Asgari Ücret Zammı Enflasyonu Artırır Mı? IMF’nin 'Yüzde 30’ Uyarısına Rakamlarla Yanıt Verdi! 'Yüzde 58,70' Zam Hesabı
IMF’ 2025 asgari ücret zammı için yüksek artış yerine doğrudan sosyal yardım önerisinde bulunmuştu. Ekonomistler IMF’nin o açıklamasına tepki gösterdi. Asgari ücret artışlarının enflasyonu telafi ettiğini ve artışların bir önceki yılı kapsadığını belirtirken, IMF’nin bu açıklamalarının tamamen yanılsama olduğunu dile getirdi. Bu önerinin gelir dağılımını daha da bozabileceği konusunda uyarıda bulundular. Enflasyonu asıl artıran kalemin hizmetten geldiğini rakamlarla anlattılar.
Asgari ücret zammı 2024 net ücreti 17.002 TL, brüt asgari ücret de 20.002 TL’ye yükseltilmişti. Ancak Ocak ayından bu yana TÜİK verileri dikkate alındığında asgari ücretin alım gücü 12.514 liraya indi. Bu kapsamda ilan edildiği gündeki alım gücünü koruyabilmesi için yeni asgari ücretin 26.982 TL olması gerekiyor. Bu da yüzde 58,70’lik bir artışa tekabül ediyor.
Ancak fiyat artışlarını kontrol altında tutmak ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) hedeflerini yakalamak için asgari ücrete zamda yaklaşık yüzde 25-30 oranında bir artış bekleniyor. Bu kapsamda kurumlar tek tek yeni asgari ücret için tavsiyelerini açıklamaya başladı.
YÜKSEK ZAM YERİNE ‘SOSYAL YARDIM’ ÖNERİSİ
Bunların arasında en dikkat çekeni Uluslararası Para Fonu IMF’den geldi. IMF, Türkiye’nin 2025 asgari ücret zammı belirlenmesinde yüksek zam yapılmaması uyarısında bulundu. IMF Türkiye Misyon Şefi P. Walsh, asgari ücretin enflasyonu tetikleyebileceğini, bunun yerine hükümetin nüfusun en yoksul kesimlerine yönelik doğrudan destekleyici tedbirler almasının daha doğru olacağını belirtti.
ASGARİ ÜCRET ENFLASYONU ARTIRIR MI?
Peki asgari ücret zammı enflasyonu gerçekten tetikler mi? IMF’nin asgari ücret zammı önerisine Ekonomist Arda Tunca rakamlarla yanıt verdi. IMF’nin açıklamalarını yorumlayan uzman isim IMF’nin görevinin ne olduğunu anımsatarak dikkat çeken bir değerlendirmede bulundu.
“IMF’nin önerdiği politikalar 1980’lerden bu yana gelen neo-liberal politikaların bir uzantısı, yansıması olarak karşımıza çıkıyor. Fed’in yaptığı çalışmalarda da dünyadaki diğer kurumların yaptıklarını çalışmalarda görüyoruz ki ücret artışları enflasyondan sonra geliyor” diyen Ekonomist Tunca, “Arkadan takip eden ve zaten satın alma gücü kaybının bir telafisi olarak geliyor ücret artışları. Dolayısıyla genel kabul görmüş olan konu ile ilgili hem teorik hem de pratik yaklaşımlar da IMF’nin anlattığı gibi değil” ifadelerini kullandı.
KİRA ARTIŞLARI YÜZDE 100’ÜN DE ÜZERİNDE
Türkiye’de son zamanda oluşan enflasyonun ağırlıklı olarak hizmet kesiminden geldiğine vurgu yapan Tunca rakamları ortaya dökerek şu açıklamayı yaptı:
“Manşet enflasyonda yüzde 49,38’deyiz ama hizmet enflasyonunda yüzde 72,92’deyiz. Bunun içerisinde özellikle kira artışları, lokanta ve otel harcamaları, ulaştırma hizmetleri gibi kalemler var. Bunun içinde dikkat çeken nokta kira artışlarının yüzde 117,43 olduğu bir noktadayız. Bu enflasyonun sebebi yüzde 25’lik kira artış sınırlaması ve bunun serbest bırakılması sonucu yaşanan patlama var. Burasını görmek lazım.”
“IMF’NİN FONKSİYONU GEÇİCİ KRİZLERİ ÇÖZMEK”
“IMF’nin böylesine yaptığı bir öneri tamamen yanlış yönlendirmeye sahiptir, yanlıştır” diyen Tunca, “IMF’nin kendi kurumsal fonksiyonu ödemeler dengesi ile ilgili birtakım geçici krizleri çözmek üzere fon sağlamayan bir yapıdır. Burada ülkenin zaten bozulmuş olan gelir dağılımını daha da dağıtacak bir öneri getiriyor” şeklinde yorum yaptı.