Erdoğan'ın 'faiz' açıklamasının ardından dolar ve euro böyle yükseldi! İşte piyasalarda Erdoğan etkisi

AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın faize yönelik açıklamaları sonrası dolar yükselişe geçti.

Erdoğan, DEİK Yönetim Kurulu toplantısında yaptığı konuşmada "Yüksek faize karşıyım" açıklaması sonrası dolar yükselişe geçti.

Güne sabah saatlerinde 7,37 TL'den başlayan dolar Erdoğan'ın 15:50'de konuşması öncesi 7,41 seviyesinde idi. Erdoğan'ın konuşmasının bittiği 16:15'te ise dolar 7,44 TL'yi görerek yükselişini sürdürdü.

Dolar yurt içi piyasaların kapandığı saatlerde ise 7.48 seviyesinde seyrederek yükselişini sürdürdü.

Borsa İstanbul Endeksi (BIST100) 1,516 ve 1,547 dolar arasında dalgalandığı haftanın son işlem gününü, yüzde 1.43 düşüşle 1,524.49 puanda tamamladı. Kapanışta BIST Sanayi Endeksi yüzde 0.45, BIST Mali Endeks yüzde 1.66, BIST Hizmetler Endeksi yüzde 1.26 eksideydi.

Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre; bütçe açığı Aralık'ta 40.7 milyar lira, 2020'de 172.7 milyar liraoldu. Böylece, bütçe açığı 2020'de bir önceki yılına göre yüzde 38.5 arttı.

Merkez Bankası (TCMB) anketinde, 2021 sonu tüketici enflasyonu (TÜFE) beklentisi bu anket döneminde yüzde 11.15 olarak belirlendi.

TCMB verilerine göre, 12 ay sonrası TÜFE beklentisi bir önceki anket dönemindeki yüzde 10.84'ten, bu anket döneminde yüzde 10.53'e ve 24 ay sonrası TÜFE beklentisi de yüzde 9.24'ten ve yüzde 9.14'e geriledi.

Anket sonuçlarına göre 2021 sonu döviz kuru (ABD Doları/TL) beklentisi de 8.09 lira olarak belirlenirken, 12 ay sonrası döviz kuru beklentisi de bir önceki anket dönemindeki 8.37 liradan, bu anket döneminde 8.16 liraya geriledi.

Gayri safi yurt içi hasıla (GSYH) 2021 yılı büyüme beklentisi de önceki anket döneminde yüzde 3.8 düzeyindeyken, bu anket döneminde yüzde 3.9 düzeyine yükseldi. GSYH 2022 yılı büyüme beklentisi de bu anket döneminde yüzde 4.3 olarak hesaplandı.

Döviz piyasalarındaki işlemlerde;

- dolar en düşük 7.3521 lira ve en yüksek 7.5102 lirayı gördükten sonra, 7.48 – 7.49 lira aralığında,

- euro en düşük 8.9346 lira ve en yüksek 9.0938 lirayı gördükten sonra, 9.05 – 9.06 lira aralığında,

- sterlin en düşük 10.0643 lira ve en yüksek 10.2192 lirayı gördükten sonra 10.17 – 10.18 lira aralığında hareket ediyor.

Küresel piyasalarda 1.21047 - 1.21646 aralığına hareket eden euro/dolar paritesi 1.21079 düzeyindeydi.

ABD Merkez Bankası Başkanı (Fed) Jerome Powell, ABD ekonomisinin enflasyon ve istihdam hedeflerine ulaşmaya hala uzak olması nedeniyle, Fed'in aylık tahvil alımlarını değiştirmeyi görüşmesi için çok erken olduğunu vurguladı.

Princeton Üniversitesi'nin düzenlediği sanal sempozyumda konuşan Powell, aylık 120 milyar

dolar olan tahvil alım programı ile ilgili olarak, "Çıkmayı konuşmanın zamanı değil" dedi ve ekledi: "Ekonomi hedeflerimize ulaşmaktan uzak... ve hedeflerimiz tamamen yerine gelene kadar para politikası araçlarını kullanmaya sonuna kadar bağlıyız."

Kısa vadeli dış borç stoku Kasım sonu itibarıyla, 2019 yıl sonuna göre yüzde 9.5 artışla 134.6 milyar dolara yükselirken, orijinal vadesine bakılmaksızın vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç verisi kullanılarak hesaplanan kalan vadeye göre kısa vadeli dış borç stoku da Kasım sonunda 184.3 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.

Bu dönemde, bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku yüzde 0.3 azalarak 55.5 milyar dalara, diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku yüzde 1.7 azalarak 57.7 milyar dolara indi.

Toplam 184.3 milyar dolarlık kısa vadeli dış borç stokunun 16.7 milyar doları, Türkiye’de yerleşik bankaların ve özel sektörün yurt dışı şubeleri ile iştiraklere olan borçlarından oluştu. Toplam stok içinde kamu sektörünün yüzde 22.6, Merkez Bankası’nın yüzde 11.6, özel sektörün ise yüzde 65.8 payı bulunuyordu.

Bankaların yurt dışından kullandıkları kısa vadeli krediler, 2019 yıl sonuna göre yüzde 6.1 artarak 8.1 milyar dolara yükseldi. Banka hariç yurt dışı yerleşiklerin döviz tevdiat hesabı yüzde 3.6 azalarak 20.3 milyar dolara, yurt dışı yerleşik bankaların mevduatı da yüzde 8.3 azalışla 12.3 milyar dolara geriledi.