ASGARİ ÜCRET Tespit Komisyonu Toplantısı SON DAKİKA | TÜRK-İŞ, TİSK ve Hükümetin Cebindeki Rakamlar Ortaya Çıktı! Yıllar Önceki O Uygulama Geri Gelebilir
Asgari ücrete zam son dakika haberi: Tespit Komisyonu ilk toplantısı başlıyor. Akıllardaki tek soru 2025 yılında asgari ücret ne kadar, kaç TL olacak? TÜRK-İŞ TİSK ve hükümetin bir araya gelerek uzlaşı ile belirleyeceği asgari ücret 2025 zam oranı için ‘ortalama’ formülü gündemde. Bu yıl daha zor geçmesi beklenen asgari ücret toplantıları öncesinde kimsenin cevabını veremediği 7 nokta ortaya çıktı. Ekonomist Muhammet Bayram bütçeye dikkat çekerek ‘fiş ve fatura toplama geri gelebilir’ dedi.
SON DAKİKA | Asgari ücretli çalışan sayısı Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verilerine göre 6,8 milyonu aşmış durumda. Ancak yeni yılda yapılacak zam oranı sadece bu kişileri değil milyonlarca ücretli çalışanın da maaşlarındaki zam oranında belirleyici olacak. Peki yeni asgari ücret ne kadar olacak? Asgari ücret zammı Tespit Komisyonu ilk toplantısı ne zaman?
ASGARİ ÜCRETE ZAM ZAMANI
2025 asgari ücret görüşmeleri yarın Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ev sahipliğinde mil yonların maaşını belirlemek için başlayacak. İşçileri en fazla üyeye sahip TÜRK-İŞ, işverenleri TİSK temsil edecek. Hükümet de 5 kişi ile masada hakem rolünü üstlenecek. TÜRK-İŞ’in masadaki 5 temsilcisinden 4’ü işçilerde oluşacak ve aralarında aşçı, kuaför, taşeron işçi ile bir gazeteci de yer alacak. Heyetin başkanlığını ise Ramazan Ağar yapacak.
İLK TOPLANTIDA RAKAM YOK!
Görüşmelerin başlaması ile hükümet, işçi ve işveren arasında zorlu bir müzakere dönemi başlayacak. Taraflar ilk etapta uzlaşı arayacaklar. İlk toplantıda diğer toplantıların yol haritası çıkarılacak ve herhangi bir rakam üzerinde konuşulmayacak. Talep edilen rakamların geçtiğimiz dönemlerde de olduğu gibi üçüncü toplantının ardından kamuoyu ile paylaşılması bekleniyor.
ASGARİ ÜCRET BELİRLENİRKEN MASADA BU VERİLER OLACAK
Ekonomik şartların zorlu bir dönemden geçtiği bir dönemde asgari ücret zammı belirlenirken Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) başta olmak üzere çeşitli kurumlardan alınan ekonomik veriler masaya yatırılacak. Enflasyon oranları, yaşam maliyeti, işverenlerin mali yükü gibi konular zam oranlarını belirlemede önemli rol oynayacak. Ayrıca Birleşmiş Milletler ve Dünya Çalışma Örgütü (ILO) gibi kuruluşların ‘onurlu yaşam’ standartlarına uyum, bu yılki zam belirlemesinde etkili olabilir.
İLK TEKLİF TİSK’TEN
Asgari ücret komisyonunda ilk teklif işveren tarafını temsilen TİSK'ten gelecek. Bunun üzerine hükümeti temsilen Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı temsilcileri enflasyon, büyüme ve kamuoyunda yaptıkları çalışmaların verilerini masaya getirecek. Son olarak TÜRK-İş asgari ücret için talebini iletecek.
HÜKÜMETİN ASGARİ ÜCRET ZAMMINDAKİ TAVRI
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başta olmak üzere ekonominin kurmayları çalışanların ‘enflasyona ezdirilmemesi’ konusunda görüş birliğini belirtiyor. Ancak henüz bir rakam zikredilmese de 2024 yıl sonu enflasyonuna yakın bir oranda asgari ücrete zam yapılması beklentisi de var. Bu kapsamda gerçekleşecek enflasyonun yüzde 45 seviyelerinde olması da ekonomistlerin hesaplarında ortaya çıkıyor.
İŞÇİ VE İŞVEREN ASGARİ ÜCRET İÇİN NE DİYOR?
TÜRK-İŞ cephesinde ise resmi enflasyon oranı üzerinden yürütülen tartışmalar eleştiriliyor. Sendika temsilcileri çalışanların gerçek yaşam koşullarını yansıtmayan hesapların ‘anlamsız’ olduğunu savunuyor. TÜRK-İŞ yeni ücretin yalnızca enflasyonu karşılamakla kalmayıp çalışanların alım gücünü artırmasını da talep ediyor.
İş dünyasından gelen açıklamalar ise hedef enflasyon rakamlarını işaret ediyor. Ayrıca işletmelerin üzerindeki yükün azaltılması için devlet desteklerinin artırılması talep ediliyor.
