Öğrenci - Veli Derneği'nden uzaktan eğitim raporu

Öğrenci - Veli Derneği (Veli-Der) koronavirüs salgını sonrası başlayan uzaktan eğitimle ilgili bir rapor yayınladı.

Veli-Der'in yayınladığı uzaktan eğitim raporu şöyle:

" 2019-2020 Eğitim-Öğretim yılı veliler açısından ekonomik ve akademik krizle başlamıştı. Kısaca hatırlarsak: Velilerin karşılamakta zorlandığı eğitim giderleri, LGS sonuçlarına göre istediği okula yerleşemeyen çocukların ve velilerin akademik lise talepleri, okul servisleri yönetmeliğinin uygulamasının ertelenmesi nedeniyle çocukların ulaşım güvenliğine dair kaygıları, okul kantinlerinde çocuklar için güvenli olmayan ürünlerin satışı sonucu art arda gelen çocuk ölümleri ve girdikleri ekonomik kriz nedeniyle kapanan özel okullar, ücretini alamayan öğretmenler, eğitim hakkını kullanamayan çocuklar… Bunlar bir çırpıda sayılabilenler.

Henüz bu sorunlar bir çözüme kavuşamamışken ortaya çıkan ve tüm dünyayı etkisine alan Covid-19 Pandemisi ise eğitim krizinin boyutlarını katlayarak büyüttü. Olması gereken; Türkiye’den önce salgınla karşılaşan ülkelerin deneyimlerini dikkate alarak, ülkemizde de oluşabilecek olası salgına karşı her türlü planın ve hazırlığın yapılması, ilk vaka görüldüğünde derhal önceden hazırlanmış olan bu planların devreye konulmasıydı. Ancak gördük ki gerekli hazırlıklar yapılmamış. İlk vaka açıklandıktan bir hafta sonra okulların tatil edilmesi ve uzaktan eğitim uygulamasına dair çalışmalara da ancak bundan sonra başlanması, herhangi bir hazırlığın olmadığını doğrular niteliktedir. MEB’in okulları tatil etmesi bile velilerden gelen ciddi tepkiler ve çocuklarını okula göndermeyeceklerini açıklamaları üzerinedir.

Elbette geç de olsa okullar doğru bir kararla kapatıldı ve uzaktan eğitim uygulamasına geçildi. Uzaktan eğitimin ilk günlerinde ekranlara yansıyan ders içerikleri, Veli-Der’in yıllardır okullarda yaşananlar, eğitimin içeriği ve müfredatla ilgili söylediklerinin doğruluğunu da göstermiş oldu. Bu deneyim aynı zamanda çocuklarımızın okullarda nasıl bir eğitime maruz kaldığını hem veliler hem de toplumun geniş kesimleri için daha görünür hale getirdi ve büyük bir toplumsal tepki yükseldi. Bunun üzerine açıklama yapmak zorunda kalan Milli Eğitim Bakanı, çocuklara izlettirilen görselleri tasvip etmediğini ve ‘ihmali’ olanlar hakkında idari işlem başlatacağını söyleyerek velilerin ve toplumun tepkilerini yumuşatmaya çalışsa da, aradan geçen süre içinde sorumlular hakkında ne tür bir işlem yapıldığı açıklanmadı.

Bu sorunlarla başlayan uzaktan eğitim, salgın koşullarının zorunlu bir sonucu olarak yaşamımıza girdi. Uzaktan eğitimin yüz yüze eğitimin yerini alamayacağı herkesçe kabul edilmiş bir gerçeklik olmakla birlikte, olağan dışı zamanlarda başvurulabilecek bir yöntem olduğu da açıktır. Elbette bu yöntemin tüm öğrenciler için eşit ve adil bir erişeme sahip olması ve bilimsel bir içerikle sunulması koşuluyla. Bu bağlamda Öğrenci Veli Derneği olarak uzaktan eğitim uygulamasına dair velilerin görüş ve gözlemlerine dayanan bir anket çalışması yaptık. Anketin sonuçlarını kamuoyu ile paylaşarak; yaşanan aksaklıkların, olumsuzlukların ortaya çıkarılması, bu doğrultuda gerekli düzenlemelerin yapılması ve uzaktan eğitimin zorunlu olduğu durumlarda tespitlerimizin dikkate alınarak daha iyi bir eğitim ortamı sunulmasına katkı sağlamak isteriz.

Anket çalışmamız pandemi koşulları nedeniyle 400 veli ile yapılmıştır. Anket çalışmamız online olarak yapıldığı için internet, bilgisayar erişimi olmayan öğrenci velileri anketimize katılamamıştır.

Sorumuza cevap veren velilerin dağılımının, MEB istatistiklerinde açıklanan öğrenci sayılarının eğitim kademelerine dağılımı ile uyumlu olduğu görüldü.

