Merkez Bankası'nın faiz adımları: Yıl başından bu yana hangi kararlar verildi, doları nasıl etkiledi?
Eylül ayındaki faiz indirimi ve Merkez Bankası'ndaki görevden almalar sonrası dolar/TL'de yaşanan artışın etkileri sürerken, yıl başından bu yana atılan adımlar gündeme geldi. Kurun nereden nereye geldiği gözler önüne serildi.
GERÇEK GÜNDEM - Döviz kurlarında yaşanan artış sürerken, son olarak iki başkan yardımcısı ile bir Para Politikası Kurulu (PPK) üyesinin görevden alınmasıyla gündeme gelen Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), bugün faiz kararını açıklayacak.
Merkez Bankası'nın bağımsızlığına dair tartışmalar, eylül ayında yapılan 100 baz puanlık faiz indirimiyle güçlendi. Yüksek faize karşı olduğunu sık sık dile getiren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bu görüşünü “Faiz sebep, enflasyon sonuç” teorisiyle açıklıyor.
Nitekim bir önceki Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal da bir faiz artırımı kararı sonrası görevden alınmıştı.
Kasım 2020’de Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın Instagram'dan istifa etmesi sonrası dolar/TL kuru 8.02 seviyesine kadar geriledi. Kur, Albayrak’ın yerine Lütfi Elvan’ın atanmasıyla yeniden 8.30 seviyelerini aştı.
Bu dönemde Murat Uysal’ın yerine Merkez Bankası Başkanlığı’na getirilen Naci Ağbal, kasımda 475, aralık ayında 200 baz puan faiz artırımı gerçekleştirdi. Ocak ve şubat aylarında faiz artırımına gitmeyen Ağbal yönetimindeki Merkez Bankası, 18 Mart’ta 200 baz puanlık bir faiz artırımı kararı daha aldı. Dolar/TL, bu kararların ardından 7.21 seviyesine kadar düştü.
Ancak iki gün sonra Ağbal görevden alındı. Yerine, faiz artırımı kararını ‘operasyon’ olarak niteleyen Yeni Şafak gazetesinin yazarı Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu atandı. Merkez Bankası, eylül ayına kadarki dönemde faizi yüzde 19’da sabit bıraktı.
Bu dönemde dolar/TL kurunu etkileyen küresel çapta bazı gelişmeler yaşandı. Özellikle ABD Merkez Bankası'nın (Fed) haziran ayındaki toplantısı sonrası dolara olan talep arttı. Dolar/TL kuru, bu kapsamda 8.60'lı seviyelere geldi.
Kur temmuz ayında 8.50'nin altına çekilirken ağustosta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın faiz ve enflasyonla ilgili açıklamaları sonrası 8.57'nin üzerini test etti:
"Ekonomideki öncü göstergelere baktığımızda büyüme eğiliminin sürdüğünü görüyoruz. Yüzde 7'nin üzerinde bir büyümeyi yakalayacağız. Bundan böyle enflasyonun daha yukarı çıkması mümkün değil. Faiz oranlarında da düşüşe geçiyoruz, yüksek faiz yok. Çünkü yüksek faiz, bize yüksek enflasyonu getirecektir. Bunu da özellikle buradan bir yerde ben de sinyalimi belli yerlere herhalde vermiş oluyorum, çünkü bundan böyle enflasyonun daha yukarı çıkması mümkün değil, zira faiz oranlarında da bir defa düşüşe geçiyoruz."
Eylül ayına gelindiğinde Kavcıoğlu, Türk-Alman Ticaret Odası’yla yaptığı toplantıda faiz indirimine gidileceğine dair mesajlar verdi. Bu mesajlar öncesi 8.35 seviyelerinde gezinen dolar/TL kuru, 8.46'ya fırladı.
Akabinde yapılan 100 baz puan faiz indirimi ve Merkez Bankası’nda iki başkan yardımcısı ile bir Para Politikası Kurulu üyesinin görevden alınmasıyla kur, arka arkaya rekor tazeledi.
Kur, son olarak Merkez Bankası'nın faiz indirimi kararı vereceğine dair beklentilerin güçlenmesiyle 9.37’i gördü.
