Forbes, UTTS’yi Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadelede Örnek Gösterdi

Amerikan Forbes dergisi, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından geliştirilen Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi'ni (UTTS), ABD’deki 1,4 trilyon dolarlık kayıt dışı ekonomiyle mücadelede örnek bir çözüm olarak değerlendirdi.

Forbes, Türkiye’de geliştirilen UTTT’yi, küresel ekonomi açısından önemli bir sorun olan kayıt dışı ekonomiyle mücadelede etkili bir örnek olarak sundu. Dergi, “Dijital dönüşüm, ABD'nin kayıt dışı ekonomiyle mücadele etmesini sağlayabilir” başlıklı yazısında, ABD’de son yıllarda büyüyen kayıt dışı ekonomi sorunu ve bu sorunun çözümü için yapılabilecekleri ele aldı.

KAYIT DIŞI EKONOMİ VE ORGANİZE SUÇLAR

Haberde, kayıt dışı ekonominin, devletlerin vergi gelirlerini azalttığı ve aynı zamanda organize suç gruplarının finansmanını sağladığı vurgulandı. Forbes, bu sorunun çözümü için dijital dönüşümün kritik rol oynayabileceğine dikkat çekerken, Türkiye'nin uygulamaya koyduğu UTTS'nin bu anlamda örnek teşkil ettiğini belirtti.

Analizlerde, organize suç gruplarının, geleneksel yasa dışı faaliyetlerin ötesine geçerek, yasal sektörlerde de yer almaya başladığı ifade ediliyor. Özellikle akaryakıt kaçakçılığı ve enerji sektöründe büyük paya sahip olan suç yapılarının, Brezilya ve Meksika gibi ülkelerde milyarlarca dolarlık gelir elde ettiği ve bu durumun ciddi vergi kayıplarına yol açtığı aktarıldı.

UTTS'NİN SAĞLADIĞI FAYDALAR

Forbes, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek tarafından 2023 yılında duyurulan ve 2025 yılında devreye girecek olan Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi’ni örnek gösterdi. Dergi, bu sistemin akaryakıt alımlarını dijital olarak takip ederek vergi kaçakçılığını önlemeyi amaçladığını belirtti. Sistem, radyo frekans tanıma teknolojisi (RFID) kullanarak, aracın yakıt deposuna yerleştirilen etiket ile akaryakıt pompasına entegre edilen okuyucu sayesinde yakıt alımlarını otomatik olarak kaydediyor.

UTTS ile araç plaka bilgileri, yakıt istasyonlarındaki elektronik kasa sistemlerine aktarılıyor ve yakıt alımları gerçek zamanlı olarak kaydediliyor. Bu sayede, manipülasyonun önüne geçilerek vergi kayıplarının önlenmesi ve devlet gelirlerinin artması sağlanıyor.

YAPAY ZEKA DESTEKLİ ANALİTİK SİSTEMİ

Dergi, UTTS'nin yapay zeka destekli analitik sistemleriyle yakıt tüketimindeki anormal hareketlilikleri tespit ederek potansiyel vergi kaçakçılığını belirleyebildiğini de vurguladı. Forbes, bu yeniliğin kayıt dışı ekonomiyle mücadelede devrim niteliğinde bir adım olduğunu ve dünya çapında, özellikle ABD için örnek teşkil edebileceğini belirtti.

KAYIT DIŞI EKONOMİ ABD İÇİN BÜYÜK TEHDİT

Forbes, ABD’nin kayıt dışı ekonomisinin yaklaşık 1,4 trilyon dolarlık büyüklüğe ulaştığına dikkat çekti. Dergi, ABD’nin daha etkin bir mücadele yürütebilmesi için dijital dönüşümü benimsemesi gerektiğini vurguladı. ABD’nin UTTS benzeri bir sistem geliştirerek, dijital dönüşüm üzerinden kayıt dışı ekonomiyle mücadele edebileceği ifade edilirken, Washington yönetiminin 2024'te yapay zekâya 500 milyar dolarlık özel sektör yatırımı yaptığı ve devlet kurumlarında bu teknolojiyi benimsemeyi hızlandıracak kararlar aldığı belirtildi.