Ekonomistlerden Erdoğan'a uyarı: Evdeki bulgurdan edecek

TL’deki değer kaybının önüne geçmek için hükümetten bütçe açığını artıracak bir adım geldi. Resmi Gazete’de dün yayımlanan Cumhurbaşkanı kararnamesine göre, TL mevduattan alınan vergi düşürülürken, döviz mevduattan alınan vergi artırıldı. Karar sonrasında TL döviz karşısında sınırlı düzeyde değerlenirken, ekonomistler TL’deki değer kaybının bu tür adımlarla engellenmesinin mümkün olmadığını vurguladı.

TL mevduatta tüm vadelerde yüzde 10 vergi indirimi yapıldı. Vergi oranları 6 ay vadeli TL mevduatta yüzde 5’e, 12 ay vadeli TL mevduatta yüzde 3’e, 12 aydan uzun vadeli TL mevduatta yüzde 0’a çekildi. Vergi oranları 6 aya kadar vadeli döviz hesaplarında yüzde 18’den yüzde 20’ye, 12 aya kadar vadeli döviz hesaplarında yüzde 15’ten yüzde 16’ya çıkarıldı. Dövizde 12 aydan fazla vadeli hesaplar için vergi yüzde 13 olarak bırakıldı. Yeni vergi oranları 31 Ağustos’tan itibaren ve 3 ay için geçerli olacak.

Bankalarda 20 Ağustos itibarıyla vadeli TL hesaplarda 793 milyar lira, vadeli döviz hesaplarında 697 milyar lira bulunuyor. Haberturk.com’dan Rahim Ak’ın hesaplamasına göre, yeni düzenleme sonucu üç ayda TL hesaplarda 3.6 milyar liralık vergi kaybı olacak, döviz hesaplarda ise 680 milyon liralık ek vergi geliri sağlanacak. Sonuçta üç ayda yaklaşık 3 milyar liralık vergi kaybı olacak.
100 bin lira mevduatı olan vatandaş 3 ayda şimdiye kadar 750 lira vergi ödeyip cebine net 4 bin 250 lira koyarken, önümüzdeki 3 ayda 250 lira vergi ödeyecek ve cebinde net 4 bin 750 lirası kalacak.

Okyanusta damla

Düzenlemeyi değerlendiren ekonomist Mahfi Eğilmez, sosyal medya hesabından paylaştığı mesajda “Bu tür önlemlerle bir yere varamayız. Buradan kazandığımızı bütçe açığı olarak veririz” ifadelerine yer verdi. Eğilmez ayrıca, “Stopaj indirimi sonrasında bankalar mevduat faizlerini düşürüyor. Dolayısıyla bu indirim aslında mevduat sahibinin değil bankaların işine yarıyor” dedi.
Bloomberg’e konuşan Per Hammarlund isimli bir stratejist, düzenlemeyi “okyanusta bir damla” olarak değerlendirdi ve TL’deki değer kaybının önüne geçemeyeceğini belirtti.

‘Varlık Barışı’na 6 ay ek süre

Kara para aklamanın önünü açtığı eleştirilerine konu olan ‘Varlık Barışı’nda ek süre tanındı. Resmi Gazete’de dün yayımlanan karara göre, tam mükellefiyete tabi gerçek kişiler ile kurumların yurt dışındaki şirketleri dolayısıyla 31 Mart 2019 tarihine kadar elde edecekleri gelirleri 30 Haziran 2019 tarihine kadar yurda getirmeleri halinde gelir ve kurumlar vergisi muafiyeti uygulanacak.

Merkez’den iki hamle daha

Merkez Bankası (TCMB), kendi bünyesinde döviz karşılığı TL swap piyasasının açılmasına karar verdi. TCMB ayrıca, TL uzlaşmalı vadeli döviz satım işlemlerinin Borsa İstanbul A.Ş. (BİST) nezdinde faaliyet gösteren Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda da (VİOP) gerçekleştirilebileceğini duyurdu. Mevduat faizlerine dönük düzenleme ve TCMB’den gelen adımlar sonrasında Dolar/ TL akşam saatlerinde 6.70 seviyelerinden işlem gördü.