ABD enflasyonu da bizim cebimizden çıkacak: Geçiş garantili köprülerin derdi bitmiyor!
ABD'deki enflasyon verisinin son 31 yılın en yüksek seviyesine ulaşmasıyla birlikte, yap-işlet-devret modeliyle yapılan köprü ve otoyolların sözleşmelerinde yer aldığı iddia edilen ABD enflasyonuna bağlı zam maddesi yeniden tartışma konusu oldu
Amerika Birleşik Devletleri'nde dün açıklanan verilere göre, yıllık enflasyon yüzde 6,2'yle 31 yılın en yüksek seviyesine ulaştı.
ABD'deki enflasyonun rekor seviyeye ulaşmasının ardından, Osmangazi Köprüsü, Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Avrasya Tüneli'yle ilgili tartışmalar yeniden başladı. Zira bu geçiş garantili bu köprülerdeki fiyat artışlarının ABD enflasyonuna bağlı olarak yapıldığı, sözleşmede bu şartın yer aldığı iddia ediliyor!
Bu da köprülerin geçiş ücreti ve geçmeyenler için Hazine'den ödenecek pay konusunda yeni artış anlamına geliyor.
KUR FARKININ ÜSTÜNE ABD ENFLASYONU
2021 yılı içerisinde Türk Lirası, dolar karşısında yüzde 30'dan fazla değer kaybederken, köprülerin geçiş ücretlerine bu değer kaybının yanı sıra yüzde 6,2'lik ABD enflasyon zammı da yansıtılacak.
ABD'deki yüksek enflasyon verisinin köprülerin yanı sıra tüm yap-işlet-devret modelli projeleri etkilemesi bekleniyor. Zira AKP döneminde, Cengiz, Limak, Kalyon, Kolin ve Makyol gibi şirketlere verilen kamu ihalelerinde devlet dolar üzerinden borçlandırıldı. Bu da döviz kurunun yükselmesi ve ABD enflasyonuyla birlikte Hazine'ye ek yük anlamına geliyor.
GEÇİŞ GARANTİSİ SİSTEMİ NASIL İŞLİYOR?
Türkiye, yap-işlet-devret modeli adı verilen modelle özel sektör eliyle birçok büyük alt yapı projesi gerçekleştirdi. Osmangazi Köprüsü, Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve köprüye bağlanan Kuzey Çevre Otoyolu, Gebze-İzmir Otoyolu, Avrasya Tüneli ve Çanakkale Köprüsü bunlardan bazıları.
AKP hükümeti, özel sektör tarafından yapılan bu projeler için araç geçiş garantisi verdi. Bu bedeller tüm projelerde istisnasız döviz kuru olarak belirlendi. Şirketlere ise garanti edilen sayıda araç geçmemesi durumunda aradaki farkın devlet tarafından ödeneceği garantisi verildi.
Osmangazi Köprüsü için son olarak 2020 yılının ilk yarısı için 1 milyar 800 milyon TL, ikinci yarısı için ise 1 milyar 600 milyon TL geçiş garantisi ödemesi yapılmıştı.
