Emekli ve memur zammı: İşte oranlar üzerinden yeni maaşlar
Memur ve emeklilerin maaşlarına yapılacak zam için sayılı günler kaldı. Temmuzda maaşlara refah payı dahil yüzde 50’ye varan oranda zam yapılabileceği konuşuluyor.
KAMU İŞÇİSİ BELİRLEYİCİ
Milyonlarca memur ve emeklinin gündeminde temmuzda yapılacak zam var. En düşük emekli maaşının 7 bin 500 liraya çıkarılması bunun üzerinde maaş alan emeklilerde ek zam beklentisini artırmış durumda.
Yine, kamuda çalışan işçilerin en düşük maaşının refah payı dahil yüzde 45 zamla 15 bin liraya çıkarılması ve seçim öncesinde Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın açıklamaları temmuz ayında memur maaşlarına da enflasyon üzerinde bir zam yapılacağını ortaya koydu.
ENFLASYON ARTI REFAH PAYI
Erdoğan, Hak-İş Konfederasyonu 15’inci Olağan Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada, şunları söylemişti:
“En düşük memur maaşını, en düşük kamu işçisi maaşından aşağı kalmayacak şekilde düzenleyeceğiz. Kamu işçilerinde olduğu gibi, en düşük maaşı yine 15 bin liraya çıkartarak, üzerine de enflasyon ve refah payı olarak benzer bir artış yapacağız. Böylece en düşük memur maaşı 22 bin lirayı bulacak. Memur maaşlarındaki bu artışlar, otomatik olarak emekliliklerine de yansıyacak.”
OCAKTA YÜZDE 30 OLMUŞTU
Memur ve emeklinin maaşı her yıl ocak ve temmuz dönemlerinde açıklanan geriye dönük 6 aylık enflasyon rakamlarına göre belirleniyor. Normalde SSK ve Bağkur emeklileri bu enflasyon oranında zam alıyor. Memur ve memur emeklisine ise önce toplu sözleşme zammı yansıtılıyor, sonra da önceki dönem alınan toplu sözleşmenin üzerinde gerçekleşen enflasyon farkı yansıtılıyor.
Ancak ocak ayında enflasyon yükünü azaltmak için hem memura hem emekliye refah payı da eklenmiş ve zam yüzde 30 olmuştu.
BRÜT DEĞİL, NET 22 BİN LİRA
En düşük çıplak memur maaşı 12 bin lira civarında. Bu maaş önce 15 bin liraya çıkarılacak. Böylece en düşük ücreti alan kamu işçisi ile en düşük ücreti alan memur arasındaki 3 bin liralık fark seyyanen zamla giderilecek. Sonra enflasyon farkı, toplu sözleşme zammı ve refah payı ile 22 bin liraya yükseltilecek. 22 bin liralık tutarın net mi, brüt mü olacağı da gündeme geldi.
Ancak İletişim Başkanlığı, bir televizyon kanalına konuşan çalışma ekonomistinin, en düşük memur maaşının brüt 22 bin lira olacağını sehven söylediğine dikkat çekerek, “Temmuzda en düşük memur maaşı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın belirttiği üzere net 22 bin lira olacaktır” açıklamasını yaptı.
ŞİMDİDEN YÜZDE 15.22’YE ULAŞTI
Posta gazetesinde yer alan habere göre temmuz zammı için mayıs ve haziran ayına ilişkin enflasyon oranlarının netleşmesi gerekecek. İlk 4 ayda kümülatif enflasyon yüzde 15.22’ye ulaşmıştı. Merkez Bankası’nın son yayımladığı Piyasa Katılımcıları Anketi’nde; mayıs ayı enflasyonu yüzde 2.41, haziran ayı enflasyonu ise yüzde 2.49 olarak tahmin edildi. Bu beklentiler gerçekleşirse ilk 6 aylık enflasyon da yüzde 20.93 olacak.
