Maliyet artışı durdurulamıyor! Gıda fiyatlarında kriz
Türkiye tarımda ithalatçı konumuna gelirken üretim maliyetlerindeki artış sürüyor. Maliyet artışı gıda fiyatlarında yüksek enflasyona neden oldu.
Gıda fiyatları, salgınında etkileriyle birlikte dünyanın en önemli sorunlarından bir haline geldi. Covid-19’un tüm dünyayı etkisi altına alması nedeniyle tedarik zincirinde yaşanan bozulma ülkeleri tarım ürünleri üretimine yöneltti.
Birgün'de yer alan habere göre; Gıda ürünlerinde ithalat değil içerde üretimi teşvik edici politikalar izlenmeye başlandı. Ancak ülkede salgın döneminde bile ithalat teşvik edildi. Tarım ürünlerindeki gümrük vergileri sıfırlandı.
Türkiye’nin tarımda ithalatçı konuma gelmesi ise içerde fiyatları artırmaya devam ediyor. Tarımsal girdi fiyatları endeksi (Tarım-GFE) son 19 ayın en yüksek seviyesine ulaşmış durumda. Tarımsal ürünlerin girdi maliyetleri ise gıda enflasyonunun en temel nedeni. Artan giderler çiftçiyi üretimden soğutuyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Tarım-GFE ocak ayı verilerini yayımladı. Buna göre Tarım-GFE, ocakta aylık bazda yüzde 1,96 artarken, yıllık bazda yüzde 18,52 yükseldi. Böylece Endeks, Haziran 2019'dan bu yana 19 ayın en yüksek seviyesini gördü.
Gıda fiyatlarındaki artışın önlenmesi adına tarım ürünlerinin fiyatları baskılanıyor, gümrük vergileri düşürülerek veya sıfırlanarak ithalat teşvik ediliyor. Ancak çiftçinin en önemli sorunu olan üretim maliyetleri her geçen gün artıyor. Tarımsal destekler ise maliyetin altında kalıyor. Üretimin büyük bir bölümü ithal edilen tohum, mazot, gübre, ilaç gibi girdilerdeki vergilerden kaynaklanıyor.
Aralık ayına göre tarımda kullanılan mal ve hizmet endeksi yüzde 1,68, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmet endeksi yüzde 3,70 artış gösterdi. 2020 yılının ocak ayına göre ise tarımda kullanılan mal ve hizmet endeksi yüzde 18,02, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmet endeksi yüzde 21,62 artış gösterdi.
Girdi fiyatlarındaki artış gıda fiyatlarını tetikliyor. BM Gıda ve Tarım Örgütü’nün gıda fiyat endeksi ocak ayında yüzde 4,3 artış gösterdi. Fiyatlardaki artış 8 aydır kesintisiz devam ediyor. Ocak ayındaki fiyat artışı ise 2014 Temmuz ayından bu yana görülen en ciddi artış. Endeksteki artış esas olarak hurma, soya ve ayçiçek yağı fiyatlarındaki yükselişten kaynaklandı.
115 BİN TON MISIR İTHAL EDİLDİ
Türkiye, 115 bin ton mısır ithal etti. Bloomberg’in haberine göre, ihalede fiyatların ton başına 278,10 dolarla 280,70 dolar arasında oluştuğu görüldü. İthalatın 25 Mart-20 Nisan arasında tamamlanması öngörülüyordu. İhaleye göre, Derince limanından alınacak ton başına 278,10 dolarla 30’ar bin ton, İzmir limanından alınacak ton başına 278,10 dolarla 30 bin ton, Bandırma limanından alınacak ton başına 280,70 dolarla 25 bin ton mısır ithal ediliyor.
