Gezici'nin son anketinde Erdoğan ve Saray ittifakına soğuk duş
Gezici Araştırma Şirketi, Türkiye geneli sosyal, ekonomik, politik ve kültürel konularlarla ilgili seçmen algısını belirlemek amacıyla 25-28 Mayıs tarihleri arasında gerçekleştirdiği “Türkiye Geneline İlişkin Siyasi Araştırma Raporu”nu açıkladı.
Gezici Araştırma Şirketi'nin 24 Haziran seçimlerine yönelik son anketine göre cumhurbaşkanlığı seçimi ikinci tura kalıyor. AKP, MHP ve BBP'nin ‘Cumhur ittifakı’ milletvekili seçimlerinde parlamentodaki çoğunluğunu kaybederek muhalefet durumuna düşüyor.
Araştırmanın Amacı ve Önemi Bu araştırma Gezici Araştırma Şirketi tarafından, Türkiye genelinde sosyal, ekonomik, politik ve kültürel konular ile ilgili seçmenin algısını belirlemek üzere 25-26 Mayıs 2018 tarihlerinde yapılmıştır. Araştırma sonuçları ilgili kurumun seçim sürecinde öngörü kazanması açısından önem arz etmektedir. Araştırmanın Örneklemi Araştırmanın örneklemi TÜİK 1 Kasım 2017 milletvekili seçim sonuçları dikkate alınarak, Türkiye genelini temsil edecek nitelikte oluşturarak düzenlenmiştir. Araştırma 18 yaş ve üstü seçmen nüfusunu temsil eden, yaklaşık yarısı kadın olmak üzere 12 il 67 ilçe ve 378 mahallede toplam 6811 katılımcı üzerinden yürütülmüştür. Yapılan çalışmada tüm veriler hanelere gidilip yüz yüze görüşme metodu ile toplanmıştır. Örneklemin seçilmesinde, tesadüfü örnekleme yönteminden tabakalı örnekleme yöntemi kullanılıp, görüşülecek katılımcıların belirlenmesinde ise cinsiyet ve yaş kotası uygulanmıştır.
Veri Toplama Aracı Bu araştırma kapsamında hazırlanan anket, ilgili alan yazın dikkate alınarak uzmanlar eşliğinde hazırlanmış çeşitli demografik maddelerin yanı sıra Türkiye’nin şuan ki gündemini oluşturan maddeler tasarlanmıştır. Verilerin Analizi MS Office 2010 Excel ve SPSS 17.0 ortamına veri girişi ve kodlama yapılmıştır. Verilerin analizi sonucu elde dilen oranlar tablolaştırılmıştır. Bunun yanı sıra kategorik değişkenler için ki-kare analizi yapılmıştır rapor edilmiştir. Araştırma sonuçları gerek sahada, gerekse bilgisayar ortamında çeşitli kontrollere tabi tutulmuş, elde edilen bulguların tutarlılığı gözlemlenmiştir. Araştırmanın hata payı güven aralığı sınırları içerisinde +- 2,5’dir..
BULGULAR Gezici'nin son anketine göre cumhurbaşkanlığı seçimi ikinci tura kalırken, AKP-MHP ittifakı TBMM'deki çoğunluğunu kaybediyor - Murat Gezici - Gezici Araştırma şirketinin 24 Haziran seçimlerine yönelik son anketine göre Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan yüzde 48.7, CHP'nin adayı Muharrem İnce yüzde 25.8, İyi Parti adayı Meral Akşener yüzde 14.4 oranlarında oy alırken, cumhurbaşkanlığı seçimi ikinci tura kalıyor. Ankete göre ayrıca AKP ile MHP'nin oluşturduğu Cumhur İttifakı milletvekili seçimlerinde yüzde 48.7 oy alarak parlamentodaki çoğunluğunu kaybediyor.
Gezici şirketinden edindiği anket; 18 yaş ve üstü seçmen nüfusunu temsil eden, yaklaşık yarısı kadın olmak üzere 12 il 67 ilçe ve 378 mahallede toplam 6.811 katılımcı üzerinden 25-26 Mayıs'ta gerçekleştirildi. Murat Gezici'nin yöneticiliğini yaptığı Gezici araştırma şirketi Türkiye’nin en güvenilir şirketleri arasında, 16 Nisan referandum sonuçlarını en iyi tahmin eden iki şirket arasında yer alıyor. Ankete katılanların cumhurbaşkanlığı seçiminde adaylığını açıklayan isimlerden hangisine oy vermek istediğine ilişkin dağılım incelendiğinde, kararsızların da dağılımı yapıldığında yüzde 48.7'si Erdoğan, yüzde 25.8'i İnce, yüzde 14.4'ü Akşener, yüzde 10.1'i HDP'nin adayı Selahattin Demirtaş, yüzde 0.6'sı Saadet Partisi adayı Temel Karamollaoğlu ve yüzde 0.4'ü Vatan Partisi adayı Doğu Perinçek'i seçti.
