Maliyet artışları besiciyi vurdu: Kırmızı ette kriz uyarısı!
Yem başta olmak üzere temel üretim girdilerindeki yüksek oranlı maliyet artışları, besi çiftliklerindeki yüksek oranlı maliyet artışları, besi çiftliklerinde kapasitelerin düşmesine neden oldu.
Üretim maliyetlerindeki yüksek oranlı artışlar, özellikle büyük ölçekli besi çiftliklerinde üretim sürecini tıkadı. Başta Ankara, Adana ve Gaziantep olmak üzere, birçok ildeki büyük ölçekli büyükbaş hayvan besi çiftliklerinde kapasitelerin yüzde 40’ın altına gerilediği bildiriliyor.
Dünya gazetesinden Eray Şen ve Mehmet Hanifi Gülel'in haberine göre küçük ölçekli besi çiftliklerindeki kapasite kaybının yüzde 20-25 seviyesinde bulunduğu kaydediliyor. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Hayvancılık Meclisi Başkanı ve Adana Ticaret Odası (ATO) Meclis Üyesi Mehmet Şahbaz, üretimin gerilediğini, turizm sezonu ve ramazan ayıyla birlikte krizin derinleşeceğini söyledi.
Sektör, sorunun çözümü konusunda ikiye bölünmüş durumda. Bazı üreticiler zaman geçirilmeden besi için dana ithalatını önerirken, üreticilerin bir bölümü ithalatın sektörü olumsuz etkileyeceğini, üretim maliyetlerini düşürecek destek önlemlerinin doğru karar olacağını savunuyorlar. Et tüketim verilerini paylaşmayı kesen Türkiye İstatistik Kurumu’na (TÜİK) göre, büyükbaş hayvan sayısı geçen yıl, önceki yıla oranla sadece yüzde 0,6 azaldı. TÜİK’e göre Türkiye’de 17 milyon 850 bin büyükbaş havyan bulunuyor.
'DANA İTHAL EDİLMEZSE ET KRİZİ KAÇINILMAZ'
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Hayvancılık Meclisi Başkanı Mehmet Şahbaz, Dünya gazetesine yaptığı açıklamada, ülkedeki besi çiftliklerinde kapasite kullanımının yüzde 40’a düştüğünü, besi danası ithalatına izin verilmemesi halinde, birkaç ay sonra başlayacak Ramazan ayı ve ardından gelecek turizm sezonu döneminde et fiyatlarının ‘patlama’ yapacağını söyledi.
Adana’da kendisine ait 30 bin kapasiteli besi çiftliği bulunduğunu belirten Şahbaz, üretiminin 7 bin baş hayvana düştüğünü bildirdi. Gaziantep’de 70-80 bin kapasiteli çiftliklerde bu sayının 20 bine gerilediğini aktaran Şahbaz, “Devlet birkaç ay sonra karkas et ithal etmek zorunda kalacak. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın bir an önce besi danası ithalatının önünü açmalı, aksi takdirde sektörü büyük bir kriz bekliyor” dedi.
Büyük besi çiftliklerinin yüzde 60’ının boşaldığını, eldeki yüzde 40 ile iki-üç ay daha idare edilebileceğini bildiren Şahbaz, “Bakanlığın önlem alması, besi danası ithalatının önünün açılması lazım. Bugün açılmış olsa, dananın Türkiye’ye gelmesi iki ay sürer. Ancak 8 ile 10 ay sonra piyasaya çıkar. En azından bir önleme paketi olarak bir sene sonrasını kurtaralım. Yoksa 2023’te kimse mal bulamayacak” diye konuştu.
'KARKAS İTHALATI BESİCİLERİ BATIRIR'
Et tüketiminde turizmin önemine de dikkat çeken Şahbaz, geçen yıl pandemi nedeniyle turist sayısının azalmasının et tüketimini de azalttığını söyledi. Şahbaz şu bilgileri verdi: “Ülke olarak yıllık 1 milyon 300 bin ton civarında et tüketimimiz var. Geçen yıl dışarıdan 300 bin hayvan geldi. Ama bu rakamı baz almamak, önceki yıllara bakmak lazım, çünkü pandemiden dolayı turistler gelmeyince tüketim düşük kaldı. Bu sene pandemi bitiyor, stokta da hayvan kalmadı. Bu nedenle turizm sezonu açıldığında etin fiyatında müthiş artış olacak. Bakanlık besilik dana ithalatını açmaz ise devlet üç dört ay sonra ithal karkas et getirmek zorunda kalacak. Dışarıdan karkas et getirmenin faydası yok. Ayakta kalan besiciler de batar.”
Haberin tamamı için tıklayın.
