CHP'li Toprak'tan işsizlik için kritik uyarı: 10 milyonu bulabilir

Meclis'in en deneyimli isimlerinden biri olarak yaklaşık 25 yıldır TBMM'de bulunan CHP İstanbul Milletvekili ve Devlet eski Bakanı Erdoğan Toprak, koronavirüs salgınının bir yandan insanların sağlığını, diğer yandan da ekonomi ve iş hayatını vurduğunu belirtti.

Sözcü'ye konuşan Toprak, “Salgın sona erdikten sonra en az 10 milyon işsize hazır olmalıyız” dedi.

‘VAHİM BİR TABLO VAR'

– Koronavirüs salgınının, ekonomi ve istihdam başta olmak üzere hangi alanlarda etkisi ne derece olacak?

İşsizlik ile başlarsak, virüs etkin biçimde mart ayından itibaren Türkiye'yi sarsmaya başladı. Mart ve nisan verileri çok farklı rakamlar olarak yansıtacak. Maalesef salgının yarattığı vahim tablo ortaya çıkacak.

Bugünden; resmi işsiz sayısının 10 milyona, resmi işsizlik oranının da yüzde 20'lere çıktığı bir tabloya hazırlıklı olmalıyız.

– Koronavirüs kaç bin kişiyi işsiz bıraktı?

İlk önlemler paketiyle faaliyeti durdurulan 150 bin iş yerinde çalışan yaklaşık 500 bin kişi işsizler ordusuna eklendi. Kuaför, berber, şoför esnafıyla birlikte bu sayı 800 binlere yükseldi.

20 yaşından küçüklerin sokağa çıkmasına yasak getirilmesi bir anda 1.6 milyon gencin daha işsiz kalmasına yol açtı. Dolayısıyla 4.3 milyon olan Ocak 2020'deki işsiz sayısı şu an itibarıyla en iyimser tahminle 8 milyona yükselmiş vaziyette.

‘SOSYAL DEVLET DEVREYE GİRMELİ'

Toprak, “Sosyal devlet bir an önce devreye girmeli” dedi.

– Bu hesabın içine turizm sektörünü de katarsak durumu nasıl görüyorsunuz?

Türkiye'de istihdamın yüzde 58.1'i hizmet sektöründe. Yaklaşık 16 milyon kişinin çalıştığı bu sektörde faaliyet durdu. Turizm sektöründeki 1.5 milyona yaklaşan istihdamın şu anda işsiz olduğunu varsaymamız gerekiyor.

Turizmdeki bu süreç yakın dönemde düzelecek gibi de görünmüyor. İki haftada sadece kısa çalışma ödeneği için İşsizlik Sigortası Fonu'na başvuran iş yeri sayısı 200 bin ve buralarda istihdam edilen ve şu anda çalışamaz haldekilerin resmi başvuru sayısı da 2 milyon oldu. Mevcut işsizlik tablosu çok kritik.

‘HAYALCİLİK OLUR'

– Bu durumdan kurtuluş ne zaman olabilir?

Ekonomi ve sektörler normal işleyişine döndüğü takdirde bu tablonun 2-3 ayda ortadan kalkacağını düşünmek hayalcilik olur. Binlerce iş yeri iflas edip kapandı.

İşsiz sayısının 10 milyona, işsizlik oranının yüzde 20'lere çıktığı bir ekonomik tabloya hazırlıklı olmak durumundayız. Böylesi olası bir tablo, istihdam edilebilir durumdaki her yaş grubunu kapsayan 32 milyonluk nüfusun üçte birinin işsiz kalması demektir. Asıl büyük yangın budur.

'BÜLENT ECEVİT YİNE UMUT DOLU'

– Kısa vadede alınması gereken önlemler neler?

Öncelikle, sanayiyi, tarımı, esnafı ve işsizlerimizi acil olarak desteklemek. Sosyal devlet devreye girmeli. Bunun için kaynak bulunmalı. Sadece TL değil, döviz kaynakları da gerekecek.

– İşsizlik Sigortası Fonu (İSF) bu aşamada yaraların sarılmasına katkı sağlamayacak mı?

İSF karşılanacak kısa çalışma ödeneğine 2 milyon işçi için başvuru yapıldı. SGK verilerine göre sigortalı kayıtlı istihdamın 14 milyon kişi ve en iyimser yaklaşımla 3 milyonu aşan kişi için başvurulacak.

Bu da bize fonun, ne kadar hayati bir kurum olduğunu kaynaklarının korunması ve güçlendirilmesinin zorunluluğunu gösteriyor. Bu da bize fonun, ne kadar hayati bir kurum olduğunu gösteriyor.

1999 yılında rahmetli Bülent Ecevit'in engin öngörüsüyle kurulan bu fona o dönemde karşı çıkan kesimler, şimdi tüm umutlarını buradan yapılacak ödemelere bağlamış durumdalar.