KKTC'nin kurucusu Rauf Denktaş kimdir? İşte hayatı...
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı, adı Kıbrıs ile özdeşleşen siyaset adamı Rauf Denktaş ölümünün ardından her yıl anılıyor. Peki Rauf Denktaş kimdir? İşte Rauf Denktaş'ın hayatı...
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin (KKTC) ilk Cumhurbaşkanı olan ve adı Kıbrıs ile özdeşleşen siyaset adamı Rauf Denktaş, 13 Ocak 2013 tarihinde hayatını kaybetti.
Peki; Rauf Denktaş kimdir?, Rauf Denktaş'ın siyasi hayatı nasıl başladı?, Rauf Denktaş ne zaman doğdu?. Tüm bu soruların cevaplarını ve daha fazlasını sizler için derledik.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin kurucusu ve ilk Cumhurbaşkanı olan Rauf Denktaş, 27 Ocak 1924 yılında Baf’ta doğmuştur.
Henüz 1.5 yaşında iken annesini kaybeden Denktaş, anneannesi ve babaannesi tarafından yetiştirilmiştir. Babası Raif Bey’dir.
1930 yılında öğrenim görmek için İstanbul’a gelerek ilkokul ve liseyi Arnavutköy’de Fevzi Çakmak Lisesi’nde tamamlamıştır.
Daha sonra Kıbrıs’a geri dönen Denktaş, Lefkoşa İngiliz Okulu’na gitti. Buradan 1941 yılında mezun oldu.
Yazı yazmaya meraklı olduğu için mezun olur olmaz Fazıl Küçük’ün Halkın Sesi adlı gazetesi için yazılar yazmaya başladı. Aynı zamanda Gazimağusa’da tercümanlık yapmıştır. Bir süre mahkemelerde memurluk ve İngiliz okulunda öğretmenlik yapmıştır.
Daha sonra 1944 yılında Birleşik Krallık’a giderek orada hukuk eğitimi almıştır. 1947 yılında mezun olduktan sonra Kıbrıs’a geri dönerek avukat olmuştur. Bir süre avukatlık yaptıktan sonra savcı olan Denktaş, yaptığı başarılı işlerden dolayı 1956 yılında başsavcılığa yükselmiştir.
Yazarlık Dönemi
27 Kasım 1948 yılında Kıbrıs Türkleri tarafından hazırlanan ilk mitingte Fazıl Küçük’ün yanında hatiplik yapmıştır. Vatandaşın çıkarları doğrultusunda Faiz Kaymak ve Fazıl Küçük gibi Türk cemaatinin iki önemli ismi ile başarılı çalışmalar yapmıştır.
Denktaş daha sonra Fazıl Kaymak’ın teklifi ve Fazıl Küçük’ün tasvibi ile Kıbrıs Türk Kurumlar Federasyonu Kongresi’nde başkanlık yapmıştır.
Birleşik Krallık yönetiminin baskıları ile emekliliğe ayrılmasına altı ay kala savcılık görevinden istifa etmiştir. 1949 yılının ortalarına doğru yeniden avukatlık yapmaya başladı. Yine aynı yıl Aydın Hanım ile evlenen Denktaş, 1955 yılında terörist yanlısı Enosisle mücadelede ve EOKA’ya karşı Kıbrıs Türklerinin direnişine öncülük etmiştir.
Ardından hükümetteki görevinden istifa ederek 1 Ağustos 1958 tarihinde birkaç arkadaşı ile Türk Mukavemet Teşkilatını (TMT) kurmuştur.
Aynı yıl Rum tedhişçilerin Türk köylerine saldırması ile Fazıl Küçük ile birlikte Ankara’ya Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu’nun yanına görüşmeye gitti. Yapılan görüşmeler sonucunda Denktaş, Kıbrıs’a Türk askeri gönderilmesi önerisinde bulunda. Böylece 1959 yılında Zürih, Londra, 1960 Antlaşmaları ile Kıbrıs Cumhuriyeti Anayasası’nın hazırlanmasına katkıda bulunmuştur.
Siyaset Dönemi
1970 yılı seçimlerinde Türk Cemaat Meclisi Başkanlığı’na getirilen Rauf Denktaş böylece siyaset hayatına atılmış oldu. 1973 yılına kadar Kıbrıs Cumhurbaşkanı Muavini ve Kıbrıs Türk Yönetim Başkanı olarak görev yapmıştır.
