'Sağlıkçılara zam' diye açıklanan düzenlemeler tartışma yarattı: Kimin maaşı ne kadar olacak?

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda önceki gece sağlık çalışanlarının özlük haklarına yönelik beş önerge kabul edildi. Önergeler ile üç temel değişiklik yapıldı. Emekli Sandığı’na tabi uzman hekim ve diş hekimleri ile pratisyen hekim ve diş hekimlerinin emekli aylıklarında artışa gidildi. Hastanelerde çalışan hekimlere döner sermayeden yapılmakta olan “sabit ek ödeme” tutarı artırılırken merkezi bütçe güvencesine alındı.

Sağlık Bakanlığı ve devlet üniversitesi hastanelerinde çalışan doktorlara çıplak maaşın yanı sıra "sabit ek ödeme" ve performansa dayalı ek ödeme olmak üzere üç kalemde ödeme yapılıyor. Yıllık izine çıktıklarında veya hastalanıp rapor kullandıklarında performans ödemesi alamayan doktorlar sabit ek ödeme ile yetinmek zorunda kalıyorlar. Sabit ek ödeme ve performans ödemesi döner sermayeden karşılanıyor.

Yapılan değişiklik ile sabit ek ödemenin net tutarı pratisyen hekimlerde 2500 TL, uzman hekimlerde ise 5000 TL dolayında artırıldı. Ancak bu düzenleme hekim maaşlarında fiilen bir artış anlamına gelmiyor.

Habertürk gazetesinden Ahmet Kıvanç'ın haberine göre performans ödemesi olarak yapılmakta olan ödemenin bir kısmının sabit ek ödeme kapsamına alınması anlamına geliyor. Bunun hekimlere iki faydası olacak. Hastalandıklarında rapor kullandıkları için veya yıllık izne çıktıklarında performans ödemesi kesilen hekimler, sabit ek ödemeleri yükseleceği için bu dönemlerde daha az mağdur olacaklar.

Gerek Sağlık Bakanlığı, gerekse üniversite hastanelerinde çalışan hekimlere verilen sabit ek ödemeler halen döner sermayeden karşılanıyor. Yapılan düzenlemeyle bu ödemeler artık merkezi bütçeden karşılanacak. Sabit ek ödemenin yükünü merkezi bütçe üstlenince döner sermayelerdeki performans havuzu genişleyecek. Mevcut uygulamada döner sermayelerin gelirleri azalınca zaman zaman hekimlere ve diğer sağlık çalışanlarına performans ödemesi yapılamıyor. Bazı hastanelerde bu durum aylarca sürebiliyor.

Uzman ve pratisyen hekimlerin sabit ek ödemelerinde yapılan bu düzenlemeler maaşlarda fiilen artış yapılmış gibi yansıtıldı. Türkiye Kamu-Sen’e bağlı Türk Sağlık Sen, MEMURSEN’e bağlı Sağlık Sen ve KESK’e bağlı SES sendikaları sağlık çalışanları arasında ayrımcılık yapıldığı gerekçesiyle bu düzenlemeye tepki göstererek, diğer sağlık çalışanlarına da benzer düzenleme yapılmasını talep ettiler.

EMEKLİ AYLIKLARINDA ARTIŞ YAPILDI

Sabit ek ödeme ve performans ödemeleri emekli aylığına yansımadığı için uzman hekim ve pratisyen hekimler uzun yıllar düşük emekli aylığına mahkûm oldular. 2018 yılında yapılan bir yasa değişikliği ile Emekli Sandığı’na tabi hekimlerin emekli aylıklarına “ilave ödeme” adı altında artış yapıldı.

İlave ödeme tutarı uzman hekim ve diş hekimlerinde 17000 gösterge, pratisyen hekim ve diş hekimlerinde ise 13000 göstergenin memur maaş katsayısı ile çarpımı olarak belirlendi.

TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilen önerge ile söz konusu göstergeler sırasıyla 40000 ve 33000 olarak yeniden düzenlendi.

PRATİSYEN HEKİMİN EMEKLİ AYLIĞI PROFESÖR HOCASINI GEÇTİ

Yapılan bu değişiklik ile uzman hekimlerin ilave ödeme tutarı 3.056 TL’den 7.192 TL’ye, pratisyen hekimlerin ilave ödeme tutarı da 2.337 TL’den 5.933 TL’ye çıkartıldı. Böylece, 30 yıllık hizmet üzerinden emekli olan uzman hekimin aylığı 8 bin 269 liradan 12 bin 405 liraya, pratisyen hekimin emekli aylığı da 7 bin 550 liradan 11 bin 145 liraya yükseldi.

Emekli uzman ve pratisyen hekimlere verilen ilave ödemeden, “makam tazminatı ödenmesine hak kazanamamış tabip ve diş tabipleri” yararlanabiliyor. Doçent, profesör gibi unvanlarda görev yapanlar makam tazminatı aldıkları için, tıp kökenli doçent ve profesörler aynı zamanda birer “uzman hekim” olmalarına rağmen ilave ödemeden yararlanamıyorlar. Şu an 4 yıl ve üzeri kıdemi bulunan 30 yıl hizmetle emekli olan profesörler 10 bin 269 lira emekli aylığı alıyor. Yapılan yeni düzenlemeyle pratisyen hekimlerin emekli aylığı hocalarını geçecek.

EMEKLİ OLDUKTAN SONRA ÇALIŞANLARIN AYLIĞINDA KESİNTİ OLMAYACAK

Emekli olduktan sonra kendi muayenehanesinde veya özel sağlık kuruluşlarında çalışmaya devam eden hekimlere yapılan ilave ödemeler kesiliyor. Çalışmayı bıraktıklarında ise ödemeler yeniden başlıyor.

TBMM Genel Kurulu’nda yapılan değişiklik ile bu uygulamaya son verildi. Emekli olduktan sonra çalışmaya devam eden uzman ve pratisyen hekimler yeni yıldan itibaren ilave ödemelerini alabilecekler.

İlave ödemenin sadece Emekli Sandığı’na tabi hekimlerle sınırlı olması da eleştiri konusu oldu. Özel üniversite hastaneleri dahil olmak üzere özel hastanelerde veya kendi kliniğinde çalışarak emekli olan hekimler ilave ödemeden yararlanamıyorlar.