Kuraklık yüzünden verim alamayan çiftçinin mahsulü para etmesin diye TMO buğday ve arpa ithal edecek

Kuraklık nedneiyle verim alamayan çiftçinin fiyat artışı ile zararını karşılama umudu bu yıl da suya düştü. Hükümet yine hububatta ithalat silahını çekti.

Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) hububatta spekülatif kaynaklı fiyat artışlarının gıda enflasyonunu tetikleyici etkilerini önlemek ve hububatta fiyat stokçuluğunun önüne geçmek amacıyla 500 bin ton buğday ile 60 bin ton arpa ithalatı için 25 Ağustos’ta ihaleye çıkacak.

TMO’dan edinilen bilgiye göre, Türkiye’nin 2019’da 19 milyon ton olan buğday üretiminin bu yıl yüzde 8 artarak 20,5 milyon tona, 7,6 milyon ton olan arpa üretiminin de yüzde 9 yükselerek 8,2 milyon tona çıkacağı tahmin ediliyor.

Türkiye genelinde hububat hasadı neredeyse tamamlandığından TMO alımları geçen yılın altında kaldı.

Her ne kadar yurt içi hububat üretimi geçen yılın üzerinde gerçekleşse de COVID-19 salgını nedeniyle ürün fiyatlarında yükseliş beklentisiyle stokçuluğun artması ve sektör dışı kesimin de spekülatif kar amaçlı ürün alması nedeniyle yurt içi piyasa fiyatları hasat başından itibaren yükselerek TMO alım fiyatlarının üzerine çıktı. Fiyatlardaki bu yükselişin devam edebileceği öngörülüyor.

Türkiye geneli Anadolu Kırmızı Sert (AKS) ekmeklik buğdayın tonu 1700-1800 lira olup fiyatı geçen yıla göre ortalama yüzde 30, makarnalık buğdayın tonu 1900-2000 lira olup fiyatı aynı dönemde ortalama yüzde 20 ve yemlik arpanın tonu 1330-1400 lira olup fiyatı ortalama yüzde 20 arttı.

TMO, piyasa düzenleme görevi kapsamında spekülatif kaynaklı yaşanabilecek fiyat artışlarının gıda enflasyonunu tetikleyici etkilerini önlemek, olağanüstü hal stoklarını oluşturmak, yurt içi alımlarla belirli bir seviyede kalan buğday ve arpa stoklarının ithalat yoluyla takviye etmek amacıyla 500 bin ton buğday ve 60 bin arpa ithalatı için ihaleye çıkacak.

Salgın sebebiyle Rusya gibi önemli hububat ihracatçısı ülkelerin ihracat kısıtlamasına gidebileceklerine dair beyanatları ve yurt dışı hububat fiyatlarının nispeten düşük seyrediyor olması dikkate alınarak ihaleye 25 Ağustos’ta çıkılması uygun görüldü.

CHP'Lİ AYGUN, TMO'NUN AÇIKLAMASINI HATIRLATTI

CHP Tekirdağ Milletvekili İlhami Özcan Aygun, Cumhurbaşkanlığı kararıyla ithalat yetkisi 1.5 milyon tona çıkarılan TMO’nun son yaptığı, “Stoklarında piyasalarda istikrarı sağlayacak miktarda ürün bulunduğu ve yaklaşan hasat dönemi de dikkate alındığında hububat piyasalarında arz yönüyle herhangi bir sıkıntının olmadığı” açıklamasını hatırlattı.

Ancak ithalat kararı ile TMO’nun kendi kendisini tekzip ettiğini belirten Aygun, “TMO’nun 25 Ağustos’ta 500 bin ton buğday ve 60 bin ton arpa ithalat ihalesine çıkacak bulunması, yaşanan sıkıntıyı bütün boyutlarıyla ortaya koymaktadır” diye konuştu.

Aygun, yaşanan arz sıkıntısına karşın buğday ekim alanlarının daralmaya devam ettiğini bildirdi. 2015 yılında 22.6 milyon ton olan buğday üretiminin, 2019 yılında 19 milyon tona düştüğünü anlatan Aygun, şunları kaydetti: “2020’de buğday üretiminin yüzde 7.9’luk artışla 20.5 milyon ton olacağı öngörülmüştür. Türkiye genelinde hububat hasadı neredeyse tamamlanmış olup TMO alımları geçen yılın altında kalmıştır. Üreticinin, tüccarın, stokçuların elinde ne kadar buğday olduğu da halen belirsizliğini korumaktadır. Bu durumda asıl stokçularla mücadele etmek yerine, üreticiyi stokçulukla suçlamak kabul edilemez bir yaklaşımdır.”

YEM ‘ALTIN’ GİBİ

Aygun, konuyla ilgili Meclis’te Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin yanıtlaması istemiyle soru önergesi de verdi. Aygun, bir süt üreticisinin para kazanabilmesi için 1 litre sütle 1.3 kilogram yem alması gerektiğini belirtti.

Sütyem paritesinin bozulduğunu dile getiren Aygun, şöyle devam etti: “Yem sürekli zamlanırken, süt fiyatları sabittir. Üretici, artık bu zararı karşılayamaz hale gelmiş, süt ineklerini kesime göndermeye başlamıştır.”