'Kripto para birimlerine para diyebilmemiz için faizi olmalı'

Bilgi Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Can Pamir, kripto para birimlerinin para olarak tanımlanabilmesi için öncelikle "faizlerinin olması gerektiğini" vurguladı ve bunun da ancak merkez bankalarının müdahalesiyle gerçekleşebileceğini söyledi.

Pamir, kripto para birimleri teknolojisinin altında yatan blockchain teknolojisini “çok ciddi bir gelişme” olarak tanımlarken, kripto para birimlerinin ise para olarak tanımlanmaları için gerekli özelliklere sahip olmadıkları için, herhangi bir araç olarak tanımlanamayacaklarını vurguladı.

"Akbil de para yerine geçiyor fakat biz buna kripto para demiyoruz"

DHA’nın sorularını yanıtlayan Pamir, kripto para birimlerinin finansal sistemdeki yerine ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı:

"Cryptocurrency (kripto para) dediğimiz şeylere ben tam olarak para diyemiyorum.

"Blockchain tamamen ayrı bir zincir ve altında çok ciddi bir teknolojinin yattığı, belki de sıkça kullanacağımız bir gelişme.

"Fakat bir şeye para diyebilmemiz için onun faizinin olması gerekir, halbuki kripto paralara baktığımızda bunların faizi yok.

"Bir şeye para diyebilmemiz için onun bir merkez bankası tarafından üretiliyor olması lazım, onun bir parasal politika olarak kullanılıyor olması lazım.

"Bu kripto paralarda böyle bir şey söz konusu değil, dolayısıyla bunlara para demek ne kadar doğru bilmiyorum.

"Değerli madenler, hisse senetleri, gayrimenkuller var, insanlar bunlara yatırım yapıyor ve fiyatları arz-talebe bağlı olarak değişiyor.

"Ama kripto paraların bir faizi yok, bunların dinamiklerini, nasıl kullanılabileceklerini ve şu noktada paranın yerini nasıl alabileceğini bilmiyorum.

"Baktığınızda akbil kullandığınız zaman da para yerine geçiyor veya yemek kartları da para olarak kullanılıyor; fakat biz bunlara kripto para demiyoruz, bunun yerine para yerine geçen araçlar diyoruz."

"Zamanında lale soğanına yapılan yatırım gibi"

Pamir, kripto para birimlerinin para olarak tanımlanabilmeleri için söz konusu teknolojiye yönelik merkez bankası müdahalesinin gerekliliğine dikkat çekti ve ekledi:

"Ne zamanki ileride merkez bankaları bunları elektronik para olarak kullanmaya başlarlar ve sistemler bu şekilde işlemeye; tahvili, faizi olmaya başlar, o zaman belki daha anlamlı hale gelebilir.

"Şu anda bana göre biraz insanların alıp sattığı, çeşitli karlar elde ettiği bir şeyden bahsediyoruz.

"Nasıl insanlar zamanında lale soğanına da yatırım yaptıysa ve hareketlenmeler olmuşsa, bu durum da onun gibi.

"Dediğim gibi, ne zaman ki merkez bankaları kripto paralara el atarlar ve sistemlerine sokarlar, o zaman daha mantıklı araçlar olarak ortaya çıkarlar."