2 aylık maaş 1 metrekare bile alamıyor

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) kurduğu İstanbul İstatistik Ofisi haziran ayına ilişkin konut satış istatistiklerini yayımladı. Konut satışları geçen yılın aynı ayına göre Türkiye genelinde yüzde 210, İstanbul’da ise yüzde 186 arttı.

İstanbul’da geçen yılın haziran ayında 10 bin 60 adet konut satılmıştı. Bu sayı bu yılın haziran ayında 28 bin 799’a çıktı.

Türkiye’de ise geçen yıl 61 bin 355 olan konut satış adedi, bu yıl 190 bin 12 adet olarak kaydedildi. Yaşanan artışta konut kredisinde faizlerin ve peşinat oranının düşürülmesi etkili olsa da madalyonun diğer yüzünde halkın konut kredisi borçluluğu bulunuyor.

Birgün'den Ozan Gündoğdu'nun haberine göre; Özellikle ipotekli yani kredi kullanılarak satılan konut sayısındaki artış rekor düzeyde. İstanbul’da geçen yılın haziran ayında bin 175 adet ipotekli konut satılırken, bu sayı bu yılın haziran ayında 14 bin 767’ye tırmandı. Türkiye genelinde ise geçen yıl 7 bin 319 olan ipotekli konut satış adedi bu yıl 101 bin 504’e yükseldi.

Faizin düşmesi fiyatları artırdı

Konut kredisi faizlerinin düşmesiyle satışların arttığı doğru olsa da konut piyasasında yaşanan bir diğer gelişme, konut fiyatlarının artması. İstanbul İstatistik Ofisi’nin Merkez Bankası ve TÜİK verilerinden derlediği bilgilere göre geçen yıl mayıs ayında İstanbul’daki konutların metrekare bedeli ortalama 4 bin 668 lirayken, bu tutar bu yılın mayıs ayında ortalama 5 bin 423 liraya kadar yükseldi. Beşiktaş gibi ilçelerde ise bu tutarın 12 bin liranın üzerinde olduğu biliniyor. Türkiye genelinde ise geçen yıl 2 bin 723 lira olan metrekare bedeli bu yıl 3 bin 325 liraya çıktı.

***

Faiz düşünce kiracılar gerçekten ev sahibi mi oluyor?

Konut fiyatlarının yükselmesi ülkenin servet eşitsizliğini katlıyor. “Faizler düşürülerek geniş halk kesimleri ev sahibi oluyor” iddiasını ise resmi veriler yalanlıyor. Halkın konut sorunu düşük konut kredisi faiziyle çözülmüyor, tam tersine gayrimenkul zenginleri birikimini hızlandırıyor. 2002’de ülkede toplam 16,4 milyon hane bulunurken 2019’da bu sayı 24,2 milyona çıktı. Bu haneler içinde Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 2002 yılında kendi evinde oturan hanelerin sayısı 12 milyon 14 bin’di. 17 yılın ardından ülkede milyonlarca yeni konut yapıldı ülke nüfusu ise 20 milyon arttı. Ancak kendi evinde oturan hane sayısında belirgin bir artış olmadı. 2019 yılı itibariyle kendi evinde oturan hanelerin sayısı 13 milyon 765 bine yükseldi. 17 yıllık artış oranı ise sadece yüzde 14,5. Buna karşın köyden kente göç, hanenin bölünmesi ve alım gücünün düşmesi gibi nedenlerle kiracı sayısındaki artış çok daha fazla. 2002’de 3 milyon 79 bin olan kiracı sayısı 17 yılın sonunda yüzde 117 artışla 6 milyon 685 bine yükseldi. Başka bir hesapla 2002’de hanelerin yüzde 73’ü kendi evinde otururken, bu oran 2019’da yüzde 57’ye geriledi.