Yerli otomobil hakkında sorular yanıtsız kaldı

Yerli otomobil Cuma günü görücüle çıktı. Ancak projeye ilişkin pek çok şey gizliliğini koruyor. Projeye ilişkin en çok konuşulan konu ise patentler.

Özellikle yüzde 100 yerli olduğu iddiası akıllara patentler nerede ve kime ait sorularını getiriyor.

Birgün'den Ozan Gündoğdu'nun haberine göre; öte yandan projeye ilişkin bazı gelişmeler netlik kazandı. Fabrikası Bursa’nın Gemlik ilçesinde kurulacak otomobil için alım garantisi dahil pek çok destek verilecek. Fabrikanın yatırım tutarının 22 milyar lira olduğu da netlik kazanan gelişmelerden oldu.

İlk planlamalara göre otomobil 2022 yılında satışa çıkarılacak. 4 bin 323 kişinin istihdam edileceği otomobil fabrikasının yılda 175 bin otomobil üretmesi bu üretimin yüzde 10’unun ise ihraç edilmesi planlanıyor. Bu plana göre TOGG marka otomobil bir yılda yurtiçinde 157 bin 500 adet satılacak. Peki bu mümkün mü? Projenin geleceğine ilişkin iddialara ve Türkiye otomobil pazarına mercek tuttuk.

***

Türkiye’de kaç adet otomobil satılıyor?

Türkiye’de 2018 yılı boyunca 486 bin 321, 2019’un ilk 11 ayında ise 316 bin 427 otomobil satıldı. TOGG’un hedefi ise iç pazarda 157 bin 500 otomobil satmak

İddialara göre yerli otomobil iç pazarda 157 bin 500 adet alıcı bulacak. Ancak Otomobil Distribütörleri Derneği (ODD) verilerine göre bu yılın ilk 11 ayında Türkiye’de satılan otomobillerin toplam sayısı 316 bin 427. Bu satışları toplamda 41 otomobil firmasının 750’ye yakın modeli yaptı. Hedeflere göre yerli otomobil piyasaya çıktıktan sonra ülkede satılan her iki otomobilden birinin TOGG otomobili olması planlanıyor. Başka bir deyişle TOGG’un 5 modeli yaklaşık 750 otomobil modeli kadar satış adedine eşit olmalı. Ancak projenin önündeki engellerden biri de üretilecek olan otomobilin lüks segment olması. Fiyatı en az 300 bin TL olacak otomobilin iç pazarın yarısını elinde tutması şimdilik hayalden öteye geçmiyor.

***

İç pazarda ne tip otomobiller talep ediliyor?

İç pazarın büyük çoğunluğunu ücretli kesimleri hedefleyen otomobiller oluşturuyor. Fiat ve Renault iç pazarın üçte biriyken TOGG lüks segmentle piyasaya çıkacak

2019’da Türkiye’de en çok satılan marka Fransız Renault oldu. 11 aylık satış sayısı ise 48 bin 552. Renault’yu ise 43 bin 929 satışla Fiat takip ediyor. Yaygın satışa ulaşan bu markaların en önemli avantajı ise fiyatları. Renault ve Fiat marka araçların temel tüketici grubu da zaten sermayedarlar değil, ücretliler. Ancak yerli otomobil tanıtıldıktan sonra anlaşıldı ki, TOGG lüks segment bir araçla piyasaya giriyor. Satış hedeflerine göre bu lüks araç iç pazarda Fiat ve Renault’nun toplam satış sayısının 1,5 katı kadar satılmalı.

***

Lüks segment araçlarda satışlar ne durumda?

