Sokağa çıkma yasağı getirilen yüz binlerce genç sigortasız çalışıyor!

Hükümet geceden sabaha uyguladığı önlemlere bir yenisini daha ekledi. Önceki gece Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın duyurduğu karara göre 1 Ocak 2000 tarihinden sonra doğanlara sokağa çıkma yasağı getirildi.

Birgün Gazetesi'nden Ozan Gündoğdu'nun haberine göre; Fakat kararın ardından hükümetin inatla cevaplamadığı “çalışanlar ne olacak” sorusu yine havada kaldı.

Dahası, 20 yaşın altındaki yüzbinlerce çalışan işsizlik veya açlık tehdidiyle yüz yüze. Hükümet bu kesimlerin ne yapacağı konusunda herhangi bir tedbiri halka duyurmuş değil. Ülkenin 20 yaş altındaki işgücü de ne yapacağını bilmiyor.

20 yaş altında kaç yurttaş var?

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2019 verilerine göre 25 milyon 543 bin yurttaş 0-19 yaş arasında bulunuyor. Ülke nüfusunun yüzde 30,7’sini oluşturan bu genç nüfus içinde çalışma çağına ulaşanlar da var. Aynı verilere göre yasal çalışma yaşı olan 15 yaşın üzerinde ancak sokağa çıkma yasağının geldiği 20 yaşın altında ise 6 milyon 77 bin yurttaş bulunuyor.

Çalışan sayısı ne kadar?

TÜİK’in 2019 işgücü istatistiklerine göre 15-19 yaş arasında 1 milyon 385 kişi çalışıyor. Bu kişilerin küçük bir kısmına karşılık gelen 14 bini kendi hesabına çalışırken, yüzde 98,9’una karşılık gelen çoğunluğu ya ücretli ya da ailesinin yanında ücretsiz biçimde emeğiyle geçiniyor. Ailesinin yanında çalışanlar hariç tutulursa ülkede tam 1 milyon kişi 15-19 yaş arasında ve bir patronun nam ve hesabına çalışıyor ve ücret geliri elde ediyor.

Çalışanlar sigortalı mı?

Hükümetin aldığı tedbire göre sokağa çıkma yasağı gelen çalışanlara ücretli idari izin veriliyor. Ancak bu kapsamdan faydalanmak için çalışanın bir sigorta kaydı olmak zorunda. Öte yandan sigortasız işçi çalıştırmanın yasak olduğu Türkiye’de genç çalışanların büyük çoğunluğu sigortasız çalışıyor. TÜİK 2019 işgücü istatistiklerine göre 1 milyon 385 bin genç çalışanın yalnızca 470 bini sigortalı. 915 bininin bir sigorta kaydı dahi bulunmuyor. Maalesef bu 915 bin genç, hükümetin açıkladığı önlem karşısında çaresiz.

İşsizlik oranı ne kadar?

20 yaş altında bunca çalışana karşılık, ülkede yüzbinlerce genç çalışmak istiyor ancak iş bulamıyor. TÜİK verilerine göre 2014’te 281 bin olan 15-19 yaş arası işsiz sayısı 5 yılda yüzde 32 oranında artışla 371 bine yükseldi. Böylece ülke çağında yüzde 13,7 olan işsizlik oranı bu yaş grubunda yüzde 21,1 olarak hesaplanıyor.

20 yaş altındakiler ne yapıyor?

15-19 yaş arasındaki gençlerin 3 milyon 593 bini eğitim gördüğü için çalışmıyor. Bu grubun tam karşısında ise çalıştığı için eğitim görmeyenler var. Bu gençlerin sayısı 728 bin. Buna karşılık 657 bin genç ise hem eğitim görüyor hem de çalışıyor. Geri kalan 1 milyon 99 bin genç ise ne eğitim görüyor ne de istihdamda bulunuyor.

***

Sigortasızlık gençlerde yaygın

TÜİK’in, ülke çapında yaptığı anketlerle sigortasız çalışanların sayısını ölçüyor. Yaş grubuna göre incelendiğinde ülkede sigortasızlığın en yaygın olduğu yaş grubu 60 yaş üstü emekli ve çalışanlar hariç tutulduğunda 20 yaş altındaki çalışanlar. Yaşamak için çalışmak zorunda olan bu gençlerin sokağa çıkma yasağı karşısında herhangi bir güvencesi bulunmuyor.

Yaş gruplarına göre çalışanların içinde sigortasız/kayıtdışı olanların oranları şu şekilde:

Yaş aralığı Yüzde kaçı sigortasız

15-19 66

20-24 33,8

25-29 21,8

30-34 19,7

35-39 21,4

40-44 23,2

45-49 30,4

50-54 47,4

55-59 64,2

60-64 77,3

65+ 92,4