Bu durumda SSK ve Bağkur emeklisi yüzde 20.92 zammı garantileyecek. Memur ve memur emeklisi ise ilk 6 ayda yüzde 8 toplu sözleşme zammı aldığından ve temmuz itibarıyla da yüzde 6’lık toplu sözleşme zammı alacağından refah payı hariç yüzde 18.92 zammı cebine koyacak. Kamu işçilerine yapılan zam dikkate alındığında buna ilave refah payı da gündeme gelecek. Böylece emekli ve memura yapılacak toplam zammın yüzde 30-50 arasında belirleneceği öngörülüyor.
İLK DEFA KADEMELİ ZAM GÜNDEME GELDİ
Emekli maaşı zam oranı için ise ilk defa kademeli zam artışının gündeme gelmesi bekleniyor. Böyle bir ihtimalin artmasında daha önce 5 bin 500 lira olan en düşük emekli maaşının 7 bin 500 liraya çıkarılması etkili oldu. Çünkü bu yolla 7 bin 500 liranın altında maaş alan yaklaşık 9 milyon emekliye zam yapılırken geri kalan emekli bu zamdan yararlanamamıştı.
Yetkililerden yapılan açıklamaya göre, şimdi 7 bin 501 liradan başlamak üzere üst grupta maaş alanlara doğru azalan bir kademeli zam gündeme gelecek.
ÖRNEK
Örneğin; maaşı 7 bin 500 lira ila 10 bin lira arasında olanlara yüzde 50 zam, 10 bin lira ila 15 bin lira arasındaki olanlara yüzde 40 zam, 15 bin lira ila 20 bin lira arasında olanlara yüzde 30 zam ve son olarak 21 bin lira ve üzerine de yüzde 25 zam gibi bir merdiven sistemi oluşturulacak. Tabii net rakamlar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın çalışmalarından sonra ortaya çıkacak.
EN DÜŞÜK MEMUR EMEKLİ AYLIĞI 7 BİN 900 LİRAYA ÇIKMIŞTI
Memur emeklisi ocak itibarıyla yüzde 30’luk zamma ek olarak ek gösterge artışı da elde etmişti. Ek göstergesi 2200’den 3600’e çıkan emeklinin maaşında 3 bin lirayı aşan yükselişler olmuştu. En düşük memur emeklisinin maaşı da bu düzenlemeyle ocakta 6 bin 78 liradan 7 bin 900 liraya çıkmıştı. Bu maaşın temmuz itibarıyla zamla 10 bin lirayı aşması bekleniyor.
EYT’Lİ DE FAYDALANACAK MI?
EYT’liler 3 Mart itibarıyla emeklilik dilekçesi vermeye başladı. Şu ana kadar 1 milyonun üzerinde EYT’liye maaş bağlandı. 3 Mart’tan itibaren temmuz ayına kadar emeklilik dilekçesini verenler, emeklilik işlemleri yapılmamış olsa dahi maaş artışlarından yararlanacak. Temmuzdan sonra başvuru yapanlara da zaten zamlı maaş yansıtılacak.
Emekli Sandığı’na tabi EYT’lilerin emekli maaş zammı, aktif çalışan memurların maaş artışına endeksli olarak uygulanıyor. Temmuz ayındaki zamdan yararlanma bakımından bu ayın öncesinde veya sonrasında emekli olmaları arasında fark bulunmuyor. Ama kamu çalışanlarının emekli ikramiyeleri, emekli oldukları tarihteki memur maaş katsayısı ve ek gösterge üzerinden ödeniyor.
15 Temmuz tarihinden sonra emeklilik dilekçesi veren kamu görevlilerinin emekli ikramiyeleri, temmuz ayındaki zamlı memur maaşlarına göre hesaplanacak.
TOPLU SÖZLEŞME İÇİN GERİ SAYIM
Ağustos ayında kamu çalışanlarını ve emeklilerini ilgilendiren toplu sözleşme görüşmeleri yapılacak. Bu görüşmelerde 2024 ve 2025 yıllarının 4 ayrı zam oranı belirlenecek. Buradaki görüşmelerde masaya gelecek olan konulardan birisi de kamu işçilerine yapılan zam oranı olacak. Kamu işçilerine 2024’ün birinci ve ikinci 6 aylık döneminde ise yüzde 10 artı enflasyon oranında zam öngörülmüştü.
