ıncı gününü geride bıraktı. Gerçek Gündem’e konuşan İranlı yönetmen Mehdi Shabani, "Bu protestolar sadece eylem, ayaklanma veya isyan değil; bir devrimin başlangıcıdır" dedi.

İran’da, Mahsa Amini’nin ahlak polisi tarafından gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybetmesi üzerine başlayan protestolar ülkenin dört bir yanına yayılmaya devam ederken, bugüne kadar 29’u çocuk olmak üzere 234 protestocu hayatını kaybetti.

Mahsa Amini’nin hayatının kaybetmesinin 40’ıncı günü nedeniyle Tahran, Tebriz, Meşhed, Şiraz, Urmiye ve Kum olmak üzere en az 25 şehirde protestolar yapıldı. Anma gösterileri esnasında güvenlik güçleri göstericilere ateş açtı, onlarca kişi ise gözaltına alındı.

"PROTESTOLARIN ANA MESELESİ KADIN MÜCADELESİ"

Gerçek Gündem’e konuşan İranlı yönetmen Mehdi Shabani, protestoların ana meselesinin kadın mücadelesi olduğunu ifade ederken, bu protestoların 1979 devriminden sonra en uzun süren eylem olduğunu söyledi:

"İran protestolarının ana meselesi kadın mücadelesi ve kadın haklarıdır. Eylemler çok hızlı gerçekleşti ve radikalleşti. Şu zamana kadar İran’daki hiçbir protesto bir aydan uzun sürmedi. Bu protestolar 1979 devriminden sonraki tüm ayaklanmaların ve isyanların en uzun süreni. Bu eylemler daha da artacak" dedi.

Protestoların İran’ın 32 eyaletine yayıldığını söyleyen Shabani, eylemlerin grevlerle desteklendiğini belirtti:

"Şu anda eylemler sadece sokaklarda ve meydanlarda yapılmıyor. Artık İran’ın 32 eyaletinde eylem olmayan bir eyalet bile yok. Şimdi ise bu protestolar grevlerle de destekleniyor. Petrol fabrikalarında grev başladı. İran’ın en önemli şeker fabrikasında grev devam ediyor."

"İRAN PROTESTOLAR DEVRİMİN BAŞLANGICI"

İran protestolarının sadece ayaklanma ve isyandan ibaret olmadığını söyleyen İranlı yönetmen Shabani, "Bu ayaklanmalar bir devrimin başlangıcıdır, ayak sesidir. Yani devrim dinamizmidir. Hem İran’da hem de yurt dışında bu protestolar ‘devrim süreci’ diye değerlendiriliyor" dedi.

"Devrim canlı bir şeydir, proje değildir. Devrim kendi kendini var eder. Bu eylemler ve ayaklanmalar bu devrimi bitmeyecek bir hale getirdi ve getirecek. Bu bir yaşam formuna dönüştü ve bu İran’da ilk kez gerçekleşiyor."

"TÜM İRAN HALKI PROTESTOLARI BENİMSEDİ"

İran’da şimdiki durumun öncekinden çok farklı olduğunu söyleyen Shabani, eylemlerin tüm İran halkı tarafından benimsendiğini ifade etti:

"Protestolar bütün şehirlere yayıldı. Bu eylemlerde kadınlar daha önde. Protestolarda Kürtlerden, Azerilerden ve Araplardan da destek alınıyor. Önceden İran’da durum böyle değildi. Arap bölgesinde eylemlerde olduğunda tek tük destek çıkıyordu ama durum şu an böyle değil. Tüm İran halkı bu protestoları benimsedi."

"EŞİTLİK, ÖZGÜRLÜK VE KADIN HAKLARI ÜZERİNDEN YENİ BİR REJİM İSTİYORUZ"

Shabani, İslami rejimin kendilerine dayattıkları yaşamı kabul etmediklerini belirtlirken; eşitlik, özgürlük ve kadın özgürlüğü üzerinden yeni bir rejim istediklerini söyledi:

"Protestolarda "Kadın, yaşam ve özgürlük" ve "İslami rejim istemiyoruz" sloganları çok fazla duyuldu. Bu sloganlarda bir çağrı var, o çağrı da sistemi komple devirme çağrısı. Kimse reformlardan veya ahlak polisinden bahsetmiyor. Biz İslami rejim istemiyoruz; eşitlik, özgürlük ve kadın özgürlüğü üzerinden yeni bir rejim istiyoruz. Hiçbir örgüt, pozisyon veya muhalefet partiyi de lider olarak görmüyoruz. Çok net bir isteğimiz var. Bu rejimin bize zorunlu bıraktığı yaşamı değil, eşitlik ve özgürlük istiyoruz."

"YA MİLLETİN YA DA REJİMİN TARAFINDASIN"

İranlı kaya tırmanışçısı Elnaz Rekabi’nin tarihte bir ilki gerçekleştirdiğini ifade eden yönetmen, sadece sporda değil; sanat camiasından da protestoculara çok büyük bir desteğin olduğunu söyledi:

"İranlı milli sporcu Elnaz Rekabi yarışma esnasında başörtüsü takmayı reddetti ve tarihte bir ilki gerçekleştirdi. Sadece Rekabi değil, esi milli takım futbol takımının kaptanları ve hentbol milli takım oyuncularından da tepkiler gelmeye devam ediyor. Tek tek istifa ediyorlar. Protestolara baştan beri destek vermeye devam ediyorlar. Aynı zamanda sinema üzerinden de eylemciler çok büyük destek alıyor. Yazarlar zaten muhaliflerle yakın. Bu şekilde cepheler de belli oldu, ya milletin ya da rejimin tarafındasın."

"TÜRKİYE HÜKÜMETİNDEN HİÇBİR TEPKİ GÖREMEDİK"

İran’daki protestoların Türkiye’ye de büyük bir etkisinin olacağını söyleyen Shabani, " Şimdiye kadar Türkiye hükümetinden hiçbir tepki görmedik ama asıl mesele toplum. Eylemciler devlete değil halka hitap ediyor. Protestolarda desteği toplumdan ve özellikle feminist gruplardan görüyoruz. İran’da yaşananlar Türkiye’yi de etkileyecek" dedi.