Bankaların ‘Kredi Faizi’ İllüzyonu… Gizli Planları Ortaya Çıktı: 2026 Yılına Kadar Göremeyebiliriz
İhtiyaç kredisi faiz oranları Merkez Bankası'nın 3 faiz indirimi ile 5 puanlık bir düşüş yaşarken, TL'deki sert değer kaybı sonrası TCMB'nin yeni sıkılaşma adımlarını peş peşe atmasına neden oldu. Bu kapsamda bankalararası piyasada gecelik faiz hafta başına göre 370 baz puan arttı. Bu durum düşen kredi faizlerini tehlikeye sokarken, bankaların ise faizleri artırmak için uyguladığı 4 yöntem de ortaya çıktı.
Merkez Bankası Aralık 2024’te başladığı faizde gevşeme adımları ile peş peşe 3 kez indirim yaparak politika faizini 7,5 puan indirerek yüzde 42,5’e çekmişti. Faizlerdeki bu indirim ihtiyaç kredisi, taşıt ve konut kredisi kullanmak isteyenlerin iştahını kabartmıştı.
KREDİ FAİZLERİNDE SON DURUM NE?
Bu kapsamda ihtiyaç kredilerinin ortalama bileşik faizleri 3 ayda 5 puan düşerken, taşıt kredileri ise yaklaşık 7 puanlık bir artış yaşadı. Konut kredisi faiz oranlarında ise 1 puanın da altında kısmi bir çekilme var. Ancak bankaların taşıt ve konut kredilerinde büyüme sınırı yüzde 2 ile sınırlandırılmaya devam ediyor. Bu oranı aşan bankalar ise ek maliyetlerle karşı karşıya kalıyor.
BANKALARIN ‘MALİYET’ OYUNU
Özellikle ihtiyaç kredilerinde faizler düşüş eğilimine girse de bankalar bu durumu maliyetlerle tüketicinin aleyhine çevirmeyi başarıyor. Çeşitli ürün sigortaları ile maliyetleri yükselten bankalar dolaylı yoldan kredi faizlerini yükseltiyor. Bunun yanında yüzde 15 oranında Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi (BSMV) ve yüzde 15 oranında da Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu (KKDF) ve kredi tutarının binde 5’i oranında tahsis ücreti de tahsil ediliyor.
GECELİK FAİZLER 370 BAZ PUAN ARTTI
Ancak Merkez Bankası’nın piyasada son haftada yaşanan sert dalgalanmalar nedeniyle aldığı kararlar kredi faizlerini zora sokmuş durumda. TCMB’nin yeni sıkılaştırma adımları bankalararası piyasada faizlerin yükselmesine neden oldu. Merkez Bankası’nın faiz koridorunun üst bandına yaklaşan bu hamlesi ile gecelik faiz oranları hafta başına göre 370 baz puan arttı. TL gecelik referans faiz oranını gösteren TLREF hafta başındaki yüzde 42,03 seviyesinden dün yüzde 45,72'ye yükseldi.
Bankacılar, TCMB'nin borç verme faiz oranını iki puan artırarak yüzde 46'ya çıkaran kararının gecelik piyasada faizlere 350-400 baz puana kadar yukarı etki yapacağını bekliyorlardı.
NE ANLAMA GELİYOR?
Faizlerdeki bu yükseliş bankaların borçlanma maliyetini daha da artırırken tüketicileri de doğrudan etkilemesi bekleniyor. Bu kapsamda bankaların artan maliyetleri tüketici kredilerine yansıtabileceği ifade ediliyor. Ancak TCMB ara toplantı ile yaptığı sıkılaştırma adımları yanı sıra politika faizinden fonlamaya da ara vermişti. Bu durumun piyasadaki nakit sıkışıklığını daha belirgin hale getirmesi öngörülüyor. Bu da kredi musluklarının kısılmasına neden olabilir.
Üçüncü olarak ise bankalar fonlama ihtiyaçlarını karşılamak için daha da yüksek faizler mevduat toplama yoluna gidebilir. Bu da mevduat faizlerinde yükselişe neden olabileceği gibi tasarruf sahipleri için de avantaj yaratabilir.
ŞİMDİ GÖZLER 17 NİSAN’DA
Bankanın önünde bu yıl için 6 faiz kararı daha var. Merkez Bankası’nın bir sonraki Para Politikası Kurulu (PPK) faiz kararı toplantısı 17 Nisan 2025 tarihinde yapacak. Faiz kararı saat 14.00'te açıklanacak. Bir sonraki toplantı ise 19 Haziran’da yapacak.
ABD’li yatırım bankası Goldman Sachs yayımladığı son raporunda, Merkez Bankası’nın indirim döngüsüne ara vermesi beklenmiyor. Dev banka 17 Nisan’da 250 baz puanlık indirim beklentilerini de korudu. JP Morgan ise TCMB'nin Nisan ayından itibaren her toplantıda 150 baz puan faiz indireceği öngörülmüş, yıl sonu faiz tahmini ise yüzde 30'dan yüzde 35'e yükseltilmişti.
Uzmanlar ise kredilerde asıl ucuzlamanın faiz oranlarının yüzde 20'nin altına inmesi ile gerçekleşebileceğini dile getiriyor. Bu kapsamda 2026 yılının ikinci yarısı işaret edilirken, bu yıl kredilerde beklenen ucuzlamanın görülemeyebileceğinin altını çiziyorlar.
Kaynak: Haber Merkezi