Gözlemlerimize göre, farklı eğitim kademelerindeki çocukların bazıları çeşitli nedenlerle uzaktan eğitim uygulamasına, hatta öğretmenleri ile yapılan canlı ders uygulamalarına katılmıyor/katılamıyorlar. Bu soruyu sorarak, derslere katılmayan/katılamayan öğrencilerin oranını belirlemeye çalıştık. Anketimizin sonucuna göre ankete katılan velilerin çocuklarının %13’ü uzaktan eğitim uygulamasına katılmıyor ya da katılamıyor.

Okulların kapatılmasıyla birlikte, Bakanlığın hazırladığı EBA uygulamasının yanı sıra, öğretmenlerin kendi olanaklarıyla çeşitli dijital platformlar aracılığı ile ya da özel okulların kendi geliştirdikleri programlar aracılığı ile uzaktan eğitim yapılmaya başladı. Bu soruya verilen cevaplarda görüldüğü gibi dersler ağırlıklı olarak EBA TV üzerinden takip edilmekte. Bunun temel nedeni olarak, EBA TV’nin hemen her evde bulunan TV aracılığı ile takip edilebilmesinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Bu sebeple bu kanalın daha verimli hale getirilmesi içeriklerin zenginleştirilmesi önemlidir. Ancak tek yönlü bir iletişim olduğu ve etkileşimden uzak olduğu da unutulmamalıdır. Burada dikkat çeken cevaplardan birisi ise çocukların kendi öğretmenleri ile katıldıkları canlı ders uygulaması EBA ile canlı ders uygulamasından daha fazla değerlendirilmiştir.

Uzaktan eğitim uygulamalarının saati uzadıkça, çocukların eğitime katılım oranının düştüğü görülmektedir. Burada iletişimin tek yönlü olması ve etkileşimin olmamasının çocukların çabuk sıkılmalarına neden olduğu düşünülmektedir. Ayrıca TV, bilgisayar gibi cihazların karşısında uzun süre kalmanın bazı sağlık sorunlarını beraberinde getirmesi de önemli bir etken olarak değerlendirilebilir.

Uzaktan eğitime erişimde ne tür sorunlar yaşıyorsunuz sorusuna;

Katılımcıların %54,9’u çocuğun isteksizliği, %59,9’u internet erişim sorunları, %15’i derslerin erken başlaması şeklinde cevap vermiştir. Bu sorumuzda da birden fazla seçenek işaretlenebilmekte ve ayrıca diğer seçeneği eklenerek açık uçlu cevaplar verilmesi istenmekteydi. Bu arada belirtmek gerekir ki; hiçbir teknolojik imkanı olmayan ya da mevsimlik işçi vb. şekilde çalışmak zorunda olduğu için bu imkanlardan hiç bir şekilde faydalanamayan önemli sayıda öğrenci bulunmaktadır. Bu çalışmamızda bu sayıyı tespit edememiş olmamız, çalışmamızın en önemli kısıtlılığı olmuştur.

Bu sorumuzdaki ‘diğer’ seçeneğine verilen açık uçlu yanıtların tasnifi aşağıdadır.

EBA Teknik Altyapısı ve İşletme Sorunları

· Ders saatlerindeki beklenmedik değişiklikler.

· Eba canlı ders çalışmıyor.

· Eba’ya rahat giriş sağlayamıyoruz.

· Eba içinde uygulamaların çalışma sorunu.

· Girişlerde ciddi sıkıntı yaşanıyor. Bazı zamanlardan katılmıyoruz bile.

· Özellikle Eba alt yapı yetersizliği nedeniyle çok verimsiz geçiyor. Öğretmenler bağlanmada zorlanıyor.

· Eba canlı derste sürekli bağlantı kopuyor, öğretmen dersi başlatamıyor, çocukların çoğu sitenin sürekli hata vermesi nedeniyle çabalasa da derse katılmıyor.

· Yayının donması.

· Ödevlerdeki Türkçe karakter sorunları. Ödevi tamamlamasına rağmen, tamamlanmamış görünmesi.

· Zoom üzerinden eğitim yapılıyor. Eba üzerinden eğitim olsun istiyoruz.

· Cep telefonu ve bilgisayarla giris yapıyor maalesef her şey öğretmenin kontrolünde olamayabiliyor da. Çocuk ders dinler gibi gözüküp bilgisayar oyunları da oynayabiliyor. Bu sureci biz kontrol etmeye çalışıyoruz morpa ile de gördükleri dersleri tekrar edip test çözüyorlar.

· Canlı derste derslerin geç başlaması.

· Derslerden haberimiz olmuyor.

Uzaktan dersin yönetimiyle ilgili sorunlar

· Toplu ders yapıldığı için diğer çocukların ders sonrasındaki kontrolsüz davranışları.

· Sınıftaki diğer öğrencilerin dikkat dağıtıcı davranışları.

· Diğer çocukların haylazlıkları.

· Dikkat sorunu olduğu için isteksiz maalesef.

· Ev ortamı olumsuz etkiliyor. Dikkati dağılıyor.

· Sürekli bilgisayar karşısında ve kapalı ortamda olması.

