'Türkiye'nin borç ekonomisi diğer ülkelere bir uyarı'

Uluslararası Finans Enstitüsü’nden (IIF) Robin Brooks, Avrupa’nın 7. büyük ekonomisi olan Türkiye’nin gelişmesinin ağır bir şekilde borçlanmaya dayalı olduğunu hatırlatarak, bu durumun Kolombiya, Rusya, Endonezya ve Brezilya gibi kur volatilitesi açısından kırılgan ülkeler için de bir uyarı anlamına geldiği yorumunda bulundu.

T24'ten Gonca Tokyol'un derlediği Financial Times’daki Jonathan Wheatley imzalı haberde, yaklaşık yüzde 11 değer kaybeden Türk Lirası’nın bu yılın ‘en kıskanılmayacak siciline’ sahip olduğu kaydedilirken; TL’den daha kötü bir performans gösteren tek para biriminin Arjantin Pesosu olduğu hatırlatıldı.

IIF Şef Ekonomisti Robin Brooks’un görüşlerinden yararlanılan haberde şu ifadelere yer verildi:

“Türk Lirası’nın gidişatı, ağır bir şekilde borç paraya dayanan Avrupa’nın en büyük 7. Ekonomisinin büyümesinin doğasına dair kaygıları yansıtıyor. IIF, çeyreklik yeni kredileri tanımlamak için kullanılan ‘kredi etkisi’ni takip ediyor ve bunu gayri safi yurtiçi hasıladaki (GYH) müteakip büyümeyle karşılaştırıyor. Bu ölçüme göre Türkiye, Kolombiya, Rusya, Endonezya ve Brezilya’yla birlikte dünyanın en çok krediye bağımlı gelişmekte olan ekonomileri arasında.

Brooks, Türkiye’nin kredi büyümesindeki ani artışın iki yıl önce hükümetin küçük ve orta ölçekli işyerlerine yönelik krediler için garanti vermesiyle ateşlendiğine dikkat çekiyor. Bu, ülkenin mevcut bütçe açığını sürdürülemez seviyelere taşıdı ve kurun çökmesinin ardından 2018’deki sıkışmayı tetikledi:

“Altta yatan gerçek şu ki, küresel sermaye piyasaları daha dengesiz (volatil) ve krediye bağımlı büyümeyi fonlama konusunda daha isteksiz. Biz, son dönemdeki kredi büyümesinin liradaki oynaklığın artmasıyla aynı zamana gelmesinin arkasındaki sebebin de bu olduğunu düşünüyoruz.”

Politik entrikaların da bu durumda rol oynadığını kaydeden Brooks, geçen yaz lirada yaşanan büyük çöküşün ABD’li rahip Andrew Brunson’ın serbest bırakılmaması sonrasında Washington’dan gelen yaptırımlarla tetiklendiğini hatırlattı ancak ekledi:

“Merkez bankaları güvercince bir kayma yaşasa da kredi konusu bir sorun olmaya devam ediyor.”