13 Şubat 1975 yılında Kıbrıs Türk Federe Devleti’nin ilan edilmesinin ardından devlet ve meclis başkanlığında da görev alan Denktaş, anayasanın gerekleri doğrultusunda 1976 yılı seçimlerinde devlet başkanlığına getirilmiştir. 1981 yılı seçimlerinde ikinci kez iktidar olan Denktaş, 15 Kasım 1983’te Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin ilan edilmesinin ardından yeniden cumhurbaşkanlığı görevine getirilmiştir. 1990 ve 1995 yıllarında yapılan seçimlerde de ikinci ve üçüncü kez cumhurbaşkanı olarak seçilmiştir.
Denktaş, 2004 yılında BM genel sekreteri Kofi Anna tarafından Kıbrıs Sorunu’na yönelik hazırlanan Annan Planı çözüm taslağı’na karşı çıkmıştır. Bu taslak daha sonra Türkler tarafından kabul edilse de Rumların reddetmesi üzerine yürürlüğe girmemiştir.
2005 yılı seçimlerinde bazı nedenlerden dolayı aday olamayan Denktaş, cumhurbaşkanlığı koltuğunu Mehmet Ali Talat’a bırakmıştır.
Denktaş son olarak ekranların 13 sezondur reyting rekorları kıran Kurtlar Vadisi dizisinde kendisini canlandırarak rol almıştır.
Organ yetmezliği nedeni ile Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi’nde tedavi altına alınan Rauf Denktaş, 13 Ocak 2012 yılında 88 yaşında hayatını kaybetmiştir. Denktaş’ın vefatı Türkiye ve KKTC’de ulusal yas ilan edilmiştir. 17 Ocak 2012 tarihinde yapılan devlet töreninin ardından Lefkoşa’daki Cumhuriyet Parkı’na defnedilmiştir.
Rauf Denktaş'ın Kitapları:
Saadet Sırları (1941)
Ateşsiz Cehennem (1944)
Criminal Cases (1953)
12'ye 5 Kala (1965)
Akritas Planı (1972)
A Short Discourse of Cyprus (1972)
The Cyprus Problem (1973)
Cyprus Triangle (1981)
Gençlerle Başbaşa (1981)
Kur'ân'dan İlhamlar (1986)
Gençlere Öğütler (1988)
İmtihan Dünyası
Yarınlar İçin
Kıbrıs Girit Olmasın
A Handbook of Criminal Cases, 1955
Cyprus Problem in a Nutshell, 1983
Kadın ve Dünya - Woman and The World, 1985
UN Speeches on Cyprus, 1986
Seçenekler ve Kıbrıs Türkleri - The Options and The Turkish Cypriots, 1986
Cyprus, An Indictment and Defence, 1987
The Cyprus Problem 23rd Year, 1987
My Vision for Cyprus, 1988
Atatürk, Din ve Laiklik - Atatürk, Religion and Laïcité, 1989
Kıbrıs'ta Bitmeyen Kavga - The Unending Fight in Cyprus, 1991
Kıbrıs Davamız - Our Cyprus Issue, 1991
İlk Altı Ay - The First Six Months, 1991
What is the Cyprus Problem, 1991
A Challenge on Cyprus, 1990-91
Denktaş As A Photographer, Images From Northern Cyprus, 1991
The Cyprus Problem and the Remedy, 1992, Nicosia (Lefkoşa)
From My Album, 1992
O Günler - Those days, 1993, Nicosia
Images From Northern Cyprus, 1993
Vizyon - The Vision, 1994, Nicosia
Kapılar - Doors, 1995, Nicosia
Observations on the Cyprus Dispute, 1996
Kıbrıs Meselesinde Son Durum - The Latest Situation in Cyprus Issue, 1996, Nicosia
Rum Yunan İkilisi: İstenmeyen Cumhuriyetten Nereye? - Cypriot Greek Duo: Where to from the Unwanted Republic, 1996, Nicosia
Karkot Deresi - Karkot Creek, 1996
Rauf Denktaş'ın Hatıraları, 1964-74, I. cilt (1964) - Memoirs of Rauf Denktaş, 1964-74, volume I (1964), 1996
Rauf Denktaş'ın Hatıraları, 1964-74, II. cilt (1965), 1997
Rauf Denktaş'ın Hatıraları, 1964-74, III. cilt (1966), 1997
Rauf Denktaş'ın Hatıraları, 1964-74, IV. cilt (1967), 1997
Rauf Denktaş'ın Hatıraları, 1964-74, V. cilt (1968), 1997
Rauf Denktaş'ın Hatıraları, 1964-74, VI. cilt (1969), 1997
Rauf Denktaş'ın Hatıraları, 1964-74, VII. cilt (1970), 1997
Kalbimin Sesi - The voice of my heart, 1997
In Search of Justice, 1997
Rauf Denktaş'ın Hatıraları, 1964-74, VIII. cilt (1971-72), 1998
Rauf Denktaş'ın Hatıraları, 1964-74, IX. cilt (1973-74), 1999
Hatıralar, Toplayış, X. cilt - Memoirs, Conclusion, vol X, 2000
Rauf Denktaş'ın Söylediği Özlü Sözler:
- Başaramayacağım” korkusu içinizde yer etmesin; "Başaracağım" diyen başarır.
