ABD Hazine Müsteşarı, Bankalar Birliği'yle görüştü: Türk işletmeleri yaptırım riskiyle karşı karşıya kalabilir

ABD Hazine Bakanlığı Terörizm ve Mali İstihbarattan Sorumlu Hazine Müsteşarı Brian Nelson, Ankara ve İstanbul’da; “Rusya’ya yönelik uluslararası yaptırımlar ve ihracat kontrolleri” gündemi ile temaslarda bulundu.

İstanbul’da Türkiye Bankalar Birliği ile bir araya gelen Nelson, “Türk işletmeleri ve bankaları, yaptırım uygulanan Rus kuruluşlarıyla iş yaparak yaptırım riski ve G7 pazarlarına erişimlerini kaybetme riski ile karşı karşıya kalabilir” dedi.

“Ayrıca Türk işletmeleri ve bankaları, Rus askeri-endüstriyel kompleksi tarafından kullanılabilecek potansiyel ikili kullanıma sahip teknoloji aktarımları ile ilgili işlemlerden uzak durmak için ilave önlem almalıdır” diyen Nelson, “Rus oligarklar ve hükümet yetkilileri Türkiye'de mülk ve yat satın almaya, iş yapmaya ve mülkleri için hizmet almaya devam etmişlerdir. Yaptırım risklerini azaltmak için finansal kurumlar olarak hepinizi, özellikle istismara müsait sektörler de dahil olmak üzere, Rus kurum ve şahısları ile yapılan işlemlerde daha fazla denetim yapma çağrısında bulunuyorum” ifadelerini kullandı.

ABD Hazine Bakanlığı’nın internet sitesinde yapılan açıklamaya göre Nelson, Türkiye Bankalar Birliği'ndeki konuşmasında özetle şunları söyledi:

'HEPİMİZE DÜŞEN SORUMLULUK FİNANSAL SİSTEMLERİMİZDEKİ ZAYIF YÖNLERİ ELE ALMAK'

“Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik yasadışı savaşının başlamasından yaklaşık 1 yıl sonra, ekonomik adaletsizliklerle hesaplaştığımız, dünyanın dört bir yanındaki toplumları ve başkentleri yıprattığı küresel yolsuzluğun artan maliyetleriyle karşı karşıya kaldığımız ve serseri devletler ve terörist gruplardan gelenler gibi ortaya çıkan tehditlerle mücadele ettiğimiz zor bir dönemdeyiz. Bu karmaşık zorlukları yönetme kabiliyetimiz büyük ölçüde hükümetler arasında ve özel sektör ile kurduğumuz ortaklıklara bağlı. Çabalarınıza güveniyoruz ve her gün yaptığınız önemli işler için minnettarız.

Bu sorunlar, Amerika'nın sınırları dışında ortaya çıksa da, yasadışı aktörlerin kara paralarını taşımak, aklamak veya saklamak için genellikle ABD’deki güvenlik açıklarından faydalandıklarının bilincindeyiz. Bundan ötürü, Washington'dan İstanbul'a ve küresel finans merkezlerine kadar hepimize düşen sorumluluk, finansal suçları yok etmek, yasadışı aktörlerin istismar ettiği finansal gölgelere ışık tutmak ve daha adil ve kapsayıcı bir küresel ekonomi için çalışmak gibi, finansal sistemlerimizdeki zayıf yönleri ele almaktır.”

'GAYRİMENKUL TÜRKİYE’DE DE ABD’DE DE İSTİSMARA MÜSAİT BİR SEKTÖR'

“Çalışmalarımız, ülkelerimizin kara para aklama/terörizmin finansmanıyla mücadele (AML/CFT) rejimlerindeki açıkları kapatmaya yönelik ortak çabalarla başlamalıdır; böylelikle yolsuzluk yapanlar, terör finansörleri ve suçlular da dahil olmak üzere yasadışı aktörler paralarını cezasız veya anonim olarak dolaşıma sokamazlar.

Gayrimenkul hem Türkiye'de hem de ABD’de yasadışı aktörlerce istismar edilmeye müsait bir sektördür. ABD’de, emlak sektörünün oluşturduğu yasadışı finans tehditlerini belirlemek için çok çalışıyoruz. Şeffaf olmayan gayrimenkul alımlarının kara para aklama için başvurulan bir yöntem olmaması için şeffaflığı arttıracak adımlar atmak konusunda kararlıyız.

Daha geçen hafta, yaptırım uygulanan Rus elitleri, oligarkları ve onların vekillerince ABD'de yapılan potansiyel ticari gayrimenkul yatırımları konusunda ABD özel sektörüne yönelik bir uyarı yayınlandı. Ayrıca, ABD özel sektörüne yönelik Rus elitleri ve yüksek değerli varlıklar konusunda da bir uyarı yayınladık.”