· Sürecin getirdiği düzen bozukluğu.

· Sanal ortam olduğu için dersleri ciddiye almıyor.

· Anlamıyor.

Dersin işlenişi ile ilgili sorunlar

· Konular çok basit. Ayrıntı bilgi yok.

· Derslerin çok kısa olması.

· Yetersiz kalması.

· Yetersizlik.

· Ders anlatımları hızlı. Kendi kendilerine anlatıp çözüyor gibi.

· Anlatan kişilerin yetersizliği ve monotonluğu.

· Uygulama ve öğrenmenin değerlendirmesinin olmaması ayrıca sosyal öğrenme gerçekleşmiyor.

· Tv’de derslerin kısa sürmesi ve öğretmenlerin değişmesi.

· Derslerin yoğun oluşu.

· Aynı derslerin sıkça tekrarı.

· Sürekli tekrarlar nedeniyle izlemek istememesi.

· İngilizce hazırlık yılında İngilizce ders sayısı yeterli değil. Ders programı sabah 9’dan aksam 18’e kadar aralıklı bir program uygulanıyor.

· Özellikle Matematik canlı canlı çok daha hoşuna gidiyor

EBA TV üzerinden yapılan derslerde genel bir memnuniyetsizlik olduğu bilindiğinden canlı ders uygulamasının daha verimli olacağı hipotezine dayanılarak sorulmuş olan bu soruya verilen cevap maalesef hipotezi doğrulamamakta; katılımcıların %69.2si canlı ders uygulamasını verimsiz bulurken, verimli bulanların oranı %30.8’de kalmaktadır.

Ailelerden gelen çeşitli şikayetleri göz önünde bulundurularak ve teknolojik cihazların karşısında uzun süre hareketsiz kalmaktan kaynaklı sağlık sorunları oluşabileceği gerçeğinden yola çıkarak sorduğumuz bu sorunun yanıtlarından da görüleceği üzere, çocukların yaklaşık yarısında sağlık sorunları ortaya çıkmıştır.

Bu soruda uzaktan eğitime katılmayan yaklaşık %14lük bir grubun eğitime katılmama nedenlerini anlamak istedik. Çocukların isteksizliği önemli bir orana ulaşmakta. Bunun yanında eğitim araçlarına ve internet altyapısına ulaşım sorunları da dikkat çekmektedir. Bu soruda ‘diğer’ seçeneğine verilen cevaplar, yukarıda tasnif edilen ‘Uzaktan eğitime erişimde ne tür sorunlar’ yaşıyorsunuz sorusuna verilen cevaplarla uyumlu görünmektedir.

Uzun süren sokağa çıkma kısıtlaması sırasında çocuklarda bir takım ruhsal değişiklikler de gözlenmekteydi. Bu soru ile çocuklarda gözlenen değişiklikler tasnif edilmeye çalışılmıştır. Grafikten de anlaşılacağı üzere çocukların %81.3’ünde çeşitli davranış değişiklikleri ortaya çıkmıştır.

Sonuç olarak öğrenci velileri olarak yürüttüğümüz saha çalışmamızda (anketimizde) belirtilen bilimsel verilerin ışığında ;

ü Uzaktan eğitimin yüz yüze eğitimin yerini alamayacağını,

ü Yüz yüze eğitimde yaşanılan eşitsizliğin uzaktan eğitimin bu haliyle devam etmesi durumunda resmi ve özel okullar arasındaki eşitsizliği daha da artıracağını,

ü LGS ve YKS' nin Haziran' da yapılmasına yönelik kararın doğru olmadığını,

ü Sınavların yapılması kararının nedeninin bilimsel veriler ve şeffaf bilgi esas alınarak kamuoyu ile paylaşılmasını, tek bir öğrencinin dahi mağdur olmasını engelleyecek tüm önlemlerin planlanması ve açıklanmasını;

ü Özellikle yoksul çocukların uzaktan eğitime ulaşmak için kullandıkları internet, bilgisayar vb teknolojik aygıtların olmamasının eğitimde fırsat eşitliği ilkesini ortadan kaldırmasından kaynaklı gereksinimi olan tüm öğrencilerin bilgisayar, tablet, tv cihazlarının, internet erişim ve kullanım olanaklarının devlet tarafından sağlanması ve ücretsiz karşılanmasını,

ü Uzaktan eğitimde kullanılan ders ve materyal içeriklerinin yetersizliği belirgin bir şekilde ortaya çıkmıştır. Ders sunum ve içeriklerinin belirlenmesinde bilimsel eğitim ilkesinin referans alınmasını,ders sunum ve içeriklerinin dezavantajlı öğrencilerin ihtiyaçlarına yönelik hazırlanmasını talep ediyoruz.

İçinden geçtiğimiz pandemi sürecinin sona ererek hayatın normal akışına dönmesini toplumun diğer kesimleri gibi biz ve çocuklarımız umutla beklemekteyiz.

Biz öğrenci velilerine ses olan, katkı sunan herkese teşekkür ederiz.