'Ekonomimiz bu kadar çürük olabilir mi?'

Ağustos ayı boyunca doların aşırı dalgalı bir seyir göstermesinin gerekçesi olarak yabancı sermayenin ülkeden çıkışı gösterilirken, Dünya Gazetesi köşe yazarı Alaattin Aktaş, bunun tersi yönde bir veriyi okuyucusu ile paylaştı.

"İşte arıyoruz arıyoruz, bir türlü öyle çok yüklü miktarda döviz çıkışı bulamıyoruz" yorumunu yapan Aktaş, Merkez Bankası’nın dün açıkladığı verilere göre, Ağustos ayında Türkiye’den 11 milyonluk hisse senedi, 721 milyonluk da DİBS satmak suretiyle 732 milyon dolar çıktığını hatırlattı.

732 milyon doların, Türkiye ekonomisinde böylesi büyük bir dalgalanmaya sebebiyet verme ihtimali bulunmadığına işaret eden Aktaş, bu konudaki görüşlerini şu satırlarla ifade etti:

"Eğer GSYH büyüklüğü 800 milyar dolar civarında gezinen bir ülke 732 milyon dolar çıktığı için ekonomik anlamda böylesine çalkantılı günler yaşıyorsa, ortada çok ciddi sorun var demektir. Ekonomimiz bu kadar çürük olabilir mi ki 1 milyar doları bile bulmayan döviz çıkışı karşısında adeta perişan olsun.

Sorunun kaynağını başka yerde aramamız gerekiyor. Son dönemde yaşadığımız sorunların temelinde ve döviz kurlarında yaşanan baş döndüren tırmanışta yabancıların çıkardığı döviz değil, yurtiçinde bizim yarattığımız döviz talebi yatıyor."

Bu durumun yalnızca bugüne özgü olmadığını ifade eden Aktaş, Türk reel sektörünün dış borcunun büyümeye başlamasıyla birlikte kur atakları krizinin baş gösterdiğini vurguladı.

Reel sektörün haziran sonu itibarıyla 216 milyar dolar döviz pozisyonu açığı olduğunun altını çizen Aktaş, " Varlık-yükümlülük farkını gösteren açık bu dolaylarda seyrettiği sürece biz zaman zaman kur ataklarıyla karşı karşıya kalacağız, bundan kaçış yok" yorumunu yaptı.

Yabancının Türkiye’ye döviz getirmemesi halinde kurda küçük bir kıpırdanma yaşansa bile bu durumun reel sektörü harekete geçirdiğini ve onların da dövize hücum ettiğini aktaran Aktaş, tespitlerini şöyle sürdürdü:

"Çünkü bir süre sonra ödemeleri var, kendilerini garantiye almak istiyorlar. Dolayısıyla yapılması gereken reel sektörün dövize hücumunu durduracak önlemleri almak. Ama bunu sözle sağlamak mümkün olmuyor artık. İcraat gerekiyor. Yabancıyı Türkiye’ye yeniden çekebilmek olmazsa olmaz şart. Yabancının gelmemesi hem döviz arzını daraltıyor, hem de psikolojik anlamda olumsuz etki yaratıyor.

Peki yabancı yeniden nasıl gelir? Türkiye algısındaki bozulmayı gidermek ve kar edebileceğini göstermekle.

Reçete bu kadar basit. Ama ya uygulaması?"