AKP-MHP PARLAMENTO ÇOĞUNLUĞUNU KAYBEDİYOR Milletvekili seçiminde ise Cumhur İttifakı'nın (AKP-MHP) yüzde 48.7 oy aldığı görülürken; CHP, İyi Parti, Saadet Partisi ve Demokrat Parti'nin oluşturduğu Millet İttifakı toplam 38.9 oranında oy alıyor. Parlamentoya girmek için gerekli olan yüzde 10 seçim barajını geçip geçemeyeceği önemli görülen HDP ise aynı ankete göre yüzde 11.5 oranında oya ulaşıyor.
Anketin milletvekili seçimiyle ilgili tablosunda şu yoruma yer veriliyor: "(Ankete göre) İktidarın Meclis çoğunluğunu kaybettiği görülüyor. 24 Haziran seçimlerden sonra TBMM'de yer alacak ittifaklara rağmen hiçbir parti ya da ittifakın salt çoğunluğu sağlayamayacağı öngörülmektedir." Ankete katılanlara ittifak içindeki partiler için tercihleri ayrı ayrı sorulduğunda ise oy oranlarının biraz arttığı gözlemleniyor. Buna göre AKP yüzde 43.1, MHP yüzde 6.2, CHP 25.7, İyi Parti yüzde 13, Saadet Partisi 0.5."
Bu durumu değerlendiren Gezici, şöyle konuştu: "Seçmen, ittifaka sıcak bakmıyor diyebiliriz. Örneğin ittifaklı sorduğumuzda Cumhur İttifakı yüzde 48.7 alırken, 'ittifak içinde kime oy vereceksiniz?' sorusunda partiler özellikle AKP ve MHP ayrı ayrı hesaplanıp toplamı alındığında daha fazla oy alıyorlar." SON 20 YILIN EN ZOR SEÇİMİ Gezici, AKP ile MHP'nin 1 Kasım seçiminde aldığı oy oranının yüzde 62 olduğunu, şu an ise oylarının yüzde 48.7 olduğunu belirterek, şunları kaydetti: "Bu kopan oylar merkez seçmenler, AKP ve MHP'ye sadık seçmenler değil. Bu kişilerin ülkenin ekonomik gidişatının iyi olmadığını düşünerek muhalefete oy verdiği görülüyor." 16 Nisan referandumunda ilk defa oy kullananların yüzde 64'ünün 'hayır' dediğini hatırlatan Gezici, "Şu an ise ilk kez oy kullananların yüzde 70'i Sayın Erdoğan ve partisine oy vermiyor" saptamasında bulundu. 18-27 yaş arası gençlerin % 60’ı Sn. Erdoğan oy vermiyor.
Gezici seçmenlerin yüzde 12.8'nin kararsız olduğunu ve kendini gizlediğini belirterek, şöyle konuştu: "Sosyolojide 'utangaç seçmen' olarak ifade ettiğimiz topluluk bunlar. Bu kararsız seçmenlerin yüzde 85'inin 1 Kasım'da AKP ve MHP'ye oy verdiğini görüyoruz. Bu seçmen suskunluk sarmalı yaşıyor; yani görüyor, duyuyor ve konuşmuyor. Bu seçmen dip dalga seçmenidir." Bu kararsız seçmenleri bilimsel yöntemle partilerin veya cumhurbaşkanı adaylarının aldığı oy oranlarına göre ağırlığınca dağıttıklarını söyleyen Gezici, bu seçmenin yarıdan fazlasının şu anda "düşünmeye geçtiğini" ve muhalefete oy verebileceğini kaydetti.
Gezici sözlerini şöyle sürdürdü: "Bu kitleler iktidarı değiştirebilir. Bu kitleden dolayı bu genel ve cumhurbaşkanlığı seçimleri Türkiye'nin son 20 yıldaki en zor seçimi olacak. Birçok araştırma şirketi yanılacak Türkiye’de siyasi değişim kapıda. " Gezici Araştırma Merkezi Murat Gezici
*Araştırmaya katılan halk birden fazla tercih yapmıştır. Araştırmaya katılan halka göre Türkiye’nin en büyük sorununun ne olduğuna ilişkin dağılım incelendiğinde % 34,79’u PKK terörü olduğunu ifade ederken % 53,20’si ekonomik sıkıntılar, % 31,76’sı işsizlik ve % 26,42’si FETÖ terörü olduğunu ifade etmektedir.
