Akaryakıt bayileri isyanda: Artık sıkıntının boyutu çok büyüdü!

Petrol Ürünleri İşverenler Sendikası (PÜİS) Genel Başkanı İmran Okumuş, akaryakıt bayilerinin son dönemde artan maliyetler ve düşük kar marjı nedeniyle zarar ettiğini belirterek, bayilerin faaliyetlerini devam ettirebilmesi için kar marjlarının en az yüzde 15 olması ve enflasyona karşı da korunması gerektiğini söyledi.

Okumuş, PÜİS'in Türkiye genelindeki 9 bini aşkın kayıtlı üyesiyle akaryakıt sektörünün çatı kuruluşu olduğunu söyledi. Sektörün son dönemde çözüm bekleyen önemli sorunlarının bulunduğunu dile getiren Okumuş, şu bilgileri verdi:

'ÇOK SAYIDA BAYİ BATMA NOKTASINA GELDİ'

"Düşük kar marjlarıyla faaliyet gösteren akaryakıt bayilerinin, personel, enerji ve genel giderleri son dönemde yüzde 100 oranda arttı. Bunlara, nakliye maliyetlerinin artması, kredi kartına ödenen komisyonların yüksekliği, kanun ve yönetmeliklerle getirilen yaptırımlar ile mali yüklerin enflasyon oranında artması da eklenince çok sayıda bayi batma noktasına geldi."

'GERÇEK HİÇ ÖYLE DEĞİL'

Akaryakıt bayilerinin, akaryakıt fiyatlarını belirlemediğini ve artan fiyatların en çok bayi satışlarını olumsuz etkilediğini belirten Okumuş, şöyle konuştu:

"Toplumda akaryakıt bayilerinin tabiri caizse para bastığı yönünde bir düşünce var. Oysa gerçek hiç de öyle değil. Yüzlerce akaryakıt bayisi son dönemde artan maliyetler ve düşük kar marjı nedeniyle zarar ediyor. Elektrik faturasını ve personel maaşını ödeyemeyen 4 bine yakın bayi kapanma riskiyle karşı karşıya. Birçoğu bulundukları yerlerle özdeşleşen bu köklü işletmelerin kapanması halinde işsizlik ciddi oranda artacak, devletimiz önemli oranda vergi ve gelir kaybı yaşayacaktır."

Okumuş, akaryakıt bayilerinin sorunlarının net, çözümlerinin ise basit olduğunu ifade ederek, taleplerini şöyle sıraladı:

"Akaryakıt bayilerinin faaliyetlerine devam edebilmesi ve ülke ekonomisine katkı sağlayabilmesi için kar marjları en az yüzde 15 olmalı ve enflasyona karşı da korunmalıdır. Uzun zamandır söylediğimiz ve ısrarla söylemeye devam edeceğimiz diğer konu KDV'nin ÖTV'ye dahil edilmesi veya KDV'nin indirilmesidir. Ayrıca, dağıtım şirketlerinin yaptığı indirimlerde bayilerden hiçbir kesinti yapılmamalı, indirimi yapan şirketlerin indirimleri kendi kar marjlarından karşılamalıdır. Nakliye ücretlerinin kar payının içinde yer alması, çok cüzi bir karla çalışan bayileri mağdur etmektedir. Nakliye ücretleri kar payından ayrı olarak verilmeli ve bu ücret eskiden Petrol İşleri Genel Müdürlüğünün yaptığı gibi kilometre bazında hesaplanmalıdır. Öte yanda, kredi kartı ile yapılan alışverişlerde bankaların aldığı komisyonlar önemli bir maliyet kalemidir. Kredi kartlarındaki komisyon bayilere yüklenmemeli, kartlı satışla nakit satış birbirinden ayrılıp, iki ayrı fiyat uygulanmalı. Kredi kartı komisyonlarının yüzde 50'sini bayiler, yüzde 50'sini dağıtım şirketleri karşılamalıdır."

'BAYİLER ÇOK ETKİLENİYOR'

Enerji Petrol Gaz İkmal İstasyonları İşveren Sendikası (EPGİS) Başkanı Fesih Aktaş ise akaryakıt sektörünün zor bir dönem geçirdiğini belirterek; "Bir bayiye akaryakıt satışında litre başına 48,63 kuruş kalıyor ancak aynı bayinin gideri litre başına 94 kuruş civarında. Bu nedenle bayilerin kar marjı artırılmalı ve zararına satış yapılmasına engel olunmalı" dedi.

Aktaş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ekonomide dönen çarkın önemli bir dişlisi olan akaryakıt istasyonlarının düzenli şekilde çalışması gerektiğini söyledi.

Bayi ve dağıtıcıların toplam brüt kar marjının yüzde 8 olduğunu ifade eden Aktaş, "En adil şekilde yarı yarıya paylaşımda dahi bayinin payı şu an yüzde 4'e düşüyor. Bu hesaplamayla bir bayiye akaryakıt satışında litre başına 48,63 kuruş kalıyor ancak aynı bayinin gideri litre başına 94 kuruş civarında. Bu nedenle bayilerin kar marjı artırılmalı ve zararına satış yapılmasına engel olunmalı." değerlendirmesinde bulundu.

Aktaş, kar marjının yıllardır fiili olarak maktu yani sabit bir rakam olduğuna işaret ederek, "Bizim maktu bir karımız var. Kar marjımız da sabitlendiği için litresi 5 lirayken de şu anda olduğu gibi 14 lirayken de dağıtım firmaları ve istasyonların toplam marjı 97 kuruş civarında gerçekleşiyor." diye konuştu.

Aktaş, bayi ve dağıtım şirketlerinin almaları gereken paylarına dair EPDK'nın bir metodolojisi olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:

"Bu sistem Avrupa'daki dört ülkenin rafineri çıkış fiyatlarıyla vergili fiyatları arasındaki farkın gözetilmesiyle anlatabileceğim bir sistem. Bunu baz aldığımızda zaten bizim o sistematikle 1,90 kuruş civarında halihazırda bir karımızın olması gerekiyor. Ülkemizin fiili durumundan dolayı şu an bunun konuşulmamasını da anlıyoruz lakin artık sıkıntının boyutu çok büyüdü."

Akaryakıt istasyonlarının giderlerinin ciddi derecede arttığını ve bayi giderinin kardan yüksek olduğunu belirten Aktaş "Akaryakıt bayileri bu durumdan çok etkileniyor. Bunun çözümü için uğraşıyoruz, dileriz gerekli adımlar atılır" dedi.