- Başarmak için cesur olunuz, atılgan olunuz. Çekingen ve ürkek olmayınız, cesur olan kazanır, inançlı olan başarır.
- Hayalinizi geniş tutunuz.
- Biz, millî ve mânevî değerlerimizi korursak, o değerler de bizi koruyacaktır.
- Kendinizi mutsuz saydığınız an elinize bir kağıt alınız ve Allah´ şükretmenizi gerektirecek mutluluklarınızı sıralayınız. Listenize bir bakınız ve derhal neşeleniniz. Allah´a şükür mutluluğun anahtarıdır.
- Sayılı günler çabuk geçer, her gününüzü değerlendiriniz.
- Başarı ve mutluluğun temelinde imanlı ve inançlı olmak vardır.
- Pusulasız gemi er geç karaya oturacaktır. İnsanın pusulası ilimdir, dindir, imandır. Dinsiz ve imansız kişi, pusulasız kişiye benzer, er geç karaya oturacak, başını taşlara çarpacaktır.
- Saadetin yatağı ve kaynağı kendi kalbimiz, temeli fazilet ve ahlaktır.
- Mesut insanlar bencil değildir. Bencil bir insan mesut olamaz.
- Mes'ut kişi başkalarına karşı kin beslemez; çünkü günlük yaşantısında, kalbinde kin ve hasetle hareket eden insan saadetin ta kendisi olan iç huzura kavuşamaz.
- Başkalarının hakkını yememek, haksızlık yapmamak, merhametli olmak, başkalarının hareketlerini yargılarken insaflı davranmak da mesut olmanın esaslarındandır. Çünkü hak yiyen, haksızlık yapan, merhametsiz olan bir kimse, içinde esen bu fırtınalarla kendi iç huzurunu dağıtmış olur.
- Gençlerin en önemli meselesi, sağlam değer ölçülerine ve sıhhatli bir şahsiyet yapısına sahip olarak yetişmelerinin teminidir.
- İnsan mesut olmak için yaratılmıştır. Mesut olmamız için gereken her şey doğuştan bize verilmiştir.Kendi yaşantımızla bunları ortadan kaldırır, iç huzurumuzu yok ederiz.
- İhtiras, kin, kıskançlık ve haset; elimizde olanlara, Allah’ın bize verdiklerine şükredeceğimize, hep olmayan şeylerin özlemini çekerek bunları temin için uğraşma ve özlemini çektiklerimizi temin için haksızlığa, hak yemeye tevessül, içimizdeki saadeti yıkar ve bizi bedbaht eder.
- Temin etmiş olduklarımızla, Allah’ın ihsanlarına şükretmek, daha fazlasını temin yolunda çalışmayı en doğru vasıta bilip, doğruluktan ayrılmamak. İşte, saadetin başka bir anahtarı
- İnsan acılar, felaketler karşısında ’Bu da geçer’diyerek, kendi kendini kuvvetlendirebilmelidir.
- Giden gelecek, kaybolanın yerini başka şeyler, başka kazançlar dolduracak, yapılmış olan hatalar varsa bunları tamir eden bulunacaktır.
- Doğru sözlü olunuz. Vicdanlı hareket ediniz. Temizliğe -ruh ve beden açısından- titizlikle riayet ediniz. Küçüklere şefkat ve sevgi, büyüklere saygı gösteriniz. Tutumlu olunuz.
- Çok yiyip, çok içmekle sıhhatinizi-ruhi ve bedeni açıdan-bozmayınız.
- Hiçbir hususta aşırı uçlarda bulunmayınız.
- Mağrur olmayınız. Alçakgönüllü olunuz.
- Bencil olmayınız. Cömert olunuz.
- İsraftan kaçınınız. Hesabını bilen bir kişi olarak yaşayınız.
- Kendinize, ailenize, cemiyetinize, milletinize faydalı olacak şekilde yaşayınız.