Araştırmaya katılan halkın 24 Haziran 2018 Pazar günü gerçekleştirilecek Cumhurbaşkanlığı seçiminde adaylığını açıklayan isimlerden hangisine oy vermek istediğine ilişkin dağılım incelendiğinde % 48,7’si Recep Tayyip Erdoğan’a oy vermek istediğini ifade ederken % 25,8’i Muharrem İnce’ye ve % 14,4’ü Meral Akşener’e oy vermek istediğini ifade etmektedir.
Araştırmaya katılan halkın 1 Kasım 2015 seçimlerinde kime oy verdiği ile 24 Haziran 2018 Pazar günü gerçekleştirilecek Cumhurbaşkanlığı seçiminde kime oy vermek istediği arasındaki ilişki incelendiğinde AKP’ye oy verenlerin % 89,8’i Recep Tayyip Erdoğan’a oy vermek istediğini ifade ederken % 6,2’si Meral Akşener’e ve % 2,9’u Muharrem İnce’ye oy vermek istediğini ifade etmektedir. CHP’ye oy verenlerin % 1,5’i Recep Tayyip Erdoğan’a oy vermek istediğini ifade ederken %14,9’u Meral Akşener’e ve % 82,3’ü Muharrem İnce’ye oy vermek istediğini ifade etmektedir.
Araştırmaya katılan halkın kendisini nasıl tanımladığı ile 24 Haziran 2018 Pazar günü gerçekleştirilecek Cumhurbaşkanlığı seçiminde kime oy vermek istediği arasındaki ilişki incelendiğinde demokrat olanların % 14,34’ü Meral Akşener’e oy vermek istediğini ifade ederken % 38,28’i Recep Tayyip Erdoğan’a ve % 29,10’u Muharrem İnce’ye oy vermek istediğini ifade etmektedir. Muhafazakâr olanların % 7,51’i Meral Akşener’e oy vermek istediğini ifade ederken % 80,31’i Recep Tayyip Erdoğan’a ve % 4,98’i Muharrem İnce’ye oy vermek istediğini ifade etmektedir.
Araştırmaya katılan halkın yaş aralığı ile 24 Haziran 2018 Pazar günü gerçekleştirilecek Cumhurbaşkanlığı seçiminde kime oy vermek istediği arasındaki ilişki incelendiğinde gençlerin yaklaşık % 60’ı Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan’a oy vermek istemediğini ifade etmektedir. Bunun yanı sır 18-27 yaş arası olanların % 40,1’i Recep Tayyip Erdoğan’a oy vermek istediğini ifade ederken gençlerin % 60’ı Sn. Erdoğan’a oy vermediği görülüyor. % 16,7’si Meral Akşener’e ve % 26,1’i Muharrem İnce’ye oy vermek istediğini ifade etmektedir. 28-44 yaş arası olanların % 48,9’u Recep Tayyip Erdoğan’a oy vermek istediğini ifade ederken % 16,7’si Meral Akşener’e ve % 22,7’si Muharrem İnce’ye oy vermek istediğini ifade etmektedir. 44 yaş üstü olanların % 51,3’ü Recep Tayyip Erdoğan’a oy vermek istediğini ifade ederken % 13,1’i Meral Akşener’e ve % 28’i Muharrem İnce’ye oy vermek istediğini ifade etmektedir.
Araştırmaya katılan halkın meslek grubu ile 24 Haziran 2018 Pazar günü gerçekleştirilecek Cumhurbaşkanlığı seçiminde kime oy vermek istediği arasındaki ilişki incelendiğinde ev hanımı olanların % 60,7’si Recep Tayyip Erdoğan’a oy vermek istediğini ifade ederken % 11,8’i Meral Akşener’e ve % 18’i Muharrem İnce’ye oy vermek istediğini ifade etmektedir. İşçi olanların % 49,8’i Recep Tayyip Erdoğan’a oy vermek istediğini ifade ederken % 16,4’ü Meral Akşener’e ve % 19,8’i Muharrem İnce’ye oy vermek istediğini ifade etmektedir. Özel sektörde çalışanların % 37,7’si Recep Tayyip Erdoğan’a oy vermek istediğini ifade ederken % 18,5’i Meral Akşener’e ve % 32’si Muharrem İnce’ye oy vermek istediğini ifade etmektedir.
