İktisatçı Prof. Dr. Konukman tek tek maddeledi: Skandallar zinciri!

İktisatçı Prof. Dr. Aziz Konukman, “Şu anda bütçeyle ilgili yapılan tüm işlemler yasaya aykırıdır” dedi.

Cumhuriyet'ten Mustafa Çakır'ın haberine göre, Prof. Konukman, bütçe sürecindeki “skandallar zincirini” şöyle maddeledi:

- Bütçenin TBMM’ye sunulmasına bir gün kala 16 Ekim’de Resmi Gazete’de yayımlanan yasa ile 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Yasası’nda değişiklik yapıldı. Yasanın 9. maddesine şu düzenleme eklendi: “Kamu idareleri bütçelerini, kalkınma planı, Cumhurbaşkanlığı programı, orta vadeli program (OVP), orta vadeli mali plan (OVMP), Cumhurbaşkanlığı yıllık programı, stratejik planları ile program yapısına uyumlu şekilde ve performans esasına dayalı olarak hazırlar.” İdarelerin bütçelerini hazırlarken dikkate alacakları dokümanlar arasında “Cumhurbaşkanlığı programı” da var. Ancak mevzuatta böyle bir program yok. Bugüne kadar yayımlanmadı. Birinci skandal bu.

- Diğer bir skandal yasanın “merkezi yönetim bütçesinin hazırlanması” başlıklı 17. maddesinde kamu idarelerinin bütçeyi hazırlarken nerelere bakacakları zaten sıralanıyor. Orada da “Cumhurbaşkanlığı programı” yok. Ayrıca 17. maddede nerelere bakılacağı sıralanmışken 9. maddeye böyle bir ekleme yapmanın gereği de yok.

- Yasa, bütçe hazırlanırken “Cumhurbaşkanlığı programına da bakacaksın, onu dikkate almadan

gelir-gider hesabı yapamazsın” diyor. Ancak “Cumhurbaşkanlığı programı” diye bir program ortada yok. “Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı” var. Onu biliyoruz zaten.

- Resmi Gazete’de 8 Ekim’de “Bütçe Çağrısı ve Eki Bütçe Hazırlama Rehberi” yayımlandı. Burada bütçenin hazırlanmasında dikkate alınacak dokümanlar tek tek sıralanıyor. Bunlar şöyle: “Kalkınma Planı, Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı, OVP, OVMP, Stratejik Plan, Performans Programı, Bütçe Hazırlama Rehberi ile Yatırım Programı Hazırlama Rehberi.” Burada da “Cumhurbaşkanı programı” diye bir doküman yok.

- Bu rehberde, 2021 yılı bütçe kanun teklifinin “performans esaslı program bütçe sistemine uygun olarak hazırlanacağı” belirtiliyor. Bir dakika. Orada duralım. Bu rehber ne zaman yayımlandı? 8 Ekim’de. “Performans esaslı bütçe programına” ne zaman geçildi? 16 Ekim’de. Yani yasa daha çıkmadan 8 Ekim’de yayımlanan rehbere bu ifade konulmuş. Yasa, Meclis’ten çıkmadan çıkmış gibi işlem yapılmış. Bu Meclis’in iradesini yok saymaktır. “Yasa zaten çıkar, ben rehbere ekleyeyim” anlayışıdır. Peki, madem Meclis iradesini yok saydın, o zaman rehberde bütçe hazırlanırken dikkate alınacaklar arasına “Cumhurbaşkanlığı programı”nı neden koymadın?

- Şu anda bütçeyle ilgili yapılan tüm işlemler yasaya aykırıdır. Mevzuata göre hiçbir kamu kuruluşu “Cumhurbaşkanlığı programı” olmadan bütçesini hazırlayamaz. Ancak öyle bir program da yok.

- Bütçe çağrısı Resmi Gazete’de ne zaman yayımlanıyor? 8 Ekim’de. İdarelere ne kadar süre verilmesi gerekiyor? 15 gün. 8 Ekim’e 15 gün eklersek 23 Ekim eder. Bütçe, Meclis’e ne zaman sunuldu? 17 Ekim’de. Yani müzakere diye bir şey yok. Bütçe, hiçbir müzakere yapılmadan Meclis’e sunulmuştur.

‘BÜTÇE SARAY'DA HAZIRLANMIŞ’

Bütçe sürecinin sıkıştırıldığını söyleyen Konukman şöyle devam etti: “OVMP’de, idarelerden 13 Ekim’e kadar bütçe tekliflerini Strateji ve Bütçe Başkanlığı’na teslim etmeleri isteniliyor. OVMP ne zaman yayımlandı? 8 Ekim’de. Arada sadece 5 gün var.

Oysa yasaya göre OVP’nin en geç 6 Eylül’de, OVMP ile bütçe çağrısının 15 Eylül’de yayımlanması gerekiyordu. Eylül sonuna kadar da bütçeler gönderilecekti. Yani 15 gün süre verilmesi gerekiyordu. Ancak idarelerden 5 gün içinde bütçe teklifleri isteniyor. Bu, şu demektir: “Bütçe Saray’da hazırlanmış, idarelerin önüne konulmuştur. Bu da bir skandaldır.”