Bakan Dönmez: Yerli otomobilimizde de NTE kullanılacak

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, yazılı açıklamasında, Türkiye'nin, milli enerji ve maden politikası ile yerli enerji kaynaklarını her alanda ortaya çıkarmaya devam ettiğini söyledi.

Son dönemde NTE yönelik önemli adımlar atılırken bu elementlerin uç ürün noktasında değerlendirilebilmesi için çalışmaların sürdüğünü belirten Bakan Dönmez, "Cevher zenginleştirme, metalürji, kimya ve analiz konularında uzman personellerden oluşan ekiple sadece 2 yılda yapılan bir çalışma ile ülkemizde bir ilk gerçekleşti. Çalışma ile laboratuvar ölçeğinde, yüzde 99'unda üzerinde saflıkta seryum, lantanyum, neodimyum, paraseodmiyum, uranyum, toryum ve Ağır Nadir Toprak Oksitler (ANTO) kazanıldı" diye konuştu.

'TÜRKİYE OLARAK ARTIK UÇ ÜRÜN ÜRETİYORUZ'

Laboratuvarda elde edilen başarının önemini vurgulayan Bakan Dönmez, NTE’yi ayrıştırmadan önce elde edilen gelirin düşük olduğunu kaydederek, şunları söyledi:

"Artık milli know-how ortaya koyan bu çalışmadan sonra Bakanlığımız koordinasyonunda pilot veya endüstriyel çapta tesis kurmayı hedefliyoruz. Bu tesiste üretilecek nadir toprak elementleriyle artık uç ürün üretim yolculuğuna başlamayı planlıyoruz. Ama bunu ayrıştırdığınız da değeri çok daha büyük. Örneğin yüzde 99'un üzerinde saflaştırdığınızda, tonunu 200 bin dolara satabiliyorsunuz. Ama bunu ayrıştırmadan satarsanız 1 dolar gibi düşük bir fiyata satıyorsunuz. NTE içerisinde günlük hayatımızda kullanılan birçok malzeme mevcut. Savunma sanayisinde füze rampalarında, MR cihazlarında, otomotiv sektöründe, dijital kameralarda, cep telefonlarında ve gece görüş kameralarında yine NTE kullanılıyor. Hatta yerli otomobilimizde de NTE kullanılacak. Biz Türkiye olarak artık uç ürün üretiyoruz. Artık tonda 200 bin dolara kadar gelir elde edeceğiz."

'TÜRKİYE'DE 13 FARKLI NADİR ELEMENT VAR'

Türkiye'de NTE yataklarının Maden Tetkik ve Arama (MTA) tarafından ortaya konulduğuna dikkat çeken Bakan Dönmez, "Özellikle Eskişehir Sivrihisar bölgesinde bulunan florit, barit, NTE, uranyum ve toryum içeren kompleks yatak hali hazırda MTA verilerine göre 30 milyon ton ile en önemli NTE kaynağı olarak biliniyor. Son yıllarda yapılan aramacılık faaliyetleri ile de Malatya Kuluncak yöresinde yeni bir yatak ortaya çıkarıldı. 13 farklı NTE'nin ülkemizde var olduğunu tespit ettik" dedi.

'ÇİN ÜRETİMDE BAŞI ÇEKİYOR'

Çin'in bu elementleri değerlendirme noktasında dünyada ilk sırada bulunduğunu söyleyen Dönmez, "Yılda ortalama 125 bin ton olan NTE üretim miktarının yüzde 80'i Çin tarafından gerçekleştiriliyor. Çin ile birlikte üretimde Brezilya, Japonya, ABD, Malezya ve Hindistan'da dünyada söz sahibi ülkeler durumundadır. Elementlerin 'nadir' olarak nitelendirilmesinin nedeni ise, bu ismi almasındaki en önemli etken, bu elementlerin fiziksel ve kimyasal özelliklerinin benzerliklerinden dolayı 'kız kardeş elementler' şeklinde anılmaları ve ayrı ayrı kazanımlarının oldukça zor olmasından kaynaklanıyor" diye konuştu.