İsrafa doymayan Saray görmezden geldi! Vatandaş bin 177 lira ile nasıl geçinecek?
Koronavirüs salgını nedeniyle ücretsiz izne çıkanlara bin 177 lira maaş bağlanması kararı alınırken bu parayla vatandaşların nasıl geçineceğini sorusu yanıtsız kaldı.
Hükümetin işten atmaları yasaklama adı altında zorla ücretsiz izne çıkarmayı yasal hale getirmesinin yankıları sürüyor.
Buna göre patronları tarafından ücretsiz izne çıkarılan çalışanlara işsizlik sigortası fonundan 1177 lira aylık bağlanacak.
Birgün Gazetesi'nden Ozan Gündoğdu'nun haberine göre; üstelik bu aylık işçinin, işsizlik maaşından mahsup edilecek. Ayrıca çalışanın ilaveten aldığı emekli aylığı varsa ücretsiz izin halinde söz konusu 1177 liralık aylık da çalışana bağlanmayacak. Üstelik bu süre içinde fiilen çalışmayan bu kişiler işsiz de sayılmayacak ve işsizlik verilerine dahil edilmeyecek.
Öte yandan aylık 1177 liranın hangi geçim standartlarına göre belirlendiği gizliliğini koruyor. Zira günlük 39,2 liraya karşılık gelen bu tutar herhangi bir ailenin geçimini sağlayacak düzeyde değil. Çeşitli varsayımlar altında 1177 liraya mercek tuttuk. Buna göre ailenin sağlıklı beslenmesi imkânsız ancak bazı varsayımlarla karnını doyurabilmesi mümkün.
DOYMAK KÜÇÜK BİR İHTİMAL
Türkiye’de biri çocuk, biri genç ve ikisi yetişkin 4 kişilik bir ailenin sağlıklı beslenebilmesi için gereken tutar 2 bin 345 lira. Bu tutar Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ) tarafından 32 yıldır her ay hazırlanıyor ve kamuoyunda “açlık sınırı” olarak biliniyor.
Bu çalışmada aile fertlerinin günlük kalori ihtiyacı ve bu ihtiyaca karşılık gelen ürünlerin fiyatları derleniyor. Buna göre fert başına sağlıklı beslenebilmek için gereken asgari tutarlar şu şekilde;
♦ Yetişkin erkek: 643,4 lira
♦ Yetişkin kadın: 540,3 lira
♦ 15-19 yaş arası genç: 695,6 lira
♦ 4-6 yaş arasın çocuk: 465,4 lira
♦ TOPLAM: 2 bin 345 lira
Buna karşılık açlık sınırının ancak yarısı olabilen 1177 lirayla sağlıklı beslenebilmek imkansız. Ancak bazı varsayımlar altında doyulabiliyor.
***
YA 2 YUMURTA 8 ZEYTİN
En iyi varsayım
1- Aile kira veya herhangi bir borç taksidi ödemeyecek.
2- Ailenin elektrik, su, doğalgaz, internet, telefon gibi giderleri 1177 liradan karşılanmayacak.
3- Ailenin hiçbir ferdi sigara kullanmayacak.
4- Aile, biri çocuk (4-6 yaş arası) biri genç (15-19 yaş arası) ve iki yetişkinden oluşacak.
5- Ailenin aylık 100 TL bulaşık, çamaşır, kişisel ve ev içi hijyen masrafları bulunacak.
6- Aile Ramazan ayı boyunca günde 2 öğün yemek yiyecek
En iyi sonuçlar
Dolayısıyla 1177 lirayla 4 kişiden oluşan aile fertlerinin sağlıklı beslenebilmesi mümkün değil. Fakat sağlıklı beslenmese bile yatağa tok girebilmesi mümkün mü? Bu aylığı alan aile hijyen giderleri düşüldükten sonra en iyi ihtimalle günlük 36 lirayı gıda harcamalarına ayırabiliyor. Ailenin bu parayı 2 öğüne böldüğü düşünülürse öğün başına 18 lira düşüyor. Peki 1 öğünde 18 lirayla ne tüketilebilir?
SOFRA 1: Kişi başı 1,5 ramazan pidesi
SOFRA 2: Kişi başı 1 ramazan pidesi + 3 adet hurma
SOFRA 3: Kişi başı ½ ramazan pidesi + 6 adet hurma
SOFRA 4: Kişi başı ½ ramazan pidesi + 8 adet zeytin
SOFRA 5: Kişi başı 2 yumurta + 8 adet zeytin
***
YA DA YALNIZCA 2 YUMURTA
İkinci en iyi varsayım
En iyi varsayımlara ek olarak ailenin 350 TL’yi bulan doğalgaz, elektrik, su, telefon ve internet faturaları bulunacak.
İkinci en iyi sonuçlar
Aylık 350 TL’lik fatura ve 100 TL’lik hijyen giderleri bulunan ailenin gıdaya ayırabileceği aylık tutar 727 TL oluyor. Bu ise günlük 24,2 lira öğün başına ise 12,1 liraya karşılık geliyor. Bu tutarlarla düşünüldüğünde ramazan sofralarındaki alternatifler şu şekilde;
SOFRA 1: Kişi başı 1 adet ramazan pidesi
SOFRA 2: Kişi başı ½ ramazan pidesi + 3 adet hurma
SOFRA 3: Kişi başı ¼ ramazan pidesi + 6 adet hurma
SOFRA 4: Kişi başı ¼ ramazan pidesi + 8 adet zeytin
SOFRA 5: Kişi başı 2 yumurta