Eğitimcilerden 'fiziki coğrafya' itirazı

Yükseköğretim Kurulu'nun (YÖK) üniversite programlarındaki isim kargaşasına son vermek amacıyla askıya çıkardığı "Önlisans ve Lisans Diploma Programlarının Yeniden İsimlendirilmesi ve Sınıflandırması" taslağına ilk tepki coğrafyacılardan geldi.

UNESCO Uluslararası Standart Eğitim Sınıflandırması dikkate alınarak oluşturulan taslak, 25 Kasım'a kadar askıda. Taslakta, Sosyoloji ve Kültürel Çalışmalar başlıklı ayrıntılı alanda "Coğrafya" lisans programının adının "Beşeri ve Ekonomik Coğrafya" olarak değiştirilmesi öneriliyor.

Daha önce de lise ve üniversiteye girişte soru sayısı azaltılan ve lisede zorunluyken seçmeli ders olan coğrafya ile ilgili YÖK'ün isim önerisine eğitimciler, öğrenciler ve mezunlar karşı çıkıyor.

'Yeni düzeltme hatalı'

Milliyet gazetesinden Mine Özdemir Güneli’nin haberinde görüşlerine yer verilen Jeomorfoloji Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Turoğlu, yeni düzenlemelerin "hatalı" olduğuna dikkat çekerken YÖK'e taslakla ilgili şu önerilerde bulundu.

Güneli, "Beşeri ve Ekonomik Coğrafya; Coğrafya bilim dalının iki temel alt disiplininden sadece biridir. Kapsam ve içerik olarak coğrafya bilim dalını temsil etmez. Mezunların, yatay ve dikey hareketliliklerinde ve iş başvurularında mağdur olmaları, iş hayatında diplomalarını kullanırken unvan ve mesleki yetki çatışması yaşamaları, diploma denklik problemleri, çalışmanın yapılması için gerekçe gösterilmiştir. Coğrafya bilim dalının, Beşeri ve Ekonomik Coğrafya olarak değiştirilmesi için bu yazılanların hiçbiri doğru, haklı, mantıklı bir gerekçe değil. Zira Coğrafya programının bu bahsedilen problemlerle bir ilişkisi yoktur" dedi.

'Bunun bir örneği yok'

"YÖK'ten üniversite programlarındaki isim kargaşasına son verecek düzenlemenin 'Uluslararasılaşmaya katkı sağlayacağı' ifade edilmekte" diyen Turoğlu, "Oysa İngiltere'deki Oxford, Cambridge, Almanya'daki Humboldt, Heidelberg, Fransa'daki Sorbonne, ABD'deki Denver, Arizona üniversitelerinde coğrafya lisans eğitiminin adı Beşeri ve Ekonomik Coğrafya Lisans Programı değildir. Aksine bugün Türkiye'de de uygulandığı gibi "Coğrafya Lisans Programı" ya da bazılarında olduğu gibi "Coğrafya ve Çevre", "Coğrafya ve Bölge Planlama” veya "Coğrafya Fakültesi" vb. isimlerle anılır.

Coğrafya bilim dalı; Fiziki ve Beşeri olmak üzere iki temel disiplinden oluşmakta. Eğer bu iki disiplinden biri eksik kalırsa o zaman coğrafya olmaz. Bu yüzden, yükseköğretimde coğrafya eğitimi verilmek isteniyorsa bu eğitimin adı "Coğrafya Lisans Programı" olmalı.

Adının, "Beşeri Coğrafya Lisans Programı" olarak değiştirilip, "Fiziki Coğrafya" disiplininin yok sayılarak, yeni bir sınıflama yapılması; aslında coğrafya bilim dalını yok saymak ve yeni bir bilim dalı oluşturmak anlamına gelir. Böyle bir sınıflamanın ve uygulamanın bir örneği yok. Yapılmak istenen bu değişiklik, evrensel "Coğrafya" tanımına uymaz" dedi.