Merkez Bankası düşen enflasyona bahane buldu

Merkez Bankası, Ekim ayında enflasyondaki gerilemede gıda ve temel mal gruplarının öne çıktığını, yıllık enflasyonun enerji dışındaki tüm ana gruplarda düştüğünü öne sürdü. Ancak halk pazar ve marketlerdeki artan fiyatlardan şikayetçi. Çok sayıda bağımsız araştırmacı gıda enflasyonunun yüzde 40'ların üzerinde olduğunu belirtiyor.

Merkez Bankası'nın "Aylık Fiyat Gelişmeleri" raporunda, Ekim ayında tüketici fiyatlarının yüzde 2.0 arttığı ve yıllık enflasyon 0.71 puan azalarak yüzde 8.55’e gerilediği anımsatıldı ve şu saptamalara yer verildi:

"Enflasyondaki gerilemede gıda ve temel mal grupları öne çıkmış, yıllık enflasyon enerji dışındaki tüm ana gruplarda düşüş kaydetti.

"Bu dönemde gıda enflasyonundaki yavaşlamada işlenmiş gıda fiyatları etkili olurken, temel mal grubundaki düşüşte diğer temel mallar grubu kaynaklı baz etkisi öne çıktı.

"Hizmet yıllık enflasyonu ulaştırma dışındaki grupların desteğiyle gerilemeye devam etti.

"Öte yandan, enerji fiyatları geçen ayın ardından bu dönemde de yüksek bir oranda arttı.

"Türk lirasındaki istikrarın yanı sıra enflasyon beklentilerindeki iyileşme ve iç talep koşullarının seyri çekirdek enflasyon göstergelerindeki düşüşü desteklemeye devam etmiş, B ve C göstergelerinin eğilimindeki ılımlı seviyeler korundu."

Mevsimsellikten arındırılmış ve vergi etkisi düzeltilmiş verilerle çekirdek enflasyon göstergelerinin üç aylık ortalamalarına göre B ve C göstergelerinin eğilimi bir miktar gerilediği anımsatılan raporda, "Bu gelişmede temel mal grubu etkili olurken, hizmet grubu eğilimi görece yatay seyretti" denildi.

Bu dönemde, aylık bazda haberleşme ve ulaştırma gruplarındaki fiyat artışları öne çıktığının altı çizilen Merkez Bankası raporunda, "Haberleşme fiyatları cep telefonu görüşme ücretleri kaynaklı artarken, ulaştırma hizmetlerinde havayolu ile yolcu taşımacılığı fiyatları (yüzde 9,93) ile şehirlerarası tren ücretlerindeki (yüzde 20,64) artışın etkiler gözlendi. Ekim ayında lokanta-otel grubunda yemek hizmetleri fiyatları ılımlı bir artış kaydederken, konaklama hizmetleri fiyatlarındaki düşüş dikkat çekti" denildi.

Bu dönemde, giyim grubu yıllık enflasyonundaki düşüş eğilimi sürerken, dayanıklı mallarda yıllık enflasyon arttığı da belirtilen raporda, şu saptamalara yer verildi:

- Dayanıklı mal grubu fiyatları Ekim ayında diğer elektrikli ve elektriksiz aletlerin fiyatlarındaki gerilemeye (yüzde 1.59) karşın, mobilya, otomobil ve beyaz eşya fiyatlarındaki artışların (sırasıyla yüzde 2.61, 0.75 ve 0.72) etkisi ile yüzde 0.75 yükseldi.

- Enerji fiyatları Ekim ayında yüzde 4.82 arttı. Bu gelişmede yüzde 14.90 artan elektrik fiyatları öne çıktı, tüp gaz ve akaryakıt fiyatları ise sırasıyla yüzde 5.16 ve 2.67 yükseldir. Böylelikle enerji yıllık enflasyonu 1.14 puan artışla yüzde 6.0'ya çıktı.

- Gıda ve alkolsüz içecekler yıllık enflasyonu Ekim ayında 1.67 puan azalarak yüzde 7.85 oldu. Bu gelişmede işlenmiş gıda fiyatları etkili olurken, işlenmemiş gıda yıllık enflasyonu bu dönemde yüzde 2.96 ile yataya yakın seyretti.

- Ağustos ayından bu yana olumlu seyreden işlenmiş gıda fiyatlarında Ekim ayında da ılımlı bir aylık fiyat artışı (yüzde 0.66) gözlenmiş ve grup yıllık enflasyonu geçen yıldan gelen yüksek bazın da etkisiyle yüzde 12.47’ye geriledi. Bu grupta ekmek ve tahıl fiyatlarındaki artış öne çıkarken, çay fiyatlarında son aylarda gözlenen artış eğiliminin oldukça yavaşladığı gözlendi. Bu dönemde taze meyve-sebze grubunda yıllık enflasyon 4.83 puan yükselerek yüzde -0.46 olarak gerçekleşti.

- Diğer işlenmemiş gıda grubunda ise kırmızı ve beyaz et fiyatlarındaki düşüşler öne çıkmıştır. Bu gelişmelerle, taze meyve-sebze dışı gıda grubunda yıllık enflasyon yüzde 9.70’e geriledi.

DHA