33 milyarlık ‘istisna!’

Kamu İhale Kurumu tarafından hazırlanan 2018 yılı Kamu Alımları İzleme Raporu açıklandı.

2018’in son değişikliği ile Cumhurbaşkanı’na bağlı olarak kurulan ofisler ve başkanlıkların yapacağı bazı mal ve hizmet alımlarının Kamu İhale Kanunu’ndan istisna tutulması ile fıkraları “Z”ye kadar uzanan alım kolaylığı 2018’de de tüm hızıyla sürdü.

ALIM GERİLEDİ İSTİSNA ARTTI

Birgün gazetesinden Nurcan Gökdemir'in haberine göre geçen yıl 232.8 milyar TL olan toplam alım 211.8 milyar TL’ye gerilerken 19.3 milyarlık istisna kapsamındaki alım bir yılda 33 milyara fırladı. Bunun yanı sıra 500 bin liralık artışla 3.7 milyarlık alım da ihaleye çıkılmadan doğrudan yapıldı.
Rapora göre, 2018 yılında sözleşme bedeli 211.8 milyar olan 97 bin 826 ihale ile kamu, mal ve hizmet alımı yaptı.

Kanun hükümlerine uyularak yapılan alımların yüzde 74’ü açık ihale usulü ile yapılırken yüzde 21’inde pazarlık, yüzde 4’ün de de belli istekliler arasında ihale usulü kullanıldı. Böylelikle 174.9 milyarlık alımın 44.5 milyarlık kısmında da şeffaflık ve rekabet açısından tartışmalı olan yöntemler kullanıldı.

YİNE DOĞAL AFET, SALGIN HASTALIK

İstisnalar kapsamında yapılan alımlarda iktidar her yıl olduğu gibi doğal afet, salgın hastalık, hızlı yapılması zorunlu durumlarda kullanılması gereken istisnai hükümden yararlanarak 29 milyarlık alım yapıldı. Bunu savunma ve güvenlik konulu 4.8 milyarlık harcama izledi.
Kamu İhale Kanunu’ndaki açıklık, rekabet kurallarına uyma zorunluluğunu büyük ölçüde ortadan kaldıran istisnalardan yararlanılarak 2018 yılında gerçekleştirilen ihalelerin yüzde 77’si mal alımı için yapıldı. Yüzde 10’u yapım işi, yüzde 11’i hizmet alımı ve yüzde 0,18’i re danışmanlık hizmet alımı oldu.

DAVET ETTİĞİNE VERDİ

Geçen yıl kamunun ihaleye çıkmadan doğrudan temin yoluyla yaptığı alımlar da arttı. Bu yöntemle 3.7 milyarlık alımın yüzde 49’u mal alımı, yüzde 5’i yapım işi, yüzde 44’ü hizmet alımı ve yüzde 0,21’i ise danışmanlık hizmet alımı için harcandı. İlan verilmeden ve teminat alınmadan yapılabilen bu alımlarda ilk sırayı konaklama ve yiyeceği de içeren 15 milyar TL’ye kadar olan alımlar için tanınan istisnadan yararlanılarak yapılanlar aldı.