'Dikilen fidanların büyük bölümü yaşama şansı bulamayacak'

AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 11 Kasım’ı yayımladığı bir genelgeyle “Milli Ağaçlandırma Günü” ilan etmesinin ardından dün yurt genelinde 2023 yerde düzenlenen “Geleceğe Nefes” etkinliklerinde milyonlarca fidan dikildi.

Medyascope'tan Dilek Şen'in haberine göre; ormancılık alanında çalışan akademisyenlerin ise “11 milyon ağacın üç saatte dikilmesine” bu yıl kurak geçen sonbahar nedeniyle itirazı var. Orman politikaları uzmanı Prof. Dr. Erdoğan Atmış, fidanları bir anda dikmenin ağaca dönüşme oranını düşürdüğünü söyledi.

Erdoğan, 81 ilde eşzamanlı olarak düzenlenen 11 milyon fidan dikimi etkinliklerinin Ankara’da olanına katıldı. Törende konuşan Erdoğan, “Burada ağaçlandırma yapıyoruz. Çevrecilik adına 17 yıldır bize söylemediklerini bırakmayanlar nerede? Hiçbiri ortada yok. Bizim yeşil sevgimizi, ağaç hassasiyetimizi, çevre hassasiyetimizi kimsenin terazisi ölçmeye yetmez” dedi.

Kasım ayının fidan dikmek için uygun olmadığı yönündeki tartışmalar ise sürüyor. Konuyu Medyascope’a değerlendiren akademisyenler, aslında kasımdan ilkbahara fidan dikmenin uygun olduğu görüşünde. Ancak yazın ve sonbaharın kurak geçmesi, bu yıl pek çok şeyi değiştirebilir ve dün dikilen fidanlar ağaca dönüşmeyebilir.

Konuyla ilgili görüştüğümüz Prof. Dr. Erdoğan Atmış, “Dikilen şeyler ağaç değil fidan. Sanki bu dikilen fidanların orman olacağı gibi bir şey söyleniyor. Bunlar hemen ormana dönüşmeyecek. Zaten törenlerin yapıldığı bazı yerlere baktığımızda yol kenarları, üniversite kampüsleri var. Buralar da ağaçlandırılmalı, buralara da fidan dikilmeli, ancak orada orman kurulacağı iddia edilmemeli” diye konuştu.

Fidanların menşe anlamında nereden geldiğinin, türünün ne olduğunun da önemli olduğuna dikkat çeken Atmış, sözlerini şöyle sürdürdü: “Burada ‘Üç saat içinde 11 milyon fidan dikip rekor kıracağız’ diye bir iddia var.

Rekor kırmayalım, 11 milyon fidanı kasımdan başlayarak uygun yerlere, uygun zamanda dikelim. Bunu planlayıp yapalım. Fidanları bir anda dikmek, ağaca dönüşme oranını düşürüyor.

Bu iktidar zamanında ormanların yok edilmesi süreci kolaylaştırıldı. Yapılan maden, enerji, turizm tahsisleri ormanları paramparça etti. Diğer yandan, 2013 yılında Türkiye’de 13 milyon metreküp odun üretiliyordu. Ama bunun, 31 milyon metreküpe ulaştırılacağı bakan tarafından açıklandı. Bunlar olurken ‘Biz fidan dikiyoruz’ diye şirin görünmenin aldatıcı olduğunu anlatmaya çalışıyoruz.”

“Dikilen fidanların büyük bölümü yaşama şansı bulamayacak”

İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Cihan Erdönmez de sonbahar ve ilkbahar aylarının fidan dikmek için uygun olduğunu belirtti. Ancak bu sonbaharın kurak geçtiğini hatırlatan Erdönmez şunları söyledi:

“Genellikle bu aylar yağışlı geçer ve toprak su açısından uygun koşullara sahip olur. Ancak doğanın takvimi olmaz. Nitekim bu sene yağışlar çok az. Beklenen sonbahar yağışları henüz gerçekleşmedi. O nedenle dünkü fidan dikme etkinliği doğru olmayan bir zamanda yapılmış oldu.

Toprak kupkuru ve bu şartlarda dikilen fidanların yaşaması için sürekli sulama gerekiyor. Bu da teknik açıdan mümkün değil. Sulamak mümkün olsa bile ekonomik açıdan rasyonel değil. Dolayısıyla dün dikilen fidanların büyük bölümünün yaşama şansı bulamayacağını şimdiden öngörebiliriz.”

“Türkiye çok değişik ekolojik koşullara sahip bir ülke olduğu için ülkenin tamamında tek bir güne planlanmış fidan dikme etkinliği teknik olarak yanlış” diyen Erdönmez, sözlerini şöyle tamamladı: “Antalya ile Kars’ta, değil aynı günde aynı ayda bile fidan dikme ya da ağaçlandırma planlaması yapamazsınız.”