Koronavirüs aşısı Türkiye piyasalarını da etkiledi! Dolar, euro ve borsada son durum

Borsa İstanbul Endeksi (BIST100) 1,262 ve 1,293 puanlar arasında dalgalandığı Salı gününü yüzde 2.57 düşüşle 1,259.72 puanda tamamladı.

Kapanışta BIST Sanayi Endeksi yüzde 1.63, BIST Mali Endeks yüzde 4.07, BIST Hizmetler Endeksi yüzde 1.20 eksideydi.

Piyasalar, Para Politikası Kurulu'nun TCMB Başkanı Naci Ağbal başkanlığında yapılacak ilk toplantısında faiz artışı bekliyor.

Ağbal atandıktan sonra yaptığı yazılı açıklamasında, "19 Kasım 2020 tarihli Para Politikası Kurulu toplantısına kadar mevcut durum ve beklentiler gözden geçirilip, gelişmeler de yakından takip edilerek; oluşacak veri ve değerlendirmeler ışığında gerekli politika kararları alınacaktır" dedi.

ABD merkezli Citibank'a göre, Covid-19 pandemisine karşı geliştirilen aşıların yaygın dağıtımı ve devam etmekte olan gevşek para politikası nedeniyle doların gelecek yıl yüzde 20 dolayında değer yitirebilek.

Citibank'ın araştırma raporunda, "Uygun ve yaygın olarak dağıtılacak aşılar piyasaya çıktığında, bunun dolardaki aşağı yönlü yapısal trendde bir sonraki satış pozisyonlarına geçilmesine yol açacağına inanıyoruz. Böyle bakıldığında, dolarıdaki değer kaybının önden yüklemeli gerçekleşme olasılığı ve doların 2021'de yüzde 20 kadar düşme potansiyeli bulunuyor" denildi.

Döviz piyasalarındaki işlemlerde;

- dolar en düşük 7.6843 lira ve en yüksek 7.7986 lirayı gördükten sonra, 7.73 – 7.74 lira aralığında,

- euro en düşük 9.1109 lira ve en yüksek 9.2594 lirayı gördükten sonra, 9.18 – 9.19 lira aralığında,

- sterlin en düşük 10.1493 lira ve en yüksek 10.3196 lirayı gördükten sonra 10.25 – 10.26 lira aralığında hareket ediyor.

Küresel piyasalarda 1.18425 - 1.18938 aralığına hareket eden euro/dolar paritesi 1.18711 düzeyindeydi.

Türkiye'nin kısa vadeli dış borç stoku, Eylül sonu itibarıyla, 2019 yıl sonuna göre yüzde 8.8 artışla 134 milyar dolara yükseldi.

Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre bu dönemde, bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku yüzde 1.9 artarak 57.1 milyar dolara çıkarken, diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku yüzde 4.8 azalarak 55.9 milyar dolara geriledi.

Bu dönemde bankaların yurt dışından kullandıkları kısa vadeli krediler, yüzde 21.4 artarak 9.3 milyar dolara çıktı.

Banka hariç yurt dışı yerleşiklerin döviz tevdiat hesabı yüzde 1.7 artarak 21.4 milyar dolara yükselirken, yurt dışı yerleşik bankaların mevduatı yüzde 15.6 azalışla 11.5 milyar dolara geriledi.

Bu dönemde yurt dışı yerleşiklerin TL cinsinden mevduatları geçen yıl sonuna göre yüzde 8.7 artışla 14.8 milyar dolara, ithalat borçları yüzde 0.1 artarak 50,7 milyar dolara yükseldi.

Aynı dönemde, tamamı kamu bankalarından oluşan kamu sektörünün kısa vadeli dış borcu yüzde 4.7 artarak 26.2 milyar dolara çıkarken, özel sektörün kısa vadeli dış borcu yüzde 3.3 azalarak 86.8 milyar dolara indi.

Eylül sonu itibarıyla, orijinal vadesine bakılmaksızın vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç verisi kullanılarak hesaplanan kalan vadeye göre kısa vadeli dış borç stoku da, 182.5 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.

Söz konusu stokun 15.1 milyar dolarlık kısmı, Türkiye’de yerleşik bankaların ve özel sektörün yurt dışı şubeleri ile iştiraklere olan borçlarından oluşuyordu.

Borçlu bazında değerlendirildiğinde, toplam stok içinde kamu sektörünün payı yüzde 22.6, Merkez Bankası’nın payı yüzde 11.5, özel sektörün payı da yüzde 65.9 düzeyindeydi.