Hürriyet yazarından 'tanzim' yorumu: Seçim öncesi fiyatları düşürerek...

Erdal Sağlam, tanzimle ilgili yazısında, "Belli ki seçime kadar bu uygulama yaygınlaştırılarak sürdürülecek, “gerekirse devreye gireriz, gıda fiyatlarını indiririz” mesajı yaygınlaştırılmaya çalışılacak." dedi.

İşte o yazı:

Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, tanzim satış uygulaması ile çarşıdaki yangının sona erdiğini belirtip, bu uygulama için “İhtiyaç olduğu sürece devam edecek, gerekirse kalıcı yaparız” demiş. Bakan Pakdemirli bunun dışında ePttAVM uygulaması önerdiğini, bu yolla internet kanalıyla, PTT’nin tarladan isteyenlere sebze meyve gönderebileceğini söylemiş.

Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin tanzim satış çadırını ziyaret eden Pakdemirli, bu organizasyonla istedikleri amaca ulaştıklarını belirtmiş. Havaların çok soğuk gitmesi, güneşin olmaması ve birtakım felaketlerle ister istemez fiyatların arttığına dikkat çeken Pakdemirli, bazı fırsatçıların da fiyata etki ettiğini, bundan sonra havalar iyileştikçe fiyatların daha da düşeceğini söylemiş.

Bakan Pakdemirli’nin uygulamaya girdiğinden bu yana geçen kısa sürede yankı yaratan tanzim satış uygulaması için “gerekirse kalıcı olacağını” söylemesi bence talihsizlik olmuş. Devletin şirketi PTT kanalıyla sebze-meyve ticareti yapılması önerisi ise artık doruk noktası...

Bence tanzim satış uygulamasının kalıcı olması mümkün değil. Böyle olduğu takdirde piyasa ekonomisinin işleyişine ciddi bir darbe vurulmuş olacağını, herkes gibi Bakan Pakdemirli’nin de bildiğini tahmin ediyorum. O nedenle bir yandan seçim öncesi fiyatları düşürerek sempati toplamaya çalışırken, öte yandan sayıları çok kalabalık kesimleri karşısına almayı, politik açıdan hesaba kattığını düşünüyorum.

Tanzim satış uygulaması geçici olmak zorunda. Aksi takdirde, son iki gündür sosyal medyada gördüğümüz kuyruk görüntüleri başta olmak üzere, çok sayıda olumsuz yan etki görülmeye başlayacak, politik açıdan bir avantaj olmaktan çıkıp, dezavantaja dönüşebilecektir.

SEÇİMDEN SONRA TEMELDEN ELE ALINMALI

Kısa sürede sonuç almak için uygulanan bu yöntem kalıcı olamaz. Kalıcı olamaz; çünkü tarımdaki sorunları, gıda fiyatlarındaki yüksek trendi tanzim satış mağazaları ile halletmenin mümkün olmadığını herkes görüyor.

Ama belli ki seçime kadar bu uygulama yaygınlaştırılarak sürdürülecek, “gerekirse devreye gireriz, gıda fiyatlarını indiririz” mesajı yaygınlaştırılmaya çalışılacak.

Tanzim satış uygulamasına mecbur kalınması bile, tek başına, seçimlerden sonra ciddi bir tarım politikası arayışına girmek gerektiğinin açık bir kanıtı. Tarımda yer alan tüm kesimlerin temsilcileriyle, tercihan tüm parti temsilcilerinin de katılacağı, bilimsel toplantılar dizisi gerçekleştirilip, bu platformlarda mümkün olduğunca ortak çözümler üretilmesi gerekiyor. Kalıcı biçimde tarımdaki yapının değiştirileceği kapsamlı çözümler ancak böyle çıkacaktır.

AKP iktidarının ilk yıllarında Tarım Bakanlığı böyle girişimleri başlatmış, ortak çözüm için elinden geleni yapmaya çalışmıştı ama bu çabalar kalıcı olamadı.

Önce tarım alanlarının ele alınması, verilerin sağlıklı ve şeffaf hale getirilmesi üzerinde durulmalı ki, gerçekçi analizler ve buna dayalı rasyonel çözümler üretilebilsin.

Hal yasasının tek başına çözüm olmayacağı, bundan önceki iktidarlar tarafından denenip açıkça görüldü. Hal yasası daha kapsamlı bir stratejinin ancak bir ayağı olabilir. Üretimdeki risklerin ortaya konması, bir yandan doğal riskler minimize edilmeye çalışırken, öte yandan organizasyon, finansman ve bilimsel sorunlar ele alınmalı, girdi kalitesi ve maliyetlerinde istikrar yaratacak formüller gündeme getirilmeli.

Yüksek gıda fiyatlarının bir sonuç olduğu, piyasa dışı müdahalelerin üretimi caydırıp sorunları daha da büyütebileceği, bu nedenle çok katmanlı çözümlere ihtiyaç olduğu unutulursa, biz bu sorunu daha çok yaşarız.