TÜİK’ten ‘kuru ekmek’ önerisi!

Asgari Ücret Tespit Komisyonu, önümüzdeki yıl geçerli olacak asgari ücreti belirlemek için üçüncü toplantısı dün Türk-İş’in ev sahipliğinde çevrim içi yaptı.

Basına kapalı gerçekleştirilen ve yaklaşık 3 saat süren toplantıda Türk-İş heyeti görüş ve taleplerini sunarken, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) temsilcisi de bekâr bir işçinin asgari geçim tutarını açıkladı. TÜİK, bekâr bir işçinin aylık asgari geçim tutarının ağır işlerde çalışanlar için 2 bin 792 lira 10 kuruş, orta nitelikteki işlerde çalışanlar için 2 bin 507 lira 70 kuruş, hafif işlerde çalışanlar için 2 bin 339 lira 10 kuruş olduğunu iddia etti.

Buna göre, TÜİK’in kasım ayı verilerini temel alarak komisyona sunduğu asgari ücret önerisi 2 bin 792 lira 10 kuruş. Bir diğer ifadeyle TÜİK, asgari ücrete yüzde 20 zam öneriyor. Oysa aynı TÜİK, kasım ayında gıda enflasyon oranını yüzde 21,08 olarak açıklamıştı.

ÖĞÜN BAŞINA 2,38 LİRA

Komisyonun belirlediği asgari ücret, her yıl TÜİK’in önerisinin bile altında kalıyor. Asgari ücret TÜİK’in önerdiği tutar olsa bile, bu tutarla bir asgari ücretlinin ailesiyle birlikte geçinmesi mümkün değil. BirleşikMetal-İş Sendikası Sınıf Araştırmaları Merkezi’nin (BİSAM) hesaplama yöntemiyle yaptığımız analize göre, ayda net 2 bin 792 TL kazanan, eşi çalışmayan ve 2 çocuklu bir asgari ücretli, günde sadece 28,5 lirayla hem kendisinin hem de ailesinin karnını doyurmak zorunda. Bu da ailenin her ferdi için günde 7,14 liraya, öğün başına ise 2,38 liraya tekabül ediyor.

KİRAYA SADECE 558 LİRA

Türkiye genelinde ortalama kira bin 113 lira. Ayda 2 bin 792 lira kazanacak bir asgari ücretlinin kiraya ayırabileceği tutar ise yalnızca 558 lira. Bu işçi, konut harcamalarının tümüne (kira, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar) ise sadece 872 lira ayırabiliyor.

TÜİK’in önerisinin asgari ücret olarak belirlenmesi durumunda, asgari ücretlinin çocuk başına eğitim için bir ayda ayırabileceği tutar 12 lira. Buna göre işçiden, 2 çocuğunu ayda 24 lirayla okutması bekleniyor. Öte yandan bu işçinin kasım ayında ortalama fiyatı 3 bin 561 lira olan bir buzdolabını alabilmek için 77 ay çalışması gerekiyor.

‘ÜLKENİN GERÇEKLERİNİ YANSITMIYOR’

Türk-İş, TÜİK’in komisyonda paylaştığı aylık 2 bin 792 liralık asgari geçim tutarının ülke gerçeklerini yansıtmadığını vurguladı. Konfederasyondan yapılan yazılı açıklamada şunlar kaydedildi:

“Bir işçinin asgari geçim tutarı, bizim görüşmelerde önem verdiğimiz bir göstergedir. TÜİK’in açıkladığı kasım ayına ait rakamlar, ülke gerçeklerini kesinlikle yansıtmıyor. Aralık ayı ve gelecek yıl enflasyon verisi göz önünde bulundurulduğunda, bu rakamların daha da düşük kalacağı ortada. TÜİK’in açıkladığı rakamın sadece bekâr bir işçi için geçerli olduğuna da dikkat çekeriz. Mevcutta aylık 2 bin 324 lira olan asgari ücretle geçinilmediğini işverenler de hükümet de gayet iyi biliyor. Görüşmelerin başından beri dile getirdiğimiz insan onuruna yakışır bir ücret. Bunu savunmaya devam ediyoruz. TÜİK’in bugün açıkladığı rakamlar, maalesef çalışanların beklentilerinin altında kaldı.”

