YÖK'ün üniversiteler raporu: Öğrenci başına ne kadar harcanıyor?

Yükseköğretim Kurulu’nca (YÖK) Türkiye’deki 172 üniversitenin 5 ana ve 45 alt gösterge doğrultusunda, 2018 yılı verilerine göre değerlendirilmesinin yapıldığı “Üniversite İzleme ve Değerlendirme Raporu 2019” açıklandı.

YÖK Başkanı Yekta Saraç, göstergelerin “eğitim ve öğretim”, “araştırma - geliştirme, proje ve yayın”, “uluslararasılaşma”, “bütçe ve finansman” ile “topluma hizmet ve sosyal sorumluluk” ana kategorileri altında gruplandığını belirterek “Raporun, akademi yöneticilerine ve okuyucularına üniversitelere ilişkin etraflı bir değerlendirme fırsatı sunacağını, yükseköğretim sisteminin iyileştirilmesine yönelik ne tür müdahalelerde bulunulabileceğine ve hangi alanlarda araştırmalar yapılabileceğine ilişkin ipuçları vereceğini değerlendiriyor, yükseköğretim sistemimize şeffaflık ve hesap verebilirlik kapsamında çok önemli katkılar sunmasını bekliyoruz” dedi.

AR- GE, YAYIN, KİTAP ARTMALI

Başkan Saraç, üniversitelerden beklentilerini de şöyle sıraladı:

“Üniversitelerden toplumun nesnel, sosyal ve ekonomik sorunları konusunda daha fazla Ar-Ge yapmasını, patent ve faydalı model sayısını artırmasını, ulusal hakemli dergilerde daha fazla yayın yapmalarını, eğitim ve öğretim süreçlerinde öğrencilerin kayıtlı oldukları program dışındaki diğer programlardan ders almalarının teşvik edilmesini, öğrenci başına düşen basılı kitap sayısının artırılmasını, bağımsız akreditasyon kuruluşları tarafından akredite edilen program sayısının artırılmasını, uluslararasılaşmaya daha fazla odaklanılmasını, öğrencilere verilen burs sayısının artırılmasını, kamu kurum ve kuruluşlarıyla ortak daha fazla sosyal sorumluluk projesi geliştirilmesini bekliyoruz.”

172 ÜNİVERSİTENİN DOLULUK ORANI YÜZDE 82

Cumhuriyet'ten Figen Atalay'ın aktardığına göre 2017-2018 öğretim yılında aktif faaliyette bulunan 172 üniversitenin verilerinin analiz edildiği rapordan bazı bölümler şöyle:

- 2018 mali yılında öğrenci başına yapılan cari harcama miktarı ortalaması 12 bin 735 lira oldu. Öğrenci başına 25 bin TL ve üzeri harcama yapan üniversite sayısı 12.

- 152 üniversite bütçelerinin ortalama yüzde 4’ünü Ar-Ge kapsamında harcadıklarını beyan etti. Ar-Ge harcaması yapmadığını açıklayan üniversite sayısı 20. Bunların 13’ü vakıf, 7’si devlet. Bütçesinin yüzde 15 ve üzerini Ar-Ge faaliyetlerine harcayan üniversite sayısı 8.

- 2018 yılı YKS sonuçlarına göre 172 üniversitenin genel doluluk oranı yüzde 82.87. Doluluk oranı yüzde 100 olan 8 üniversitenin tamamı devlete ait. Doluluk oranı yüzde 50’nin altında olan ünivesite sayısı 3 ve tamamı vakıf.

10 BİN DİSİPLİN SORUŞTURMASI

- 2018 yılında 141 üniversite “huzur ve güvenin artırılması amacıyla” 10 bin 202 disiplin soruşturması dosyası açtı. Bunlardan 95’i devlet, 46’sı vakıf üniversitesi.

- Üniversitelerde öğrenci başına düşen ortalama basılı kitap sayısı 7. Öğrenci başına 25 ve üzeri basılı kitap düşen üniversite sayısı 8. Öğrenci başına 1’in altında basılı kitap sayısı düşen üniversite sayısı 4.

- 2018 yılında 105 üniversite, “Ar-Ge, verimlilik artırma, ürün geliştirme, inovasyon” gibi alanlarda endüstri ile ortak 3 bin 286 proje yürüttü. 145 üniversitede 2 bin 793 sosyal sorumluluk projesi yürütüldü. Dezavantajlı gruplara yönelik sosyal uyum ve kapsayıcılığa ilişkin ise 147 üniversitede 2 bin 798 faaliyet düzenlendi.

- 2018’de 95 üniversitenin en az bir patent, faydalı model veya tasarım başvurusu olumlu sonuçlandı. Patent, faydalı model veya tasarım belgesi almayan üniversite sayısı 77.

- 2014 - 2018 döneminde en yüksek yüzde 10’luk dilimde atıf almış en az bir yayını olan üniversite sayısı 163.47 üniversitenin bu kapsamdaki yayın sayısı 100 ve üzeri. Bu dilimde atıf almış kurum adresli yayını bulunmayan üniversite sayısı 9.

- 2017 - 2018 öğretim yılında 165 üniversitede 126 bin 681 yabancı uyruklu öğrenci öğrenim gördü. Yabancı öğrencisi olmayan üniversite sayısı 7.

- 2017 - 2018 öğretim yılında 135 üniversite öğrencilerine burs imkânı sağladı. Bu üniversitelerde söz konusu burslardan yararlanan öğrenci oranı ortalaması yüzde 9.91. 27 üniversite, öğrencilerinin yüzde 20 veya daha fazlasına burs imkânı sağladığını beyan etmiş. Öğrencilerine burs imkânı sağlamayan üniversite sayısı 37.