'RUSYA'NIN SALDIRGANLIĞI DEVAM ETTİKÇE TEDBİRLERİ GENİŞLETECEĞİZ'

“Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik yasadışı işgali, küresel ekonominin yarısından fazlasını temsil eden 30'dan fazla ülkeden oluşan uluslararası bir birliğin Rus rejimine ve onu destekleyenlere yönelik eşsiz bir dizi yaptırım ve ihracat kontrol kısıtlaması uygulamasına yol açtı. Rusya'nın saldırganlığı devam ettiği müddetçe ABD, müttefiklerimiz ve ortaklarımız bu tedbirleri genişletmeye devam edecek ve Rusya'nın haksız savaşını finanse etmek için küresel finans sisteminin kötüye kullanımına karşı durmak bilmeden çalışacaktır.

Eşgüdümlü çabalarımızın bir parçası olarak, Rusya'nın, aralarında Türkiye'nin de bulunduğu onlarca ülkede uluslararası yaptırımları ve mali kontrolleri aşma çabalarını önlemek üzere çalışıyoruz. Kısa bir süre önce Birleşik Arap Emirlikleri'ndeydim. Orada da Rusya ve diğerleriyle ilgili sistematik yasadışı finansman endişeleri ve ülkelerin finansal sistemleri üzerinden kara para akışına izin vermelerinin tehlikelerinden bahsettim.”

'TÜRK İŞLETMELERİ BU MÜCADELENİN ÖN SAFLARINDA YER ALIYOR'

“Türk işletmeleri ve finans kurumları bu mücadelenin ön saflarında yer almaktadır. İlave yabancı yatırım ve ekonomik büyümenin anahtarı olan şeffaflığı arttırmak için birlikte çalışmamız bir mecburiyettir. Türkiye'nin Rusya'dan enerji ithalatına ve tarım ürünleri ticaretine olan bağımlılığının elbette farkındayız ve bu ekonomik faaliyetler üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak için çalışmaya devam ediyoruz. Bununla birlikte, geçtiğimiz yıl Türkiye'nin Rusya'ya yaptığı zorunlu olmayan ihracatta kaydedilen belirgin artış, Türk özel sektörünü itibar ve yaptırım risklerine karşı özellikle savunmasız hâle getirmektedir.”

'YAPTIRIM RİSKİNİ AZALTMAK İÇİN DAHA FAZLA DENETİM YAPILMALI'

“Moskova, şeffaf olmayan artan ekonomik ilişkilerini, uluslararası yaptırımlara karşı koymak için kullanmaya çalışıyor. Rus hükümeti, kamu iktisadi teşebbüsleri ve finans kuruluşları, uluslararası yaptırımları aşmak için yanıltıcı işlemlere yönelme eğiliminde. Bilhassa Rus bankaları aldatıcı ödeme uygulamalarını teşvik ediyor ve bilgi gizleyen ödemeler yapıyor.

Türk işletmeleri ve bankaları, yaptırım uygulanan Rus kuruluşlarıyla iş yaparak yaptırım riski ve G7 pazarlarına erişimlerini kaybetme riski ile karşı karşıya kalabilir. Ayrıca Türk işletmeleri ve bankaları, Rus askeri-endüstriyel kompleksi tarafından kullanılabilecek potansiyel ikili kullanıma sahip teknoloji aktarımları ile ilgili işlemlerden uzak durmak için ilave önlem almalıdır. Rus oligarklar ve hükümet yetkilileri Türkiye'de mülk ve yat satın almaya, iş yapmaya ve mülkleri için hizmet almaya devam etmişlerdir. Yaptırım risklerini azaltmak için, finansal kurumlar olarak hepinizi, özellikle istismara müsait sektörler de dâhil olmak üzere, Rus kurum ve şahısları ile yapılan işlemlerde daha fazla denetim yapma çağrısında bulunuyorum.”

'TÜRKİYE'NİN KARŞI KARŞIYA OLDUĞU KIRILGANLIKLARIN FARKINDAYIM'

“Bu konuda Türk hükümetinden mevkidaşlarımla da bir dizi görüşme yaptım. Asıl önemli olan, bu tür bir denetim, ABD ve diğer yaptırım listelerini kontrol etmenin ötesine geçmelidir. Taramada, yaptırım uygulanan Rus ve Belaruslu aktörlerin paravan olarak kullandıkları şirketler ve vekiller de tespit edilmeli.

Çatışma bölgelerine yakın uluslararası bir ticaret merkezi olarak Türkiye'nin, diğer haydut devletler, terörist gruplar, organize suçlular ve yolsuzluğa bulaşmış aktörler tarafından istismar edilmesi de dâhil, kırılganlık yaratan zorluklarla karşı karşıya olduğunun farkındayım.

Hükümetler olarak, uluslararası ortamdaki bu tehditleri engellemek için çalışmakla beraber, bildiğiniz üzere, hükümetlerin genellikle değişen yasadışı finans tehditlerine karşı özel sektör kadar hızlı uyum sağlayamadığı alanlar da mevcut. Bu nedenle, Türk finansal sisteminin bütünlüğünü korumak ve ticari itibarınıza yönelik riskleri azaltmak için bağımsız adımlar atılması çağrısında bulunuyorum.”