Paralara yeniden sıfır mı eklenecek? Dünya yazarı Şeref Oğuz'dan 'banknot' yazısı

Dünya gazetesi yazarı Şeref Oğuz, yükselen enflasyon sebebiyle 500 TL'lik banknotların yeniden gündeme gelebileceğini yazdı.

Oğuz "Dolar kurundaki tırmanışa bakıldığında bunun hiç de uzak bir ihtimal olmadığı ortada" ifadelerini kullandı.

Oğuz, kurdaki hızlı tırmanışın lirayı erittiğini ve 200 TL'lik banknotun 22 dolara karşılık geldiğine işaret etti. Şeref Oğuz "Kayıp Yıllar 1990’larda yüksek enflasyon yüzünden her 3 yılda paramıza 1 sıfır ekliyorduk. Şimdi enflasyon, banknotlarımızda aynı etkiyi oluşturma riski taşıyor. Sanal ticaretin yaygınlaşması da cepte banknot saklama gereğini azalttığından sıfırların yavaş yavaş liraya eklendiğini hissedemeyebiliriz." dedi.

Şeref Oğuz'un yazısı şöyle oldu:

Dramatik bir şekilde %19,25’e tırmanan enflasyon yeni zirvelere doğru hazırlanırken var olan banknotlar yetersiz kalabilir, 500 TL’lik banknotlar yeniden gündeme gelmeye başlayabilir. Dolar kurundaki tırmanışa bakıldığında bunun hiç de uzak bir ihtimal olmadığı ortada…

100 TL’lik banknot yetmez oldu

Halkın elinde en çok 100 TL’lik banknot bulunuyor. TCMB’nin Ağustos 2021 verilerine göre Tedavüldeki 100 TL’lik banknotların sayısı 1 milyar 90 milyon adet. 428 milyon adet 50 TL’lik bulunuyor. 200 TL’lik banknot miktarı 383 milyon adet ve toplamın %14’ünü oluşturuyor.

5-10 TL’lik banknot payı %12

Rakamlara hâkim olmayanlar piyasada en çok 5 ila 10 TL’lik banknot olduğunu sanır. Oysa 5 TL 324 milyon adet, 10 TL 294 milyon adet var. 20 TL ise 262 milyon adet. Bunların her birinin toplam içerisindeki oranı %10 ila %12’yi geçmiyor.

200 Türk lirası 22 dolar

Türkiye’nin en yüksek tutarlı banknotu olan 200 TL; ancak 22 $ ediyor. Dolar kurunun hızlı tırmanışı lirayı adeta eritmiş durumda. Bu kadar ucuzlamışken bile talep görmemesi ise ilginç. Lira varlıklar bununla hangi ölçekte rekabet edebilir?

İKİ SORU İKİ CEVAP

1-Banknot nedir? Banknotu kim basar? Bir üst banknot neden basılır?

Dolaşımdaki kâğıt paradır. Kasası merkez bankasıdır. Yetmez olur, enflasyon baskınına uğrar bir üst banknot basılır.

2-Halk neden daha çok 100 TL’lik banknot kullanıyor?

Çünkü 50, 10, 20 TL’lik banknotların adedi daha düşük ve enflasyon yüzünden giderek değersiz kupürler haline geliyorlar. Tıpkı 90’lı yıllarda 1 milyonluk banknotun günümüz 1 lirasına indirgenmesi gibi…

ZOR ZAMANLARDA KULLANILMAYAN BANKNOTLAR

Pandemi nedeni ile evlere tıkandığımız dönemde banknotlar basılarak halkın cebine konulmadı. Çok zorlu bir süreç geçirildi ve halk borçlandı. Şimdi de bu borçlar ödenemiyor. Cüzdanlarda 100 liralıklar arttı ve bozuk paralar ise giderek cepte ağırlık yapmaya başladı.

Kayıp Yıllar 1990’larda yüksek enflasyon yüzünden her 3 yılda paramıza 1 sıfır ekliyorduk. Şimdi enflasyon, banknotlarımızda aynı etkiyi oluşturma riski taşıyor. Sanal ticaretin yaygınlaşması da cepte banknot saklama gereğini azalttığından sıfırların yavaş yavaş liraya eklendiğini hissedemeyebiliriz.