Her beş seçmenden biri Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde kesinlikle bu adaya oy veririm demediği görülüyor fikri değişebilir. Seçime 1 ay kala yapılan anket sonucuna göre, halkın hala yaklaşık % 18,1’fikri değişebilir! Kesinlikle fikrim değişir diyenler de göz önünde bulundurulduğunda neredeyse her 5 kişiden 1’i seçim gününe kadar fikrinin değişebileceğini ifade etmektedir.
İktidar Meclis çoğunluğunu kaybettiği görülüyor. 24 Haziran 2018 Pazar Günü Gerçekleştirilecek Seçimlerden sonra mecliste yer alacak ittifaklara rağmen hiçbir parti ya da ittifakın salt çoğunluğu sağlanamayacağı ön görülmektedir.
24 Haziran 2018 Pazar günü halkın tercihlerine göre mecliste toplumun her kesimini temsil eden bir dağılımın olacağı düşünülmektedir. Bu araştırma sonuçlarına göre Türkiye genelinde % 12,8’lik bir kısmın kararsız olduğunu ifade ettiği görülmektedir. Bu seçmenler incelendiğinde AK Parti ve MHP seçmeninden oluştuğu görülmektedir. Seçim sürecine yönelik kendisinin kararsız olarak ifade eden bu grubun utangaç, çekingen yani suskunluk sarmalı yaşadığı görülüyor örneğin Ak Parti seçmenin % 66’sı Sn. Erdoğan’nın adını veriyor % 34’ü ise konuşmamayı tercih ediyor. Bu seçmen Ak Parti’nin sadık seçmenleri olmadığı emanet oylar olduğu görülüyor, bu seçmenin ana beklentisi önceliği yaşam standartları ve konforları daha iyi olmasını istiyor, ekonomik sorunlarla geçim sıkıntısı yaşadığı görülüyor ve ikna etmeye çok müsait bir grup olduğu tespit edilmiştir. Güvenlik terör sorunları öne çıkan seçmen ise Ak Parti ve MHP ye oy verdiği görülürken, Kararsızların en önemli sorunu ekonomik sorunları, işsizlik, eğitim ve Suriyeliler olduğu görülüyor. Yaş yükseldikçe geleceğinin güvenceye alınmasını isteyen seçmen artığı görülüyor, çalışanlar ve emekliler maaşların iyileştirilmesi konusunda ikna edilmediği görülüyor. Kararsızları bilimsel olarak dağıtmak zorundayız partilerin aldığı oy oranlarına göre dağıtılmıştır.
Araştırmaya katılan halkın 1 Kasım 2015 seçimlerinde kime oy verdiği ile 24 Haziran 2018 Pazar günü gerçekleştirilecek milletvekili seçimlerinde kime oy vermek istediği arasındaki ilişki incelendiğinde AKP’ye oy verenlerin % 87,88’i AK Parti’ye oy vermek istediğini ifade ederken % 2,93’ü CHP oy vermek istediğini ifade etmektedir. CHP’ye oy verenlerin % 1,77’si AK Parti’ye oy vermek istediğini ifade ederken % 82,41’i CHP’ye oy vermek istediğini ifade etmektedir.
Gençlerin yani 18-27 yaş arası seçmenin % 66’sı Ak Partiye oy vermiyor. Gençlerin % 34,02’si Ak Partiye oy veriyor. Kararsızlar genel olarak % 28 – 44 yaş arası orta yaş grubunda olduğu görülüyor.
Araştırmaya katılan halkın % 93,6’sı daha önce oy kullandığını ancak gerek yaşı tutmadığı için, gerek farklı sebeplerle oy kullanmamış seçmen var. % 6,4’ü ilk defa oy kullanacağını ifade etmektedir.
Araştırmaya katılan halkın daha önce herhangi bir genel seçim, yerel seçim ya da Cumhurbaşkanlığı seçiminde oy kullanıp kullanmadığı ile 24 Haziran 2018 Pazar günü gerçekleştirilecek Cumhurbaşkanlığı seçiminde kime oy vermek istediği arasındaki ilişki incelendiğinde ilk defa oy kullanacağım diyenlerin yaklaşık % 53’ü Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan’a oy vermeyeceğini ifade ederken, % 47,2’si Recep Tayyip Erdoğan’a oy vermek istediğini ifade ederken % 17’si Meral Akşener’e ve % 24,8’i yani her dört kişiden biri Muharrem İnce’ye oy vermek istediğini ifade etmektedir. Daha önce oy kullandım diyenlerin % 48,9’u Recep Tayyip Erdoğan’a oy vermek istediğini ifade ederken % 14’ü Meral Akşener’e ve % 25,9’u Muharrem İnce’ye oy vermek istediğini ifade etmektedir.