Mercedes, BMW, Audi ve Volvo’nun toplam satış adedi pazarın yüzde 9’u. TOGG’un hedefi tümünün toplamının 5 katını satmak

Audı, BMW, Mercedes ve Volvodan oluşan 4 markanın ilk 11 aydaki toplam satış adedi 29 bin 523. Öte yandan Aston Martin, Jaguar, İnfiniti, Lamborghini, Lexus, Porsche, Maserati, Ferrari, Bentley gibi araçlar da Türkiye’de alıcı bulsa da bu yıl için bu araçların hepsinin toplam satış adedi bini geçemedi. Bu listedeki markalardan ülkede en çok alıcı bulan Porsche’yi bu yılın ilk 11 ayında sadece 319 en az satılan Bentley’i ise bu yıl sadece 5 kişi aldı.

***

Türkiye'de en çok satılan ilk 10 otomobil markası hangisi?

Ülkede otomobil piyasasının belirleyen en temel etken otomobilin fiyatı. Mercedes, BMW, Audi, Volvo gibi araçlar satış adedine göre ilk 10'a giremiyor. Buna karşılık TOGG lüks segment bir araçla iç pazarda 157 bin satışa ulaşmayı hedefliyor. Markalara göre bu yılın ilk 11 ayındaki satış adetleri ise aşağıdaki gibi;

♦ Renault: 48 bin 552

♦ Fiat: 43 bin 929

♦ Volkswagen: 33 bin 21

♦ Toyota: 20 bin 704

♦ Hyundai: 19 bin 216

♦ Peugeot: 18 bin 814

♦ Honda: 16 bin 717

♦ Opel: 13 bin 820

♦ Skoda: 12 bin 848 n Ford: 12 bin 456

*Kaynak: Otomobil Distribütörleri Derneği (ODD)

***

Dünya pazarının ne kadarı hedefleniyor?

2018’de dünyada 80,4 milyon adet otomobil satıldı, yerli otomobilin ihracatının artması için kurtlar sofrasına oturmak gerekiyor

Yerli otomobilde ihracat hedefi yüzde 10. Başka bir deyişle 175 binlik yıllık üretimin yaklaşık 17 bin 500’ünün ihraç edilmesi planlanıyor. Dünya otomobil pazarı içinde düşünüldüğünde bu sayı son derece düşük. 2018 yılında dünyada 80 milyon 391 bini otomobil satıldığı düşünülürse ihracat hedefinin gerçekleşmesi durumunda dünya pazarında TOGG’un payı 10 binde 2 olacak. İhracat hedefi gerçekçi olsa da bu satış sayıları finansal açıdan sürdürülebilir değil. Ancak sayıyı artırmak için Volkswagen, Toyota gibi dünya devleriyle rekabete girişilmesi gerekiyor. 4 bin 323 çalışanı olması planlanan TOGG fabrikasına karşılık Toyota’nın 371 bin çalışanı bulunuyor. 22 milyar TL’lik fabrika yatırım tutarına karşılık sadece Volkswagen’in geçen yılki AR-GE harcaması tutarı 15,3 milyar dolar.

***

Lüks segmentin satış grafiği ne?

Ekonomik durgunluk yüzünden BMW satışları 2 yılda yüzde 50 küçüldü, Mercedes’te ise bu oran yüzde 65

Otomobil projesinde hedef iç pazarda hakim marka olmak. Ancak bu hedef için projenin önündeki engellerden biri de Türkiye’nin makro ekonomik göstergeleri. Zira borç krizi ekonominin son 2-3 yılda durağanlaşmasına neden oldu. 2013 yılında 12 bin 480 dolar olan kişi başına gelir, 2019 yılına gelindiğinde yüzde 37 düşerek 9 bin 93 dolara geriledi.

Bu gelişme Türkiye’deki lüks otomobil markalarını da derinden etkiledi. Son yıllarda faizlerin yükselmesiyle beraber taşıt kredisi talebi de düşünce lüks modellerin satışı durma noktasına geldi. Örneğin 2017 kasım ayında 2 bin 409 olan Mercedes satışı, 2019 kasım ayında sadece 834 olabildi. 2017 kasım ayında 2 bin 399 BMW satılmıştı ancak bu yılın kasım ayında sadece bin 199 BMW satılabildi. Buna karşılık TOGG marka otomobilin ayda ortalama 13 bin 125 adet satılması bekleniyor.