Hollanda ile Türkiye arasında krize neden olacak hamle
Hollanda'nın başkenti Amsterdam'da 1915 olaylarında hayatını kaybedenlerin anısına "soykırım anıtı" açılacak.
BBC Türkçe- Ermenistan'da yerel bir sanatçı tarafından yapılan ve üç parçadan oluşan anıt, Amsterdam'daki Ermeni-Apostolik Kilisesi'nin dış duvarına monte edilecek.
Anıt, Ermenistan hükümet temsilcilerinin de yer aldığı heyetin katılımıyla 21 Nisan'da açılacak.
Bu, Hollanda'da açılan ilk anıt değil. Ancak en göze çarpanı olacak. Daha önce Almelo kentindeki Ermeni Kilisesi'nin bahçesine ve Assen kentindeki mezarlıkta iki ayrı anıt açılmıştı.
Amsterdam'daki 3 metrelik anıt ise, kent merkezindeki Krom Boomssloot ile Keizerstraat'ın köşesinde görünür noktada olacak.
Ermenistan'da yerel bir sanatçı tarafından yapılan anıt, 3 parçadan oluşuyor. Taştan yapılan anıtın ortasında bir haç ve etrafında süslemeler yer alıyor. Anıtın üzerinde Ermenice ve Hollandaca yazılar yer alıyor.
Amsterdam Belediyesi tarafından Ocak ayında izin verilen anıt için gerekli olan 13 bin euro, Ermeni cemaati tarafından toplandı.
Sint Grigor Narekats Kültür Vakfı Başkanı Vahan Avakyan, 24 Nisan'da yapılacak "soykırım anmasını' gölgelememek için anıtın 21 Nisan'da açılacağını söyledi.
Avakyan, Parool gazetesine yaptığı açıklamada, 1915 yılında Osmanlı İmparatorluğu tarafından Suriye'ye sürgün edilen Ermeniler'in 800 bin ile 1,5 milyon kayıp verdiğini öne sürdü. "Soykırım kurbanı olmayan hemen hemen hiç Ermeni ailesi yok" görüşünü savunan Avakyan, kurbanların toplu mezarlarda kaybolduğunu ileri sürdü. Ermeni yetkili, anıtın geride kalanlara o kurbanları anma şansı vereceğini söyledi.
Avakyan'ın verdiği bilgiye göre, anıtın açılışına aralarında diaspora bakanının da yer aldığı Ermenistan'dan bir heyet katılacak. Ayrıca Hollandalı birçok siyasetçiye de açılış için davetiye gönderildi.
Hollanda hükümeti "soykırım" olarak tanımıyor
Avakyan'a göre, anıtın açılması "soykırımının" tanınması için önemli. Hollanda Meclisi, Şubat ayında "1915 yılında Anadolu'da yaşanan olayların soykırım olarak tanınmasını" içeren tasarıyı kabul etmişti. Ankara, Hollanda Meclisi'nin aldığı kararı tepkiyle karşılamıştı. Hollanda hükümeti ise, meclisin aldığı karara katılmadığını, "soykırımı tanımadığını" açıkladı.
Ancak buna rağmen Hollanda hükümeti, 24 Nisan'da yapılacak anma için Ermenistan'a bakan düzeyinde heyet gönderecek. Tasarıya "evet" oyu veren Türkiye kökenli 5 milletvekili, hükümet yanlısı Türk medyası tarafından "hainlikle" suçlanmıştı. "Soykırımın tanınması" önerisine sadece Türkiye kökenli politikacıların kurduğu DENK'in 3 üyesi karşı oy vermişti.
Amsterdam, Hollanda'da Türkiye kökenli göçmenlerin en yoğun olduğu kentlerden biri. Vahan Avakyan, bu nedenle provokasyon olasılığını gözardı etmediklerini belirtiyor. Ancak Ermeni yetkili, "soykırım anıtının" açılması ile ilgili olarak herhangi bir sorun beklemediklerini vurguluyor.
Anıtın açılışı için sadece DENK yöneticilerine davetiye gönderilmemiş.
Hollanda Türk İslam Kültür Dernekleri Federasyonu (HTİKDF), 21 Nisan'da açılacak anıta tepki gösterdi. HTİKDF başkanı Ömer Altay, anıtın Amsterdam'da hem Türk hem de Ermeni toplumu arasında gerginlik ve huzursuzluğa yol açacağını savundu.
