Tez-Koop-İş'ten 'Bilal'e anlatır gibi' kıdem tazminatı broşürü

Emekçinin kıdem tazminatı sorunu yaşamasının nedenleri arasında kayıt dışı istihdam ve devletin denetim görevini yerine getirmemesi öne çıkıyor. Fon ise özellikle iş güvencisini daha kırılgan hale getirecek.

Tez-Koop-İş Sendikası kıdem tazminatıyla ilgili broşür hazırlayarak, AKP Hükümeti tarafından fona dönüştürülmek istenen sisteme yönelik çarpıtmaları anlattı.

“Kıdem Tazminatı Fonu: Tam güvencesizlik! Tam haksızlık! Tam kötülük!” vurgusunu yapan Sendika, şunlara dikkat çekti:

Çarpıtma: 100 kişiden 86’sı tazminat alamıyor.

Gerçek: Bunun nedeni kayıtdışı ekonominin büyüklüğü. Bunu ve istihdama giriş-çıkıştaki olağandışı durumu denetleyecek kamu kurumları görevlerini yapmıyor.

Çarpıtma: İş uyuşmazlığı davalarının yüzde 70’i kıdem ve diğer alacakların ödenmemesinden kaynaklanıyor.

Gerçek: İş güvencesinin tam sağlanmadığı ülkede çalışanların yasal haklarını aramaları doğaldır. Yapılması gereken iş güvencesini azaltmak değildir. Örneğin iflaslarda işçi alacağı öncelikli olmalı.

Çarpıtma: İş Yasası, esnekleştirmeyi öngörüyor oysa kıdem tazminatı katı.

Gerçek: Türkiye’de tüm çalışma yasaları, işçilerin sosyal haklarını esnekleştirmeyi öngörüyor. Önemli örneklerinden ikisi; insan tacirliği yapan özel istihdam bürolarının çalışma alanlarının genişletilmesi ve arabuluculuk sistemidir.

Çarpıtma: Kıdem tazminatının fona dönüşmesi işçilere fayda getirecek. Mevcut uygulama işini sevmeyen işçinin, tazminat nedeniyle zorunlu olarak o işte çalışmasına neden oluyor.

Gerçek: Fon sistemi kurulduğunda işverenler tazminat yükünü düşünmeksizin çok hızlı biçimde tek ya da toplu olarak işten çıkarmaları rahatlıkla gerçekleştirebilecek.

Çarpıtma: Tazminatın fona dönüşmesi sonrası işçinin bir günü bile kaybolmayacak.

Gerçek: Tazminatın fona dönüşmesiyle işçiler “eski” ve “yeni” yasaya bağlı diye ikiye ayrılacak. Eskiler için mevcut uygulama sürerken, fon sistemine bağlanan yeniler, işten ayrılmaları durumunda uzun yıllar kıdem tazminatı alamayacak.

KOBİ’lerin sorunu vurgun ekonomisi

Çarpıtma: Kıdem tazminatı KOBİ’lerin yükünü artırıyor.

Gerçek: KOBİ’lerin yaşadığı sorunlar, ülkemizde uygulanan çarpık ve vahşi kapitalist ekonominin vurguna-talana dayalı niteliğinde aranmalı.

Çarpıtma: Çalışanların müktesep hakları korunacak.

Gerçek: Kıdem tazminatı sıradan bir ücret değil. Güvence olmanın yanında yıpranmışlığı karşılayan bir sosyal ücrettir.