ASGARİ ÜCRETTE ORTALAMA FORMÜLÜ!
Ancak son dönemde yüzde 45 gerçekleşecek enflasyon beklentisi ve yüzde 21 olan 2025 hedef enflasyon rakamının ortalamasının alınarak yeni asgari ücretin belirleneceği ortaya atıldı. Bu kapsamda yüzde 32-33 bandında bir zammın yapılacağı kulislerde konuşulmaya başlandı.
ASGARİ ÜCRETE ZAM SENARYOLARI
Şu an 2024 net asgari ücret rakamı 17.002 TL, brüt asgari ücret 20.002 TL ve işverene toplam maliyeti ise 23 bin 503 TL olarak uygulanıyordu. Yüzde 35 zam yapılması halinde asgari ücret 22 bin 502 lira olacak. Yüzde 40 zam yapılması halinde asgari ücret 23 bin 802 lira olacak. Yüzde 45 zam yapılması halinde ise 2025 asgari ücret 24 bin 653 lira olacak.
ASGARİ ÜCRET ZAMMINDAKİ BİLİNMEZLİKLER
Bu yılki görüşmeler yalnızca zam oranını değil sürecin arka planındaki birçok detay ile de bilinmezliğini koruyor. İşte 7 maddede herkesin yanıt aradığı o noktalar…
TÜİK verilerinin rolü: TÜİK’in sunduğu tek işçinin yaşam maliyeti hesaplamalarının gerçek yaşam koşullarını ne kadar yansıttığı yıllardır süren bir tartışma konusu. Bu yıl işçi sendikaları bu hesapların daha gerçekçi ve şeffaf şekilde masaya getirilmesini talep ediyor.
Bölgesel asgari ücret: Türkiye’nin farklı bölgelerindeki yaşam maliyetleri arasındaki farklar nedeniyle bölgesel asgari ücret uygulamasının da gündeme getirilmesi beklentisi bulunuyor.
Asgari ücrete refah payı: Geçtiğimiz yıl eklenen refah payının bu yıl da devam edip etmeyeceği merak konusu. Ancak hükümetten ve AKP kaynaklarından gelen bilgiler Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yeni asgari ücrete bir dokunuş yapması yönünde.
Enflasyon hedefi ile çelişki: Asgari ücretin enflasyona olan etkisi de zam oranlarında belirleyici noktalardan biri olacak. Bu konuda uluslararası kuruluşların yanında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası da yüzde 25-30’lu oranları işaret ettiği açıklamalarda bulunmuştu.
Kayıt dışı istihdam riski: Asgari ücret artışlarının kayıt dışı çalışmayı teşvik edebileceği endişesi, işverenler tarafından dile getiriliyor. Küçük ve orta ölçekli işletmelerin bu artıştan olumsuz etkilenmemesi için hükümetin yeni bir destek paketi açıklayıp açıklamayacağı da kritik bir soru.
Çocuk işçiliği ve sosyal etkiler: Düşük gelirli ailelerin ekonomik sıkıntılarının azaltılması çocuk işçiliğinin de oranlarını düşürebilir. Bu kapsamda asgari ücretin sosyal etkilerinin ne ölçüde dikkate alınacağı bu yılki sürecin önemli bir boyutunu oluşturuyor.
EKONOMİST MUHAMMET BAYRAM: ‘FİŞ VE FATURA TOPLAMA YENİDEN GÜNDEME GELEBİLİR’
Konuya ilişkin Gerçek Gündem’e açıklamalarda bulunan Ekonomist Muhammet Bayram asgari ücret zammının yüzde 30-35’lik bir bantta belirlenebileceğine dikkat çekerek şu yorumu yaptı:
“Bütçe görüşmelerinde SGK prim paylarına yüzde 29’luk bir artış yapılacağını öğrendik. Bu, SGK primlerine yüzde 30’luk bir zam gelmesinin en az yüzde 30’luk bir asgari ücret zammına işaret ettiğini gösteriyor. Asgari ücret üzerinden yapılan büyük reformlarla vergiler kaldırılmıştı, bu da işverenleri desteklemek için atılan büyük bir adımdı. Devletimiz, bu süreçte milyarlarca liralık vergi gelirinden vazgeçmişti. Şimdi, yüksek oranlı zamların gündeme gelmesiyle çalışanların daha az vergi ödemesi için vergi dilimlerinin güncellenmesi, çalışanların beyannamelerle vergi iadesi almasının sağlanması ya da fiş ve fatura toplama yöntemlerinin tekrar gündeme gelmesi, çalışanların kazanımları açısından önemli olacaktır.”
YENİ ASGARİ ÜCRET NE ZAMAN BELLİ OLACAK?
Aralık ayı içerisinde 3 uzlaşma ve 1 karar olmak üzere 4 toplantı yapılacak. Yeni asgari ücret 2025 yılı girmeden belli olacak. Asgari ücret 2025 rakamının 23-26 aralık tarihleri arasında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan tarafından açıklanması bekleniyor.