Mahfi Eğilmez: Hazır Olun Çok Zor Olacak
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), eylül ayı enflasyon verilerini açıkladı. Buna göre, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) aylık bazda yüzde 2,97 artış gösterirken, yıllık enflasyon yüzde 49,38 seviyesine gerileyerek, 14 ay aradan sonra yüzde 50’nin altına düştü. Deneyimli iktisatçı Dr. Mahfi Eğilmez, enflasyonun düşüş sürecinde yaşanan gelişmeleri analiz etti.
Kaynak: mahfiegilmez.com
Mahfi Eğilmez, düşük faiz uygulamaları nedeniyle halkın tüketim taleplerini kısıtladığını belirterek, bu durumun üretimin azalmasına ve ekonomik büyümenin durmasına yol açtığını ifade etti. Eğilmez, “Enflasyonu ne pahasına olursa olsun düşürelim” diyenlerle “Büyümeden vazgeçersek vatandaş desteğini kaybederiz” diyenler arasında bir çatışma yaşandığını vurguladı.
Eylül ayı enflasyon verilerini değerlendiren Eğilmez, şu görüşleri dile getirdi:
“Enflasyon yükselirken faizi artırmak yerine düşürdük. Bu durum, insanların tasarruf ederek enflasyonu kontrol edemeyeceklerini düşündürttü ve dolara, altına yönelmelerine sebep oldu. Tüketim mallarına yönelik talep ise geniş bir yelpazeye yayıldı.”
“Tüketim taleplerinin kısılmasıyla birlikte, üretilen malların satışı da düşüyor. Bu durum, üretimin azalmasına ve dolayısıyla ekonomik büyümenin yavaşlamasına yol açıyor. Böylece talep kaynaklı enflasyon düşerken, kur dalgalanmalarının maliyet kaynaklı enflasyon üzerindeki baskısı da azalıyor.”
Eğilmez, tüketim talebindeki düşüşün üretim üzerinde olumsuz etkiler yarattığını ve ithal girdi kullanımının da azaldığını kaydederek, “Yılın başında yüzde 4 açık vereceği öngörülen cari dengenin, artık yüzde 1,5 civarında bir açık vermesi bekleniyor” şeklinde bilgi verdi.
Eski Hazine Müsteşarı, enflasyondaki düşüşün dolaylı vergilerin tahsilatına da olumsuz yansıyabileceğini belirtti ve şunları ekledi:
“Tüketim harcamaları ve ithalat düşerse, bunlar üzerinden alınan dolaylı vergilerin tahsilatı da azalır. Bu durum, 2,2 trilyon lira olarak revize edilen bütçe açığı hedefinin yakalanmasını zorlaştırabilir.”
Eğilmez, piyasalardaki durumu değerlendirirken, “Enflasyon düşerken üretim de azalıyor. Bu süreçte ‘enflasyonu ne pahasına olursa olsun düşürelim’ diyenler ile ‘büyümeden vazgeçersek vatandaş desteğini kaybederiz’ diyenler arasındaki çatışma büyüyecektir” diye uyardı.
Eğilmez, geçmiş deneyimlerinden yola çıkarak, arabulucuların bu durumda devreye girebileceğini ifade ederek, “Başlangıçta ‘enflasyonu düşürelim’ diyenler, zamanla ‘artık yeterince düşürdük, büyümeye dönelim’ diyebilir. Seçim dönemine yaklaştıkça ise, ‘büyümeden vazgeçmemeliyiz’ diyenlerin etkisi artabilir” değerlendirmesini yaptı.
Son olarak, Mahfi Eğilmez, “Bugünkü durumda ‘enflasyonu ne pahasına olursa olsun düşürelim’ diyenlerin en azından yılsonuna kadar etkili olacağını söyleyebilirim. Bunu da kamu sektöründeki 25 yıllık tecrübeme dayanarak ifade ediyorum” şeklinde konuştu.