‘TÜİK kendisine yakışanı yaptı’

TÜİK’in komisyona sunduğu asgari geçim tutarına bir tepki de CHP’den geldi. CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, TÜİK’in önerdiği asgari ücretin “kendi makyajlı verilerinden bile daha düşük” olduğuna dikkat çekti. Ağbaba, yazılı açıklamasında şunları kaydetti:

“İstatistikleri çarpıtarak iktidarın istediği rakamları halka gerçek veriymiş gibi sunan, halkın yüzde 80’inin güvenmediği TÜİK, kendisine yakışanı yapmıştır. TÜİK’in asgari ücret önerisinin, ülkenin içerisinde bulunduğu ekonomik koşullar ve geçim maliyeti ile alakası yoktur. Sanırız ki TÜİK, üzerine düşen görevi icra ederek milyonlarca işçiyi yine açlığa ve yoksulluğa mahkûm etme arayışı içindedir. Sadece bir ayda asgari ücret 523 adet yumurta, 237 adet domates kaybetmişken, TÜİK’in çizdiği pembe tablonun milyonlarca asgari ücretlinin nazarında bir değeri yoktur.”

Bu parayla siz bir ay geçinin de görelim!

TÜİK’in önerisi sosyal medyada da büyük tepki çekti, Yurttaşlar TÜİK yetkililerine “Siz bir ayda 2 bin 792 lirayla geçinin de görelim!” diye seslendi. Tepkilerden bazıları şöyle:
♦ “TÜİK Genel Müdürü, gel de 1 ay geçin 2 bin 792 TL ile. Şaka mısınız? Kira olmuş Sincan’da 850 TL, elektrik desen 125-150 TL, 4 kişilik bir ailenin su faturası 75-100 TL, doğalgaz 350-400 TL, mutfak masrafı bin TL. Nasıl geçinecek asgari ücretli?”
♦ “TÜİK kendine yakışan bir rakamı belirtmiş, her şeyi eksik veriyorlar, bu rakamları da aşağıya çekmişler.”
♦ “Karnabahar bile 10 TL, sen asgari ücrete 2 bin 792 TL öneriyorsun TÜİK. Yine açız, tek maaşlı olanlar yandı.”
♦ “TÜİK’in asgari ücret önerisi 2 bin 792 TL. Şaka gibi… 2 lira da sakız parası mı?”
♦ “Allah aşkına bu fiyatları TÜİK nereden alıyorsa bir liste halinde yayımlasın, kuru ekmek yiyenler oradan kuru ekmeğe katık alsınlar.”
♦ “TÜİK yetkilileri, önermiş olduğunuz 2 bin 792 TL ile siz bir ay geçinebilir misiniz? Tabii ki hayır. İnsanların hayatlarını böyle karartamazsınız. Sokakta halk açlıkla boğuşurken saraydakiler müzikli eğlenceli lale devri yaşıyor. Söyleyecek başka söz bulamıyorum.”
♦ “Merak ettim, kendileri ne kadar maaş alıyor?”
♦ “Asgari ücret için 2 bin 792 lira teklifini veren kişiye önerim şudur: Al bu ücret ile bir ay geçin, bir o kadar daha ben ücret vereceğim sana.”

DİSK bugün tüm yurtta eylemde

DİSK üyesi işçiler, bugün ülkenin dört bir yanında insan onuruna yaraşır bir asgari ücret talebiyle yeniden sokağa çıkıyor. DİSK’ten yapılan duyuruya göre, bölge temsilciliklerinin bulunduğu illerdeki Bölge Çalışma Müdürlükleri önünde basın açıklamaları gerçekleştirilecek. İstanbul Bölge Çalışma Müdürlüğü önünde saat 12.30’da yapılacak açıklamaya DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu da katılacak. Öte yandan Adana Balcalı Hastanesi’nde çalışan Devrimci Sağlık-İş üyesi işçiler dün eylemdeydi. Sağlık işçileri, asgari ücretin net 3 bin 800 lira olmasını, vergiden ve kesintilerden muaf tutulmasını talep etti. (Birgün)